‌قانون سازمان انرژي اتمي ايران

‌مصوب 1353.4.16

‌ماده 1 - سازمان انرژي اتمي ايران كه در اين قانون سازمان ناميده مي‌شود براي استفاده از اشعه و انرژي اتمي در صنايع و كشاورزي و خدمات و‌ايجاد نيروگاه‌هاي اتمي و كارخانه‌هاي شيرين كردن آب شور و توليد مواد اوليه مورد نياز صنايع اتمي و ايجاد زير بناي علمي و فني لازم براي اجراي‌طرحهاي مزبور و همچنين برقراري هماهنگي و نظارت بر كليه امور مربوط به انرژي اتمي در كشور تأسيس مي‌گردد.

‌ماده 2 - سازمان داراي شخصيت حقوقي و استقلال مالي است و منحصراً تابع مقررات اين قانون و اساسنامه مربوط و آيين‌نامه‌هاي استخدامي و‌مالي و اداري مخصوص به خود مي‌باشد، مگر آن كه در قانوني صراحتاً از "‌ سازمان انرژي اتمي ايران" نام برده شده باشد.

‌ماده 3 - وظايف سازمان به قرار زير است:

‌الف - توسعه و گسترش علوم و فنون اتمي در كشور و ايجاد زيربناي علمي و فني لازم براي استفاده از علوم و فنون اتمي در برنامه‌هاي توسعه و‌تحول كشور.

ب - انجام مطالعات و تحقيقات لازم در زمينه‌هاي مربوط به علوم و فنون اتمي.

ج - اهتمام در كاربرد علوم و فنون اتمي در صنايع و كشاورزي و خدمات.

‌د - ايجاد خدمات فني مورد نياز كشور در زمينه علوم و فنون اتمي.

ه - انجام بررسيها و عمليات اكتشافي براي تعيين منابع مواد اوليه صنايع اتمي از قبيل سوخت اتمي و مواد راديواكتيو و بهره‌برداري از از اين منابع‌از طريق استخراج و تخليص و استفاده از مواد مزبور در صنايع و نيروگاه‌ها و كارخانه‌ها و تأسيسات مختلف اتمي كشور.

‌سازمان موظف است اهتمام خود را براي تأمين سوخت اتمي و ساير مواد اصلي مورد نياز صنايع اتمي كشور با توجه به نيازهاي آينده به كار ببرد.

‌و - ايجاد نيروگاه‌هاي اتمي و بهره‌برداري از آنها براي كمك به تأمين نيروي برق مورد نياز كشور.

‌ز - ايجاد تأسيسات شيرين كردن آب شور و بهره‌برداري از آنها براي كمك به تأمين آب مورد نياز كشور.

ح - توليد و توزيع راديو ايزوتوپها و ساير مواد و تجهيزات مورد نياز براي كاربرد علوم و فنون اتمي در كشور.

ط - ايجاد هماهنگي و نظارت بر امور مربوط به علوم و فنون اتمي در كشور كه به وسيله ساير مؤسسات اعم از دولتي و يا وابسته به دولت و يا‌غير دولتي انجام مي‌شود و تنظيم مقررات و ضوابط و آيين‌نامه‌هاي مربوط و پيشنهاد آن به مراجع ذيصلاح قانوني براي تصويب.

ي - ايجاد ارتباط با مراجع بين‌المللي و يا كشورهاي خارج در زمينه علوم و فنون و صنايع اتمي به نام دولت ايران. نمايندگي دولت ايران در آژانس‌بين‌المللي انرژي اتمي به عهده سازمان خواهد بود.

ك - انجام تحقيقات مربوط به استفاده از منابع انرژي موجود در طبيعت كه مورد بهره‌برداري قرار نگرفته‌اند و اهتمام در استفاده از تجربيات ساير‌كشورها در اين زمينه از طريق ايجاد ارتباط لازم.

‌ماده 4 - براي انجام وظايف مذكور در ماده 3 سازمان داراي حقوق و اختيارات زير مي‌باشد:

‌الف - سازمان مي‌تواند آن قسمت از تشكيلات و ادارات و سازمانهاي داخلي يا رشته‌هاي فعاليتهاي خود را كه مقتضي بداند به صورت مؤسسات‌تابع يا شركت اداره كند و يا در شركتهاي ديگر دولتي و يا خصوصي سرمايه‌گذاري و مشاركت كرده و يا مشاركت و سرمايه‌گذاري اشخاص حقيقي و يا‌حقوقي را در شركتهايي كه تشكيل مي‌دهد بپذيرد.

ب - سازمان مجاز است دولتها و يا مؤسسات دولتي و يا خصوصي خارجي را در سرمايه‌گذاريهاي علمي - فني - صنعتي، معدني و يا بازرگاني‌مشاركت دهد.

‌تبصره - مشاركت و سرمايه‌گذاري دولتها و يا مؤسسات دولتي خارجي در طرحهاي مورد نياز سازمان منوط به تصويب هيأت دولت و رعايت مفاد‌ماده 7 قانون تشكيل سازمان گسترش و نوسازي صنايع ايران مي‌باشد.

ج - سازمان براي انجام وظايف خود مي‌تواند در خارج از كشور در طرحهاي علمي - فني - صنعتي - معدني و يا بازرگاني سرمايه‌گذاري و يا‌مشاركت كند و شعبه يا نمايندگي در خارج از كشور ايجاد نمايد.

‌د - سازمان مي‌تواند با اشخاص و مؤسسات در داخل يا خارج از كشور قراردادهاي همكاري منعقد نمايد و يا اتباع خارجي را كه داراي تخصص و‌يا مهارت مورد نياز باشند استخدام كند.

ه - سازمان مي‌تواند براي سرمايه‌گذاري و خريد ماشين آلات و خدمات و تنخواه‌گردان از منابع داخلي و يا خارجي در حدود اعتبارات مصوب‌برنامه‌هاي اتمي كشور وام و يا اعتبار اخذ كند.

‌و - سازمان مي‌تواند براي تربيت نيروي انساني فني و تخصصي مورد نياز خود در داخل و يا خارج از كشور به هر صورت مقتضي بداند عمل‌نمايد و مؤسسات و دوره‌هاي آموزشي و يا كارآموزي لازم را ايجاد نمايد.

‌ز - سازمان مي‌تواند براي تسهيل در انجام وظايف خود به مؤسسات علمي و يا آموزشي كشور به صورت نقدي و يا جنسي كمك كند.

‌ماده 5 - بهره‌برداري از منابع سوخت اتمي و يا مواد راديواكتيو همچنين توليد فرآورده‌هاي راديواكتيو در سرتاسر كشور و وارد كردن سوخت اتمي و‌يا مواد راديواكتيو به كشور و توزيع اين مواد در كشور براي استفاده‌هاي مختلف در انحصار سازمان مي‌باشد.

‌تبصره - سازمان مي‌تواند با تصويب كميته انرژي اتمي موضوع ماده 10 اين قانون اجازه فعاليت در زمينه‌هاي موضوع اين ماده را به سازمانهاي‌دولتي و يا وابسته به دولت و يا مؤسسات خصوصي بدهد.

‌ماده 6 - اركان سازمان به قرار زير است:

‌الف - شوراي انرژي اتمي.

ب - كميته انرژي اتمي.

ج - رييس سازمان.

‌ماده 7 - شوراي انرژي اتمي مركب از پانزده عضو به شرح زير است:

‌نخست‌وزير كه سمت رياست شورا را عهده‌دار مي‌باشد.

‌وزير آب و برق.

‌وزير دارايي.

‌وزير علوم و آموزش عالي.

‌وزير اقتصاد.

‌وزير كشاورزي و منابع طبيعي.

‌وزير بهداري.

‌وزير مشاور و رييس سازمان برنامه و بودجه.

‌يك وزير ديگر به انتخاب نخست‌وزير.

‌رييس سازمان حفاظت محيط زيست.

‌رييس سازمان انرژي اتمي ايران كه سمت دبير شورا را دارد.

‌چهار نفر از متخصصان و كارشناسان كه به پيشنهاد كميته انرژي اتمي و به فرمان همايوني براي مدت سه سال به عضويت شوراي انرژي اتمي منصوب‌مي‌شوند.

‌ماده 8 - جلسات شورا به دعوت رييس شورا تشكيل مي‌شود و تصميمات شورا با موافقت حداقل هشت نفر از اعضاء شورا قابل اجراء مي‌باشد.

‌تبصره - نايب رييس شورا از بين اعضاي شورا به وسيله نخست‌وزير تعيين و در غياب وي وظائف رييس شورا را انجام خواهد داد.

‌ماده 9 - وظايف و اختيارات شوراي انرژي اتمي به شرح زير است:

‌الف - تصويب سياست و برنامه‌هاي كلي كشور در زمينه امور مربوط به علوم و فنون اتمي.

ب - تصويب مقررات و صدور دستورالعملهاي لازم براي حسن انجام امور مربوط به علوم و فنون اتمي در كشور.

ج - تصويب ضوابط و مقررات مربوط به حفاظت در مقابل اشعه اتمي و هسته‌اي و تعيين طرز نظارت در اين زمينه.

‌د - صدور اجازه ايجاد تأسيسات اتمي در نقاط مختلف كشور، با توجه به ضوابط و شرايط ايمني تأسيسات مزبور.

ه - تصويب سياست ارتباط و مبادله اطلاعات و همكاري‌هاي علمي و فني و صنعتي و بازرگاني با كشورهاي خارجي در زمينه امور مربوط.

‌تبصره 1 - برنامه‌ها و گزارشها و پيشنهادها به وسيله سازمان تهيه و از طريق دبير شورا براي طرح در شورا تسليم مي‌گردد.

‌تبصره 2 - شوراي انرژي اتمي مي‌تواند براي بررسي امور مربوط كميسيونهاي ويژه‌اي تشكيل دهد. اعضاي اين كميسيونها از بين اعضاي شورا و يا‌مسئولين مملكتي و يا متخصصان و كارشناسان مربوط به وسيله شورا انتخاب و با حكم نخست‌وزير به عضويت كميسيونها منصوب مي‌شوند.

‌ماده 10 - كميته انرژي اتمي داراي سه عضو به شرح زير مي‌باشد:

‌وزير آب و برق كه سمت رياست كميته را دارا خواهد بود.

‌وزير دارايي.

‌وزير مشاور و رييس سازمان برنامه و بودجه.

‌رييس سازمان، سمت دبير كميته را دارا مي‌باشد و بدون داشتن حق رأي در جلسات كميته شركت خواهد نمود.

‌ماده 11 - وظايف و اختيارات كميته انرژي اتمي به شرح زير است:

‌الف - تصويب برنامه‌هاي اجرايي سازمان و مؤسسات تابع و يا وابسته موضوع ماده 4 اين قانون.

ب - تصويب بودجه و آيين‌نامه‌هاي استخدامي و مالي و معاملات سازمان.

ج - تعيين حدود اختيارات رييس سازمان در مورد خريد و يا فروش سهام شركتهاي صنعتي و يا معدني و يا خدماتي و اخذ وام از منابع داخلي و‌يا خارجي و استخدام اتباع خارجي در سازمان.

‌د - تصويب تأسيس مؤسسات و يا شركتهاي علمي و يا خدماتي و يا توليدي كه از طرف رييس سازمان پيشنهاد مي‌شود و تصويب اساسنامه اين‌مؤسسات يا شركتها همچنين ميزان سرمايه‌گذاري در اين مؤسسات يا شركتها.

ه - تصويب حساب درآمد و هزينه سالانه سازمان كه به منزله تفريغ بودجه و مفاصا حساب سازمان در سال مربوط مي‌باشد.

‌و - انتخاب حسابرس براي تهيه حساب درآمد و هزينه سالانه سازمان.

‌ماده 12 - رييس سازمان به پيشنهاد نخست‌وزير و با فرمان همايوني به رياست سازمان منصوب مي‌شود.

‌ماده 13 - رييس سازمان بالاترين مقام اجرايي سازمان و مسئول اداره كليه امور سازمان و مؤسسات تابع و يا وابسته و نماينده سازمان در كليه‌مراجع مي‌باشد. در حدود مصوبات شوراي انرژي اتمي و كميته انرژي اتمي تعيين تشكيلات سازمان و استخدام و نصب و عزل مسئولان و كاركنان‌سازمان و صدور دستور انجام هزينه‌ها و پرداختها و تهيه برنامه فعاليتهاي سازمان در كليه زمينه‌هاي مربوط و تهيه آيين‌نامه و مقررات داخلي سازمان و‌عقد قرارداد با اشخاص حقيقي و حقوقي و انتخاب وكيل با حق توكيل و پايان دادن به دعاوي از طريق سازش، همچنين ارجاع به داوري و اخذ هر نوع‌تصميم و صدور دستورات لازم براي نيل به هدفهاي سازمان و حسن انجام امور و تهيه و ارائه گزارش عملكرد سالانه سازمان به عهده رييس سازمان‌مي‌باشد.

‌ماده 14 - دولت هر سال به تناسب نيازمنديهاي سازمان اعتبارات لازم را به عنوان كمك در بودجه كل كشور منظور خواهد نمود.

‌ماده 15 - سازمان مي‌تواند مواد و ماشين آلات و ابزار و وسائل كار مورد نياز خود را مشروط بر اين كه به تشخيص سازمان اجناس و مواد مشابه با‌كيفيت مورد نظر در داخل كشور وجود نداشته باشد بدون تحصيل هيچ گونه پروانه از خارج وارد كند. به مواد و ماشين آلات و ابزار و وسائلي كه‌سازمان براي خود و يا سازمانها و مؤسسات تابع وارد كشور مي‌كند حقوق و عوارض گمركي و سود بازرگاني تعلق نمي‌گيرد.

‌ماده 16 - سازمان مي‌تواند براي انجام وظايف خود اراضي و ابنيه و مستحدثات مورد لزوم را طبق ماده 16 قانون سازمان برق ايران خريداري‌نمايد.

‌ماده 17 - سازمان مشمول قانون مجازات اخلال‌گران در صنايع مي‌باشد.

‌ماده 18 - مركز اتمي دانشگاه تهران با كاركنان به استثناء اعضاء هيأت علمي همچنين با كليه اموال و تأسيسات اعم از منقول و غير منقول و دارايي‌و تعهدات و بودجه مربوط حداكثر ظرف دو ماه پس از تصويب اين قانون به سازمان منتقل مي‌شود.

‌ماده 19 - به سازمان اجازه داده مي‌شود مستخدمين مشمول قانون استخدام كشوري را با رعايت مقررات مربوط به سازمان منتقل نمايد. حقوق و‌مزاياي اين افراد طبق آيين‌نامه استخدامي سازمان پرداخت مي‌شود.

‌ماده 20 - اساسنامه سازمان بنا بر پيشنهاد كميته انرژي اتمي و تأييد هيأت دولت پس از تصويب كميسيونهاي آب و برق و دارايي و استخدام‌مجلسين به موقع اجراء گذارده خواهد شد و نسبت به تغييرات بعدي اساسنامه نيز به ترتيب فوق اقدام مي‌گردد.

‌قانون فوق مشتمل بر بيست ماده و چهار تبصره پس از تصويب مجلس سنا در جلسه فوق‌العاده روز دوشنبه 1353.4.3، در جلسه روز يكشنبه‌شانزدهم تير ماه يك هزار و سيصد و پنجاه و سه شمسي به تصويب مجلس شوراي ملي رسيد.

‌رييس مجلس شوراي ملي - عبدالله رياضي