راهنمای رفع سوءاثر از سوابق چكهای برگشتی اشخاص

بر اساس بخشنامه های بانک مركزی جمهوری اسلامی ایران كلیه امور مربوط به رفع سوءاثر از چكهای برگشتی اشخاص از طریق شعب و واحدهای تابعه بانكها و به صور ذیل امكان پذیر می باشد:

1- تأمین موجودی: مشتری مبلغ كسری موجودی را به حساب جاری خود واریز كرده و پس از دریافت مبلغ مزبور توسط ذی نفع چک، بانک نسبت به رفع سوءاثر از سابقه چک برگشتی اقدام
می نماید؛

2- ارائه لاشه چک برگشتی: مشتری لاشه چک برگشتی را به بانک ارائه نموده كه در قبال آن بانک مربوطه به مشتری رسید ارائه می دهد؛

3- ارائه رضایت نامه محضری ذی نفع چک به بانک: در صورت عدم امكان ارائه لاشه چک برگشتی به بانک بنا به دلایلی نظیر مفقود شدن، به سرقت رفتن و سوختن، ذی نفع چک (شخصی
كه گواهی نامه عدم پرداخت وجه چک به نام او صادر شده است) می تواند با حضور در دفترخانه اسناد رسمی، رضایت خود را اعلام نموده و بانک با دریافت رضایت نامه مزبور، نسبت به رفع سوء اثر از چک مورد نظر و ابطال آن اقدام نماید؛

- تبصره: چنانچه ذینفع چک شخص حقوقی دولتی و یا نهاد عمومی غیردولتی باشد، می تواند با ارائه نامه رسمی رضایت خود را اعلام كرده و بانک با دریافت رضایت نامه مزبور، نسبت به رفع سوء اثر از چک مورد نظر و ابطال آن اقدام مینماید؛

4- واریز مبلغ چک به حساب جاری و مسدود نمودن آن به مدت 24 ماه: چنانچه ارائه لاشه چک و یا رضایت نامه محضری ذی نفع به بانک امكان پذیر نباشد، مشروط به اینكه حساب جاری مشتری نزد شعبه مفتوح و توسط مراجع قضایی مسدود نشده باشد، مشتری می تواند با واریز معادل كسری موجودی به حساب جاری خود، درخواست مسدود شدن وجه مزبور را برای پرداخت چک برگشتی ذی ربط تا زمان تعیین تكلیف قطعی چک برگشتی و یا حداكثر به مدت 24 ماه، به بانک ارائه و سپس بانک نسبت به رفع سوءاثر از سابقه چک برگشتی اقدام می نماید. در این
شرایط بانک موظف است ظرف پنج روز كاری، طی نامه ای تأمین وجه چک را به اطلاع شخصی كه گواهی نامه عدم پرداخت به نام وی صادر شده است، برای مراجعه به بانک و دریافت وجه
چک، برساند؛

5- ارائه حكم قضایی مبنی بر رفع سوء اثر از سوابق چک برگشتی.

*در صورت عدم اقدام مشتری نسبت به رفع سوءاثر، سابقه هر چك برگشتی صرفًا پس از انقضای مدت هفت سال از تاریخ صدور گواهی نامه عدم پرداخت آن به صورت خودكار از سامانه اطلاعاتی بانک مركزی رفع سوء اثر میگردد.

توضیح 1- در صورتی كه مشتری ظرف مدت ده روز كاری پس از برگشت چک، اقدام به تأمین كسری موجودی حساب جاری یا ارائه لاشه چک یا رضایت نامه محضری از ذی نفع ننماید، بانک
موظف است اطلاعات مربوط به گواهی نامه عدم پرداخت را به سامانه اطلاعاتی بانک مركزی ارسال نماید.

توضیح 2- بانک مكلف است بنا به درخواست مشتری و به منظور آگاهی وی از سوابق چک های برگشتی خود در سامانه اطلاعاتی بانک مركزی، اقدام به ارائه صورت كامل تعداد و مشخصات
چک های برگشتی وی با درج تاریخ برگشت چک نماید.

خانم پاپی معاون اداره اطلاعات بانکی بانک مرکزی در این زمینه گفت: برای رفع سوء اثر از هر چک برگشتی در سامانه بانک مرکزی باید 7 سال از تاریخ برگشت چک بگذرد.

وی افزود:‌ در دستورالعمل قبلی، در صورت نداشتن شاکی و تعیین تکلیف نشدن چک، یک فقره چک برگشتی بعد از  شش ماه رفع سوء اثر می شد، دو فقره بعد از یک سال، و سه فقره چک را بعد از دو سال رفع سوء اثر می کردیم.

خانم پاپی تصریح کرد: اگر شخصی حتی یک فقره چک برگشتی داشته باشد و  برای رفع سو‌ء اثر آن از طریق روش‌های معمول  اقدام نکند تا مدت 7 سال  سوء سابقه در سامانه اطلاعاتی بانک مرکزی خواهد داشت و از خدماتی مانند گرفتن دسته چک جدید محروم است.

وی افزود: همچنین در دستورالعمل دیگری برای کاهش تعداد چک های برگشتی،‌ هر شخص حقیقی بیشتر از یک حساب جاری در یک بانک نمی‌تواند داشته باشد. بانک‌ها باید این حساب‌ها را شناسایی و برای  بستن و تعیین تکلیف  آنها  اقدام کنند.

معاون اداره اطلاعات بانکی بانک مرکزی با بیان اینکه این دستورالعمل ها برای کاهش چک های برگشتی از آذر سال گذشته اجرایی شده است، گفت: اقدامات دیگری نیز در این زمینه در دستور کار قرار دارد که هنوز نهایی نشده است.

کلید واژه ها : دستورالعمل جدید بانک مرکزی برای رفع سوءاثر از سوابق چكهای برگشتی