تنظیمات متن :
      رنگ پشت متن
      سایز متن    21

 وكالت

   وكالت در لغت به معنای واگذار كردن یا تفویض كردن می‌باشد. و در اصطلاح حقوقی: عقدی است كه به موجب آن یكی از طرفین عقد، طرف دیگر را برای انجام امری نایب خود می‌نماید. وكالت یكی از عقود بسیار رایج می‌باشد، كه امروزه در صحنه‌های اجتماعی و اقتصادی و بانك‌ها استفادۀ زیادی می‌شود.
وكالت عقد است و در نتیجه نیاز به ایجاب موكّل و قبول وكیل دارد.
انواع وکالت
 
 الف) وكالت مطلق: یعنی این‌ كه شخصی را برای تمام امور وكیل كند و این وكالت شامل امور اداری و مالی موكل می‌شود مثل فروش و یا خرید و یا پرداخت هزینه خانواده كه در این قسم اعمال وكیل نیاز به اجازۀ موكل ندارد.
 ب) وكالت مقید:كه در این نوع وكالت، مورد وكالت مشخص و معین است و وكیل باید در همان مورد معین، عمل نماید. مثل خرید خانه یا فروش ماشین.
  وكالت از جهت شكل به وكالت رسمی یا عادی یا شفاهی تقسیم می‌شود.
  هر یك از طرفین عقد، باید اهلبیت تمتع و استیفا داشته باشند.
  مورد وكالت باید امری باشد كه به موجب قانون یا طببعتاً درانحصار شخص نباشد مثل وكالت در مجلس معامله که باید خودش عمل نماید و نمی‌تواند  دیگری را وکیل نماید و دیگر این‌كه خود شخص موكل بتواند آن را انجام دهد، برای مثال شخص ورشكسته كه از دخالت در اموال ممنوع است نمی‌تواند در مورد آن به دیگری وكالت دهد.
 
حدود وكالت
  «وكیل نمی‌تواند عملی را كه خارج از حدود وكالت است انجام دهد»
(مفاد ماده 663قانون مدنی)
 
«در صورتی كه وكالت به طور مطلق داده شده و قیدی در آن نیامده مربوط به ادارۀ اموال خواهد بود».
 (مفاد ماده 661قانون مدنی)
 
 مثلاً‌ در بیع حدود وكالت، فروش است و قبض ثمن آن جزو وكالت در بیع نیست مگر این‌كه قرینۀ قطعی بر آن باشد.
 
وكالت در توكیل
 
 این‌كه وكیل مجاز باشد انجام امری را كه در آن وكالت دارد به دیگری واگذارد نیاز به تصریح دارد و در غیر این صورت شخصی ثالث در مقابل مؤكل مسئول خسارات خواهد بود.
 وكیل ممكن است یك نفر باشد یا بیشتر و در صورت تعدد ممكن است به طور اجتماع باشد (این‌كه همه با هم وكالت كنند) یا این‌كه به طور مستقل باشد (هر كدام انجام دهد كافی است).
   وكالت ممكن است مجانی باشد یا با اجرت و اگر مجانی بودن قید نشده محمول بر با اجرت خواهد بود.
  وكالت عقدی است جائز و طرفین می‌توانند هر گاه خواستند آن را بر هم بزنند مگر این كه وكالت وكیل یا عدم عزل او، در ضمن عقد لازمی شرط شده است.
 
تعهدات وكیل
 
1) اگر از اقدامات یا سهل‌انگاری وكیل خسارتی به موكل وارد آید او مسئول خواهد بود.
2) رعایت مصلحت موكل در اقدامات و فعالیت‌های خویش.
3) استرداد اموال تحویلی، چرا كه وكیل امین است و آن‌چه را كه در اثر وكالت به دست می‌آورد باید به موكل تحویل دهد.
4) تسلیم صورت‌حساب وكالت.
 
تعهدات موكل
 
1) التزام عملی به تعهدات وكیل در قبال افراد ثالث؛ زیرا وكیل از طرف او انجام وظیفه نموده است.
2) پرداخت هزینه وكالت مثل كرایه و عوارض و مالیات كه وكیل پراخته است.
3)  پرداخت اجرت وكیل كه طبق قرارداد یا عرف یا اجرة المثل پرداخت می‌شود.
 
پایان وكالت
«وكالت به طرق ذیل مرتفع می‌شود:
1) عزل موكل كه وكیل را از وكالت عزل كند.
 2) به استعفای وکیل.
 3) موت یاجنون وکیل یا موکل»
(مفاد ماده 678 قانون مدنی)
  علاوه بر این موارد، سفه وكیل و موكل و پایان یافتن موضوع وكالت را باید از موارد انقضای وكالت دانست.