موسسه حقوقی آوای عدالت سروش - قانون مقررات استخدامي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي

قانون مقررات استخدامي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي

تنظیمات متن :
رنگ پشت متن

سایز متن

‌قانون مقررات استخدامي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي

‌فصل اول - كليات و تعاريف

‌ماده 1 - در اين قانون عبارات اختصاري زير جايگزين عناوين كامل آن مي‌گردد:

‌الف - "‌فرماندهي كل" به جاي فرماندهي كل نيروهاي مسلح.

ب - "‌ستاد كل" به جاي ستاد فرماندهي كل نيروهاي مسلح.

ج - "‌سپاه" به جاي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي.

‌د - "‌نيروهاي مسلح" به جاي نيروهاي مسلح جمهوري اسلامي ايران.

ه - "‌وزارت" به جاي وزارت دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح.

‌و - "‌ارتش" به جاي ارتش جمهوري اسلامي ايران.

‌ماده 2 - نيروهاي مسلح عبارتند از سپاه، ارتش و نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران.

‌ماده 3 - سپاه پاسداران انقلاب اسلامي به مجموعه ستاد كل سپاه حوزه نمايندگي ولي فقيه در سپاه، سازمان حفاظت اطلاعات سپاه،‌نيروهاي‌زميني، هوايي، دريايي و مقاومت بسيج و قدس و سازمانهاي وابسته به آنها اطلاق مي‌گردد.

‌فصل دوم - ورود به خدمت

‌بخش اول - تعاريف

‌ماده 4 - استخدام در سپاه عبارت است از گزينش افراد واجد صلاحيت براي انجام خدمت موظف در يكي از مشاغل پيش‌بيني شده در اين قانون.

‌ماده 5 - مشاغل سپاه، ستاد كل و وزارت از نظر ماهيت شغل، به سه گروه تقسيم مي‌شوند، شغل نظامي، شغل كارمندي و شغل مشترك.

‌تبصره 1 - مشاغل فرماندهي، مديريتهاي سطوح بالاي سپاه و ساير مشاغلي كه نياز به دانش و مهارت نظامي داشته يا در ارتباط مستقيم با‌مأموريتهاي نظامي سپاه باشند از مشاغل نظامي محسوب مي‌شوند.

‌تبصره 2 - غير از مشاغل موضوع تبصره 1 اين ماده، مديريت ساير رده‌هاي سپاه و ساير مشاغلي كه با پشتيباني‌هاي مستقيم و نيز غير مستقيم‌مأموريتهاي نظامي سپاه ارتباط دارند از مشاغل مشترك مي‌باشند.

‌تبصره 3 - مشاغل نظامي، كارمندي و مشترك با رعايت مفاد اين قانون در جداول سازمان مشخص مي‌شود.

‌ماده 6 - پرسنل سپاه كساني هستند كه برابر شرايط و مقررات مندرج در اين قانون و يا قانون خدمت وظيفه عمومي به خدمت پذيرفته مي‌شوند و‌عبارتند از :

‌الف - كادر ثابت.

ب - وظيفه.

ج - پيماني.

‌د - بسيجي.

‌ماده 7 - كادر ثابت به پرسنلي اطلاق مي‌گردد كه براي انجام خدمت مستمر در سپاه استخدام مي‌شوند و عبارتند از :

‌الف - پاسداران رسمي (‌نظاميان).

ب - كارمندان.

ج - محصلين.

‌ماده 8 - پاسداران رسمي به پرسنلي اطلاق مي‌گردد كه براي جهاد در راه خدا و پاسداري و دفاع مسلحانه از انقلاب اسلامي و دستاوردهاي آن و‌نظام جمهوري اسلامي ايران به استخدام سپاه در آمده و پس از طي دوره‌هاي آموزشي لازم به يكي از درجات پيش‌بيني شده در اين قانون نائل و از‌لباس و علائم نظامي استفاده مي‌نمايند.

‌ماده 9 - كارمندان پرسنلي هستند كه بر اساس مدارج تحصيلي و يا مهارت تجربي و تخصصي استخدام شده و بدون استفاده از لباس و علائم‌نظامي به يكي از رتبه‌هاي پيش‌بيني شده در اين قانون نائل مي‌شوند.

‌ماده 10 - محصلين پرسنلي هستند كه به منظور خدمت در كادر ثابت به عنوان پاسدار رسمي يا كارمند استخدام و قبل از انتصاب در يكي از مشاغل‌مندرج در اين قانون در يكي از مراكز آموزشي سپاه يا ساير مؤسسات آموزشي به هزينه سپاه مشغول تحصيل مي‌باشند.

‌ماده 11 - پرسنل وظيفه كساني هستند كه مطابق قانون خدمت وظيفه عمومي در يكي از دوره‌هاي ضرورت، احتياط يا ذخيره مشغول خدمت‌مي‌باشند.

‌ماده 12 - پرسنل پيماني به كساني اطلاق مي‌گردد كه خدمت پيماني را به صورت نظامي يا كارمند برابر مقررات مندرج در اين قانون انجام مي‌دهند.

‌ماده 13 - پرسنل بسيجي به افرادي اطلاق مي‌شود كه جهت تحقق ارتش بيست ميليوني تحت پوشش سپاه در مي‌آيند و عبارتند از :

‌الف - بسيجي عادي. عموم اقشار معتقد به قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران و اهداف انقلاب اسلامي هستند كه پس از گذراندن دوره آموزش‌عمومي به خدمت ارتش بيست ميليوني در آمده و سازماندهي مي‌شوند.

ب - بسيجي فعال. آن دسته از بسيجيان عادي داوطلب هستند كه واجد شرايط لازم بوده و پس از گذراندن دوره‌هاي آموزشي، سازماندهي شده و‌ضمن شركت در برنامه‌هاي حفظ انسجام در انجام مأموريتهاي محوله با سپاه همكاري مي‌كنند.

ج - بسيجي ويژه (‌پاسداران افتخاري). پرسنلي هستند كه صلاحيتهاي يك پاسدار را دارا مي‌باشند و پس از گذراندن آموزشهاي مطروحه در اين‌قانون سازماندهي گرديده و متعهد مي‌گردند تا به هنگام نياز به طور تمام وقت در اختيار سپاه قرار گيرند.

‌ماده 14 - سپاه مي‌تواند از پرسنل رسمي وزارتخانه‌ها و مؤسسات وابسته به دولت يا نهادهاي انقلابي و نيروهاي مسلح با كسب موافقت سازمان‌مربوطه به تناسب در وظايف مورد نياز بر طبق آيين‌نامه‌اي كه توسط ستاد كل سپاه با همكاري وزارت تهيه و به تصويب هيأت دولت مي‌رسد به صورت‌مأمور و يا انتقال استفاده نمايد.

‌تبصره - انتقال يا مأمور به خدمت نمودن آن گونه پرسنل در زمان جنگ و بحران، تابع ضوابط خاصي است كه توسط ستاد كل سپاه با همكاري‌وزارت و سازمان امور اداري و استخدامي كشور تهيه و به تصويب فرماندهي كل خواهد رسيد.

‌ماده 15 - افراد خريد خدمت سپاه، ستاد كل و وزارت دفاع به كساني اطلاق مي‌شود كه بر طبق مقررات مربوط خدمت مشخصي را برابر قرار داد‌تنظيمي انجام مي‌دهند.

‌بخش دوم - شرايط عمومي استخدام

‌ماده 16 - شرايط عمومي استخدام كادر ثابت و پيماني و پرسنل بسيجي ويژه (‌پاسداران افتخاري) به شرح زير مي‌باشد:

‌الف - اعتقاد به مباني اسلام ناب محمدي (ص)، انقلاب اسلامي و نظام جمهوري اسلامي ايران.

ب - اعتقاد و التزام عملي به ولايت فقيه.

ج - التزام عملي به احكام اسلام و قوانين جمهوري اسلامي و رعايت موازين اخلاق اسلامي.

‌د - عدم عضويت و هواداري از احزاب و گروهها و سازمانهاي سياسي.

ه - نداشتن سابقه عضويت و يا هواداري از احزاب و گروهها و سازمانهاي غير اسلامي. التقاطي، الحادي و غير قانوني.

‌و - عدم اعتياد به مواد مخدر و محكوميت به محروميت از خدمات دولتي.

‌ز - داشتن شرايط تحصيلي و يا تخصصي مورد نياز.

ح - داشتن سلامت و توانايي جسمي و رواني متناسب با خدمت مورد نياز.

ط - داشتن حداقل 16 سال سن تمام و حداكثر 40 سال سن.

ي - داشتن حسن شهرت و عدم سوء سابقه.

‌تبصره 1 - استخدام پرسنل كادر ثابت، مشروط به داشتن تابعيت جمهوري اسلامي ايران مي‌باشد.

‌تبصره 2 - پرسنل پيماني و بسيجي ويژه از شرط حداكثر سن و محصلين از حداقل سن تعيين شده مستثني مي‌باشند.

‌تبصره 3 - براي مشاغل كارمندي در شرايط مساوي استخدام، ايثارگران انقلاب اسلامي و جنگ تحميلي و خانواده درجه يك آنان در اولويت‌مي‌باشند.

‌تبصره 4 - استخدام پرسنل مذكور در اين ماده منوط به تأييد صلاحيت آنان توسط هيأت مركزي گزينش است كه پس از ارزيابي در طول دوره‌آموزش اوليه صورت مي‌گيرد و در صورت لزوم هيأت مركزي گزينش مي‌تواند اين اختيار را به هسته‌هاي گزينش تفويض نمايد.

‌ماده 17 - هيأت مركزي گزينش در سپاه مركب از فرمانده كل سپاه يا جانشين وي، نماينده ولي فقيه در سپاه يا جانشين وي، رئيس ستاد كل سپاه،‌مسؤول حفاظت اطلاعات سپاه و معاون نيروي انساني ستاد كل سپاه به عنوان دبير هيأت و وزير يا جانشين وي تشكيل مي‌گردد و در چارچوب مفاد‌اين قانون، وظيفه تعيين سياستهاي گزينش پرسنل سپاه و تدوين دستورالعملهاي مورد نياز و نظارت بر كار هسته‌هاي گزينش در سپاه را به عهده دارد.

‌تبصره - هسته‌هاي گزينش در ستاد كل سپاه، نيروها و سازمانهاي وابسته، توسط هيأت مركزي گزينش سپاه، براي گزينش پرسنل تشكيل مي‌گردد.

‌ماده 18 - استخدام پرسنل نظامي براي خدمت در كادر ثابت بر اساس يكي از مقاطع تحصيلي پايان دوره‌هاي راهنمايي، دبيرستان، فوق ديپلم،‌ليسانس، فوق ليسانس ، و دكترا و بالاتر انجام مي‌گيرد.

‌ماده 19 - كارمندان به دو صورت زير استخدام مي‌شوند:

‌الف - بر اساس مدارك تحصيلي در يكي از مقاطع پايان دوره‌هاي دبيرستان فوق ديپلم ليسانس فوق ليسانس دكترا و بالاتر

ب - بر اساس تخصص و مهارت عملي با داشتن حداقل مدرك پايان دوره تكميلي نهضت سوادآموزي و حداكثر پايان دوره دبيرستان.

‌ماده 20 - سپاه براي مشاغلي كه مستلزم بكارگيري زنان باشد آنان را استخدام مي‌نمايد تغيير محل خدمت زنان بايد حتي‌الامكان تابع شرايط‌خدمتي همسران آنان باشد.

‌ماده 21 - سپاه مي‌تواند به منظور تأمين نياز سازماني خود داوطلباني را كه حداقل داراي مدرك تحصيلي پايان دوره ابتدايي مي‌باشند با اخذ تعهد 5‌سال خدمت نظامي و يا 6 سال خدمت كارمندي به صورت پيماني استخدام نمايد. و تمديد مهلت و تجديد قرارداد مجاز نمي‌باشد.

‌تبصره 1 - خدمت پرسنل پيماني كه خدمت دوره ضرورت را انجام نداده‌اند به منزله انجام خدمت دوره ضرورت تلقي مي‌گردد و در صورتي كه‌قبل از خاتمه تعهد به هر علت از خدمت مستعفي يا بر كنار گردند برابر قانون خدمت وظيفه عمومي با آنان رفتار خواهد شد.

‌تبصره 2 - سپاه مي‌تواند پرسنلي را كه در حال انجام خدمت دوره ضرورت مي‌باشد به صورت پيماني استخدام نمايد.

‌ماده 22 - سپاه مي‌تواند در صورت نياز از پرسنل وظيفه در حين دوره خدمت ضرورت و همچنين پرسنل پيماني در طول مدت قرارداد و پرسنل‌بسيجي اعم از عادي، فعال يا ويژه كه شرايط لازم را دارا هستند براي كادر ثابت استخدام نمايد و اين قبيل داوطلبان در شرايط مساوي از اولويت‌برخوردارند. آموزش، درجه يا رتبه و ترفيعات آنان تابع مقررات مندرج در اين قانون خواهد بود.

‌ماده 23 - سپاه مي‌تواند در صورت نياز با پرسنل بسيجي ويژه كه حداقل 18 سال تمام سن داشته باشند، قراردادي انعقاد نمايد كه خدمت دوره‌ضرورت خود را پس از گذراندن آموزشهاي لازم در طول حداكثر 10 سال هر سال به مدت حداقل يك ماه طي نمايند تا بدينوسيله همواره آمادگي رزمي‌براي مأموريتهاي مختلف در شرايط ويژه را داشته باشند.

‌تبصره 1 - سپاه در مواقع جنگ و اضطرار اين نيروها را احضار نموده و چنانچه بيشتر از مدت يك ماه در هر سال خدمت نمايند به همان اندازه از‌مدت خدمت و آموزش سالهاي بعد كسر خواهد شد.

‌تبصره 2 - اين دسته از پرسنل پس از گذراندن آموزشهاي لازم در بدو خدمت از حقوق اجتماعي افراد منقضي خدمت وظيفه عمومي براي‌استخدام و تحصيل و نظير آن بر برخوردار مي‌باشند، ليكن در صورت قطع يا لغو يا بطلان قرار داد تا انجام كامل خدمت ضرورت، حقوق مزبور از آنها‌سلب مي‌شود.

‌تبصره 3 - كليه نهادها و سازمانها و وزارتخانه‌ها و شركتهاي دولتي و كارفرمايان بخش خصوصي اعم از اشخاص حقيقي يا حقوقي موظفند شغل‌اين دسته از افراد را در طول خدمت سالانه آنها در سپاه حفظ نمايند، افراد مزبور در اين مدت از دستگاه مربوطه حقوق و مزايا دريافت نخواهند نمود.

‌تبصره 4 - حقوق و مزاياي اين افراد بعد از آموزشهاي لازم بدو خدمت مطابق حقوق و مزاياي پرسنل كادر ثابت نظامي هم رديف خواهد بود.

‌تبصره 5 - آيين‌نامه اجرايي اين افراد ماده توسط وزارت و ستاد كل سپاه پس از كسب نظر از سازمان امور اداري و استخدامي كشور تهيه و به‌تصويب هيأت وزيران مي‌رسد.

‌ماده 24 - خريد خدمت اشخاص بنا به ضرورت و براي مدت محدود با تشخيص نيروها و سازمانهاي استخدام‌كننده به موجب آيين‌نامه موضوع‌ماده 37 قانون ارتش مي‌باشد و اصلاحات مورد نياز آن توسط ستاد كل سپاه با هماهنگي وزارت تهيه و به تصويب هيأت وزيران خواهد رسيد.

‌ماده 25 - استخدام اعضاي هيأت علمي مؤسسات آموزش عالي سپاه و پرداخت حق‌التدريس به اساتيد و مربيان مقاطع دانشگاهي بر اساس‌مقررات استخدامي هيأت علمي دانشگاهها خواهد بود.

‌تبصره - استخدام مربي و پرداخت حق‌التدريس براي آموزشهاي پائين‌تر از سطوح دانشگاهي تابع آيين‌نامه موضوع ماده 38 قانون ارتش خواهد‌بود. اصلاحات مورد نياز توسط ستاد كل سپاه با هماهنگي وزارت دفاع تهيه و به تصويب هيأت وزيران خواهد رسيد.

‌ماده 26 - استخدام افراد در سپاه ، بدون نياز سازماني و همچنين استخدام و يا تغيير وضع پرسنل جز به يكي از صور مذكور در اين قانون مطلقاً‌ممنوع است.

‌بخش سوم - سازمان و طبقه بندي مشاغل

‌ماده 27 - تعداد و تركيب نيروي انساني سپاه و همچنين نسبت درجات و رتبه‌هاي آنان بر مبناي خط مشي، استراتژي و تهديدات، برابر جداول‌سازمان و تجهيزات مصوب و به نسبتي كه به وسيله ستاد كل سپاه تعيين و به تصويب فرماندهي كل خواهد رسيد مشخص مي‌گردد.

‌تبصره 1 - جداول سازمان نيروي انساني سپاه و ستاد كل شامل محلهاي سازماني و ضرورت نظامي يا كارمندي يا مشترك بودن شغل و درجات و‌رتبه‌هاي متناسب براي هر محل سازماني حسب مورد توسط ستاد كل سپاه و ستاد كل تهيه و به تصويب فرماندهي كل خواهد رسيد.

‌تبصره 2 - به منظور جلوگيري از تورم پرسنل كادر ثابت در سپاه و سازمانهاي وابسته در جداول سازماني مشاغل بايد به نحوي پيش‌بيني گردد كه‌حتي‌الامكان از پرسنل وظيفه پيماني و بسيجي استفاده شود.

‌ماده 28 - رسته عبارت است از مجموعه رشته‌هاي شغلي كه از نظر تخصص يا نوع آموزش وابستگي و ارتباط نزديك داشته باشند.

‌ماده 29 - مشاغل سپاه به تناسب احتياج نيروها و سازمانها از رسته‌هاي مختلف تشكيل مي‌شود. انواع رسته و علائم رسته‌اي و همچنين علائم‌درجات و شكل لباس پرسنل نظامي به موجب دستورالعملهايي خواهد بود كه توسط ستاد كل سپاه تهيه و به تصويب فرماندهي كل خواهد رسيد.

‌ماده 30 - بكارگيري پرسنل در مشاغل غير مرتبط با رسته آنان ممنوع بوده و سپاه موظف است به منظور ايجاد انعطاف در اجراي مأموريتهاي محوله‌به غير از رسته اصلي ، رسته رزمي يا پشتيباني رزمي ديگري براي كليه پرسنل پيش بيني نمايد.

‌تبصره - تغيير رسته پرسنل ممنوع مي‌باشد و در موارد لزوم برابر دستورالعملي است كه توسط ستاد كل سپاه تهيه و به تصويب فرماندهي كل‌خواهد رسيد.

‌ماده 31 - ستاد كل سپاه موظف است حداكثر ظرف مدت يك سال در چارچوب اين قانون كليه مشاغل سپاه را مورد بررسي و تجزيه و تحليل قرار‌داده و شرح وظايف و شرايط احراز هر شغل را تعيين و پس از تأييد فرماندهي كل سپاه در انتصابات و ترفيعات ملاك عمل قرار دهد.

‌ماده 32 - ستاد كل سپاه موظف است مشاغل مختص كارمندان موضوع بند(ب) ماده 19 اين قانون را از نظر پيچيدگي و تخصص به سه گروه (1) ،(2)، و (3) و ميزان مهارت در انجام مشاغل هر يك از سه گروه را به سه رده (1) و (2) و (3) طبقه بندي نمايد. كميسيون ارزيابي مهارت در بدو‌استخدام تخصص و مهارت اين قبيل كارمندان را مورد ارزيابي قرار داده و گروه و رده آنان را تعيين مي‌نمايد.

‌ماده 33 - ستاد كل سپاه مي‌تواند بنا به دستور فرماندهي كل سپاه براي انجام وظايف پيش‌بيني نشده پستهاي موقت را ايجاد نموده و حداكثر ظرف‌مدت يك سال تكليف آنان را از لحاظ حذف شغل و يا درج آن در جداول سازمان معين نمايد.

‌فصل سوم - آموزش و ترفيعات

‌بخش اول - آموزش

‌ماده 34 - دوره‌هاي آموزشي پرسنل كادر ثابت و بسيجي ويژه به شرح زير مي‌باشد:

‌الف - دوره عمومي پاسداري.

ب - دوره تخصصي اوليه.

ج - دوره تخصصي تكميلي.

‌د - دوره سرپرستي.

ه - دوره‌هاي علمي و تخصصي.

‌و - دوره‌هاي علوم پايه نظامي.

‌ز - دوره مقدماتي رسته‌اي.

ح - دوره عالي رسته‌اي.

ط - دوره فرماندهي و ستاد.

ي - دوره عالي جنگ.

ك - دوره علوم استراتژيك.

‌تبصره - نيروها و سازمانهاي وابسته به سپاه مي‌توانند در صورت لزوم با هماهنگي ستاد كل سپاه علاوه بر آموزشهاي فوق دوره‌هاي عرضي‌آموزشي تخصصي را براي پرسنل تشكيل دهند.

‌ماده 35 - مراكز آموزشي سپاه به شرح زير مي‌باشد:

‌الف - دبيرستانها و هنرستانهاي سپاه.

ب - آموزشگاه نظامي.

ج - دانشكده‌هاي علوم و فنون نيروها.

‌د - دانشكده فرماندهي و ستاد.

ه - دانشكده علوم استراتژيك.

‌و - دانشگاه امام حسين (ع) شامل دانشكده علوم پايه نظامي و دانشكده‌هاي علمي و تخصصي.

‌تبصره 1 - دانشكده علوم و فنون نيروها از لحاظ علمي به دانشگاه امام حسين (ع) وابسته بوده و توسط نيروها اداره مي‌شود.

‌تبصره 2 - دانشكده عقيدتي - سياسي و ساير مراكز آموزش رسته‌اي عقيدتي - سياسي سپاه زير نظر جزوه نمايندگي ولي فقيه در سپاه اداره‌مي‌شود.

‌ماده 36 - سپاه مي‌تواند براي تأمين و تربيت پرسنل كادر ثابت بومي مورد نياز در استانهاي مرزي با هماهنگي وزارت آموزش و پرورش، دبيرستان و‌هنرستان تشكيل دهد.

‌تبصره - مراكز فوق به تشخيص ستاد كل سپاه ، در نيروها به تناسب نياز آنها تشكيل مي‌گردد.

‌اساسنامه اين نوع مراكز به تصويب وزارت آموزش و پرورش خواهد رسيد.

‌ماده 37 - دوره آموزش عمومي پاسداري.

‌دوره آموزش عمومي پاسداري براي پرسنل كادر ثابت نظامي كه با مدرك تحصيلي پايان دوره راهنمايي استخدام مي‌شوند حداقل به مدت شش ماه در‌آموزشگاه نظامي و براي پرسنلي كه با مدارك تحصيلي فوق ديپلم و بالاتر استخدام مي‌شوند حداقل به مدت سه ماه در دانشگاه امام حسين (ع) تشكيل‌مي‌شود. اين دوره براي پرسنلي كه با مدرك ديپلم استخدام مي‌شوند در طول دوره‌هاي علوم پايه يا دانشكده علوم و فنون نيروها برگزار مي‌شود.

‌ماده 38 - دوره آموزش تخصصي اوليه.

‌اين دوره براي پرسنل كادر ثابت نظامي كه با مدرك تحصيلي پايان دوره راهنمايي استخدام مي‌گردند، بلافاصله بعد از طي دوره آموزش عمومي حداقل‌به مدت شش ماه در آموزشگاههاي نظامي برگزار مي‌شود. برنامه‌ها و مواد آموزشي اين دوره بايد طوري تنظيم گردد كه فارغ‌التحصيلان آن بتوانند از‌عهده مشاغل درجات رزم‌آوردومي و رزم‌آوريكمي برآيند.

‌تبصره - نيروها مي‌توانند متناسب با نياز خود، نسبت به تشكيل آموزشگاههاي نظامي جهت برگزاري دوره‌هاي آموزش عمومي پاسداري و‌تخصصي اوليه در يگانها و مناطق مختلف اقدام نمايند.

‌ماده 39 - دوره آموزش تخصصي تكميلي.

‌دوره‌هاي تخصصي تكميلي براي تكميل تخصص پرسنل كادر ثابت نظامي با داشتن درجه رزم‌آوريكمي به مدت حداقل 6 ماه در دانشكده‌هاي علوم و‌فنون نيروها تشكيل مي‌گردد و نيروها موظف هستند نسبت به تشكيل اين دوره‌ها طوري اقدام نمايند كه كليه پرسنل با داشتن درجه رزم‌آوريكمي‌بتوانند به موقع اين دوره را طي نمايند. برنامه‌ها و مواد آموزشي اين دوره بايد طوري تنظيم گردد كه فارغ‌التحصيلان آن بتوانند از عهده مشاغل درجات‌رزمداردومي و رزمداريكمي بر آيند. نيل به درجه رزمداردومي منوط به موفقيت در طي اين دوره مي‌باشد.

‌ماده 40 - دوره آموزش سرپرستي.

‌اين دوره براي پرسنل موضوع تبصره يك ماده 77 اين قانون در درجه رزمداريكمي به مدت حداقل 6 ماه بر حسب نياز در دانشكده‌هاي علوم و فنون‌نيروها تشكيل مي‌شود. برنامه‌ها و مواد آموزشي اين دوره بايد طوري تنظيم مي‌شود كه فارغ‌التحصيلان آن بتوانند از عهده مشاغل درجات ستوان‌سومي تا ستوان‌يكمي برآيند. نيل اين پرسنل به درجه ستوان‌سومي منوط به موفقيت در طي اين دوره مي‌باشد.

‌تبصره - سپاه مي‌تواند دوره‌هاي آموزش تخصصي تكميلي و سرپرستي را به صورت متوالي در يك مرحله اجراء نمايد و همچنين مي‌تواند بخشي‌از اين دوره‌ها را به صورت آموزش حين خدمت انجام دهد.

‌ماده 41 - دوره‌هاي آموزش علوم پايه نظامي.

‌سپاه براي تأمين و تربيت پرسنل كادر ثابت نظامي كه با مدرك ديپلم استخدام مي‌شوند، اقدام به تشكيل دانشكده علوم پايه نظامي در دانشگاه امام‌حسين (ع) مي‌نمايد. حداقل مدت آموزش اين دانشكده 7 ترم تحصيلي در دو دوره به شرح زير مي‌باشد:

‌دوره اول - اين دوره حداقل شامل 4 ترم تحصيلي مي‌باشد و براي آموزش به كساني كه با مدرك تحصيلي پايان دوره دبيرستان از طريق مسابقه ورودي‌پذيرفته مي‌شوند، تشكيل مي‌گردد.

‌دوره دوم - اين دوره حداقل شامل سه ترم تحصيلي مي‌باشد و براي كساني كه با انجام ارزيابي و مسابقه ورودي از بين داوطلبان فارغ‌التحصيل دوره‌اول پذيرفته شده‌اند تشكيل مي‌گردد.

‌تبصره 1 - پرسنلي كه با مدرك پائين‌تر از ديپلم استخدام شده و موفق به اخذ مدرك ديپلم شده‌اند حداكثر با 25 سال سن مي‌توانند در آزمون‌ورودي دوره اول دانشكده علوم پايه نظامي شركت نمايند و در شرايط مساوي حق تقدم با پرسنل شاغل است.

‌تبصره 2 - در صورت ضرورت و فوريت، سپاه مي‌تواند از دارندگان مدارك فوق ديپلم مورد نياز با داشتن حداكثر 25 سال سن ، براي شركت در‌آزمون ورودي دوره دوم آموزش علوم پايه نظامي ثبت نام نمايد.

‌تبصره 3 - مواد و برنامه‌هاي آموزشي اين دانشكده بايد طوري تنظيم گردد كه با گذراندن دوره‌هاي آموزش بعدي ، فارغ‌التحصيلان دوره اول از‌عهده مشاغل درجات ستوان‌سومي تا سرهنگي برآمده و فارغ‌التحصيلان دوره دوم آمادگي انجام وظيفه در مشاغل درجات ستوان‌دومي و بالاتر را‌داشته باشند.

‌تبصره 4 - ستاد كل سپاه مي‌تواند در رسته‌هايي كه ضروري مي‌داند دوره‌هاي دوم علوم پايه نظامي، مقدماتي رسته‌اي و عالي رسته‌اي را به صورت‌پيوسته و با حداقل پنج ترم تحصيلي اجراء نمايد.

‌تبصره 5 - سپاه مي‌تواند بنا به ضرورت دوره دوم علوم پايه نظامي را در دانشكده علوم و فنون نيروها اجراء نمايد.

‌ماده 42 - دوره علمي و تخصصي.

‌سپاه به منظور تأمين و تربيت كادر ثابت فني و تخصصي مورد نياز در رسته‌هاي مشترك و رشته‌هاي دانشگاهي كه امكان تأمين آن از دانشگاههاي كشور‌نمي‌باشد، اقدام به تشكيل دانشكده‌هاي علمي تخصصي با همكاري وزارتين فرهنگ و آموزش عالي و بهداشت، درمان و آموزش پزشكي در دانشگاه‌امام حسين (ع) مي‌نمايد.

‌ماده 43 - دوره آموزش مقدماتي رسته‌اي.

‌دوره‌هاي مقدماتي رسته‌اي بر حسب نياز به منظور آموزش مقدماتي براي رسته‌هاي مورد احتياج به فارغ‌التحصيلان دانشكده‌هاي علوم پايه نظامي و‌قبل از شروع به خدمت آنها ، حداقل به مدت شش ماه در دانشكده علوم و فنون نيروها تشكيل مي‌گردد.

‌تبصره - فارغ‌التحصيلان دوره اول علوم پايه كه موفق به ورود به دوره نشوند پس از گذراندن دوره مقدماتي رسته‌اي با داشتن حداكثر 27 سال سن‌مي‌توانند در آزمون دوره دوم علوم پايه نظامي شركت نمايند.

‌ماده 44 - دوره آموزش عالي رسته‌اي.

‌دوره‌هاي عالي رسته‌اي در درجات ستوان‌يكمي و سرواني به مدت حداقل 6 ماه براي تمامي پرسنل فارغ‌التحصيل دوره‌هاي مقدماتي رسته‌اي و‌پرسنلي كه در سطح فارغ‌التحصيلان اين دوره شناخته مي‌شوند و از آموزش قبلي آنها حداقل 4 سال گذشته باشد متناسب با رسته‌هاي آنان حسب مورد‌در دانشكده‌هاي علوم و فنون نيروها يا دانشكده‌هاي علمي تخصصي دانشگاه امام حسين (ع) تشكيل مي‌گردد. نيل به درجه سرگردي اين قبيل پرسنل‌منوط به طي اين دوره مي‌باشد.

‌ماده 45 - نيروها مي‌توانند براي دوره‌هاي خاص از قبيل خلباني و ناوبري، دوره‌هاي اول و دوم علوم پايه نظامي را در دانشكده‌هاي علوم و فنون‌نيروها به صورت پيوسته و با حداقل هفت ترم تحصيلي اجرا نمايند.

‌تبصره - در مواردي كه برنامه‌ها و محتواي آموزشي اين دوره‌ها با رعايت مفاد و مجموع حداقل مدت دوره‌هاي مقدماتي و عالي رسته‌اي‌برنامه‌ريزي و اجرا شده باشد، فارغ‌التحصيلان مذكور دوره مقدماتي و عالي رسته‌اي گذرانده شناخته مي‌شوند.

‌ماده 46 - دارندگان مدارك فوق ديپلم و بالاتر، در رشته‌هاي تحصيلي كه در برگيرنده محتواي آموزشي دوره‌هاي مقدماتي و عالي رسته‌اي هر يك از‌رسته‌هاي غير رزمي باشند، در صورت گذراندن آموزشهاي مورد نياز حسب مورد آموزش مقدماتي يا عالي رسته‌اي ديده ، شناخته مي‌شوند.

‌ماده 47 - دوره آموزش فرماندهي و ستاد.

‌دوره آموزش فرماندهي و ستاد ، براي آموزش به فارغ‌التحصيلان دوره‌هاي دوم دانشكده‌هاي علوم و فنون نيروها نيروها يا علوم پايه نظامي كه دوره‌عالي رسته‌اي را طي نموده‌اند و يا در سطح فارغ‌التحصيلان اين دوره شناخته شده‌اند و همچنين دارندگان مدارك ليسانس و بالاتر مورد نياز كه حداقل 3‌سال از آموزش قبلي آنها گذشته باشد، در درجات سرگردي و سرهنگ‌دومي در دانشكده فرماندهي و ستاد تشكيل مي‌شود و مدت دوره آن حداقل 9‌ ماه خواهد بود.

‌تبصره - مواد و برنامه‌هاي آموزشي دانشكده فرماندهي و ستاد مي‌بايد طوري تنظيم شود كه فارغ‌التحصيلان آن توانايي طراحي، فرماندهي و‌مديريت رده‌هاي بالاي سپاه و ساير نيروهاي مسلح را داشته باشند. فارغ‌التحصيلان دانشكده فرماندهي و ستاد از يك سال ارشديت برخوردار مي‌گردند.

‌ماده 48 - دوره آموزش عالي جنگ.

‌اين دوره براي فارغ‌التحصيلان دوره آموزش فرماندهي و ستاد كه حداقل دو سال از آموزش قبلي آنها گذشته باشد، در درجات سرهنگي و سرتيپ‌دومي‌در دانشكده فرماندهي و ستاد سپاه تشكيل مي‌شود. حداقل مدت اين دوره 9 ماه بوده و فارغ‌التحصيلان آن از يك سال ارشديت برخوردار خواهند بود‌مواد و برنامه‌هاي آموزشي اين دوره بايد طوري تنظيم شود كه فارغ‌التحصيلان آن آشنايي كافي با طرحهاي دفاعي كشور را داشته باشند و نيل به درجه‌سپهبدي و ارتشبدي مشروط به گذراندن اين دوره خواهد بود.

‌ماده 49 - دوره آموزش علوم استراتژيك.

‌اين دوره براي آموزش ، مطالعه و تحقيق در زمينه سياست كلي نظامي- سياسي و خط مشي كشور در امور دفاعي به مدت يك سال خواهد بود.‌فارغ‌التحصيلان دوره‌هاي دانشكده فرماندهي و ستاد و دارندگان مدارك تحصيلي فوق ليسانس و دكتراي مورد نياز سپاه با داشتن حداقل درجه سرهنگي‌و كارمنداني كه داراي مدرك تحصيلي فوق ليسانس و بالاتر مي‌باشند، همچنين مقامات مملكتي كه نظامي نبوده ولي به نحوي از انحاء در مسائل‌دفاعي مسئوليتهايي دارند و فرماندهان و مديران رده بالاي نيروهاي مسلح ملل مسلمان و مستضعف غير معارض با اسلام با معرفي فرماندهي كل سپاه‌و تصويب فرماندهي كل مي‌توانند اين دوره را طي نمايند. اين دوره در دانشكده علوم استراتژيك ستاد كل سپاه برگزار مي‌گردد.

‌تبصره - ستاد كل موظف است پس از كسب آمادگي لازم و تصويب فرماندهي كل، دانشكده علوم استراتژيك سپاه و دانشگاه علوم استراتژيك‌ارتش را در هم ادغام و دوره‌هاي آموزش علوم استراتژيك را تحت نظر آن ستاد برگزار نمايد.

‌ماده 50 - كليه كارمندان اعم از كادر ثابت و پيماني در بدو خدمت بايد يك دوره آموزش مقدماتي نظامي و آشنايي با قوانين و مقررات آيين‌نامه‌ها و‌وضعيت خدمتي خويش در سپاه را طي نمايند. مدت اين دوره براي پرسنلي كه دوره خدمت ضرورت را طي نموده‌اند حداقل يك ماه مي‌باشد. و براي‌كساني كه دوره ضرورت را طي ننموده‌اند حداقل سه ماه خواهد بود.

‌ماده 51 - پرسنل پيماني كه به صورت نظامي خدمت خواهند كرد و همچنين پرسنل وظيفه در بدو خدمت، دوره‌هاي آموزشي مقدماتي نظامي و‌تخصصي مربوطه را طي خواهند نمود.

‌تبصره - سپاه موظف است با همكاري نهضت سوادآموزي و ارگانهاي ذيربط براي پرسنل وظيفه امكانات سوادآموزي را فراهم آورد.

‌ماده 52 - اساسنامه، مواد و برنامه‌هاي آموزشي هر يك از دوره‌ها و مراكز آموزشي با توجه به مواد مندرج در اين قانون و قوانين آموزشي كشور‌توسط ستاد كل سپاه تهيه و به تصويب فرماندهي كل خواهد رسيد.

‌تبصره 1 - تهيه اساسنامه و برنامه‌هاي آموزشي دوره‌ها و مراكز آموزشي رسته عقيدتي - سياسي به عهده نمايندگي ولي فقيه در سپاه مي‌باشد.

‌تبصره 2 - برنامه‌هاي آموزشهاي عقيدتي - سياسي دوره‌ها با هماهنگي نمايندگي ولي فقيه و مواد آموزشهاي عقيدتي - سياسي و حفاظت‌اطلاعات دوره‌ها، توسط نماينده ولي فقيه و حفاظت اطلاعات در سپاه تهيه مي‌شود.

‌ماده 53 - آموزشهاي سپاه بايد به گونه‌اي برنامه‌ريزي و اجرا گردد كه نياز سازمان مربوط را به بهترين نحو مرتفع نموده و سپاه را به سمت خودكفايي‌سوق دهد و در زمان صلح نيز، پرسنل از عهده انجام وظايف مقرر در اصل 147 قانون اساسي بر آيند.

‌ماده 54 - سپاه موظف است براي تقويت بينش عقيدتي - سياسي و بالا بردن دانش و توان نظامي پرسنل در حين خدمت، نسبت به انتشار نشريات‌و برگزاري اردوهاي آموزشي ، سفرهاي علمي و دوره‌هاي كوتاه مدت توجيهي و نيز تداوم آموزش اقدام نمايد.

‌ماده 55 - سپاه موظف است در كليه آموزشها و در حين خدمت برنامه‌هاي لازم را به منظور كسب آمادگي جسماني پرسنل، متناسب با مأموريتها‌پيش‌بيني و اجراء نمايد.

‌ماده 56 - پرسنلي كه به هر يك از مراكز و دوره‌هاي آموزشي پيش‌بيني شده در اين قانون اعزام مي‌شوند بايد فرصت ادامه خدمت و بازدهي‌متناسب با مدت و كيفيت و اهميت دوره آموزش به ميزان حداقل دو برابر مدت تحصيلي پس از اتمام آن را داشته باشند.

‌اين مدت در اساسنامه‌هاي آموزشي تعيين مي‌گردد.

‌ماده 57 - ستاد كل سپاه موظف است با هماهنگي وزارتخانه‌هاي فرهنگ و آموزش عالي و بهداشت ، درمان و آموزش پزشكي بخشي از نيازهاي‌تخصصي خود را از ط‌ريق بورسيه از دانشگاهها و مؤسسات آموزشي خارج از سپاه تأمين نمايد.

‌ماده 58 - ستاد كل سپاه موظف است همه‌ساله نيازهاي تخصصي و تحصيلي خود را اعلام نمايد تا پرسنل در صورت تمايل بتوانند با موافقت نيرو‌يا سازمان مربوطه، در رشته‌هاي مزبور تحصيل نمايند.

‌ماده 59 - در زمان جنگ و بحران و بنا به ضرورت، طول دوره‌هاي آموزشي به پيشنهاد سپاه و تصويب فرماندهي كل با حفظ سطح كيفي آموزشها‌مي‌تواند تقليل يابد.

‌ماده 60 - ستاد كل سپاه مي‌تواند هر يك از دوره‌هاي آموزشي را كه بين دو يا چند نيرو و سازمان مشترك باشد، به وسيله يكي از نيروها يا سازمانها‌كه بيشترين نياز را بنا به تأييد فرمانده كل سپاه دارد، داير نمايد. پرسنل ساير نيروها و سازمانها نيز در آن دوره آموزش خواهند ديد.

‌ماده 61 - دوره‌هاي آموزشي پرسنل بسيجي عادي و فعال به شرح زير مي‌باشد:

‌الف - دوره عمومي مقدماتي.

ب - دوره عمومي تكميلي.

ج - دوره تخصصي بسيج.

‌د - دوره يادآوري و حفظ انسجام.

‌ماده 62 - دوره آموزش عمومي مقدماتي بسيج.

‌دوره‌هاي آموزش عمومي مقدماتي عبارتند از آموزشهاي اوليه در حد دفاع كه براي كليه بسيجيان عادي و فعال حداقل به مدت 15 روز در رده‌هاي‌مقاومت نيروي مقاومت بسيج سپاه ،‌در محلات، ادارات، سازمانها، مؤسسات دولتي و غير دولتي، در زمينه‌هاي دفاع نظامي، غير نظامي و مقاومت‌محلي برگزار مي‌گردد.

‌ماده 63 - دوره آموزش عمومي تكميلي بسيج.

‌دوره‌هاي آموزش عمومي تكميلي بسيج براي آن عده از بسيجيان كه دوره عمومي مقدماتي را طي كرده باشند به مدت چهل و پنج روز در مراكز‌آموزشي نيروي مقاومت بسيج سپاه برگزار مي‌شود. برنامه‌ها و مواد آموزشي اين دوره بايد چنان تنظيم شود كه اين دوره معادل دو ماه از آموزش و‌خدمت وظيفه عمومي افراد محسوب شود.

‌ماده 64 - وزارت آموزش و پرورش موظف است با هماهنگي و نظارت سپاه، نسبت به اجراي آموزشهاي تئوري و عملي نظامي در قالب دروس‌اجباري، در بين محصلين مقاطع مختلف تحصيلي، به منظور تحقق ارتش بيست ميليوني، ايجاد علاقه و آمادگي دفاعي و حفظ و تداوم آن در زمينه‌هاي‌دفاع نظامي، غير نظامي و مقاومت محلي به ترتيب زير اقدام نمايد:

‌الف - در مقطع راهنمايي حداقل 2 ساعت در هفته به صورت تئوري و يك روز در سال به صورت اردوي عملي.

ب - در مقطع متوسطه حداقل 3 ساعت در هفته به صورت تئوري و 3 روز در سال به صورت اردوهاي عملي به نحوي كه در پايان دوره متوسطه‌معادل آموزشهاي مقدماتي نظام وظيفه را گذرانده باشند.

‌تبصره 1 - آيين‌نامه اجرايي اين ماده شامل نحوه نظارت سپاه و همكاري و هماهنگي بين سپاه و آموزش و پرورش و محتوي و نحوه تنظيم مواد‌درسي و كلاسها و اردوهاي عملي و نحوه معافيت از اردوهاي عملي و نحوه احتساب نمرات، با توجه به ساير مواد اين قانون توسط ستاد كل سپاه،‌وزارتخانه‌هاي دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح و آموزش و پرورش تهيه و پس از تأييد ستاد كل به تصويب هيأت وزيران مي‌رسد.

‌تبصره 2 - اجراي برنامه‌ها ،‌آموزشها و سازماندهي لازم به منظور ايجاد علاقه و جاذبه نسبت به دفاع با استفاده از كتب درسي نو برنامه‌هاي ضمن‌تحصيل و صدا و سيما در مقطع ابتدايي مطابق آيين‌نامه‌اي است كه توسط وزارت آموزش و پرورش و با هماهنگي سپاه تهيه و به تصويب هيأت وزيران‌مي‌رسد.

‌تبصره 3 - آموزشهاي موضوع اين ماده براي زنان متناسب با شرايط آنها،‌به ويژه در زمينه امداد، پشتيباني، مقاومت محلي و دفاع غير نظامي خواهد‌بود.

‌تبصره 4 - آموزشهاي مقطع راهنمايي معادل دوره آموزش عمومي مقدماتي بسيج مي‌باشد و آموزشهاي مقطع متوسطه معادل دوره آموزش‌عمومي تكميلي بسيج بوده و معادل دو ماه از خدمت وظيفه عمومي افراد محسوب مي‌شود.

‌ماده 65 - دوره تخصصي بسيج.

‌اين دوره براي آن عده از بسيجيان فعال كه دوره عمومي تكميلي را طي نموده‌اند به مدت يك ماه در مراكز آموزشي سپاه برگزار مي‌گردد. برنامه و مواد‌آموزشي اين دوره بايد به طوري تنظيم شود كه معادل يك ماه آموزش و خدمت وظيفه عمومي آنان محسوب شود.

‌ماده 66 - سپاه موظف است حسب مورد با هماهنگي و همكاري شوراي مديريت حوزه علميه و وزارتين فرهنگ و آموزش عالي و بهداشت،‌درمان و آموزش پزشكي، آموزشهاي تخصصي بسيج را براي افرادي كه قبل از خدمت دوره ضرورت به تحصيلات عاليه در حوزه يا دانشگاه راه مي‌يابند‌به صورت تئوري و اردوهاي نظامي برگزار نمايد.

‌تبصره 1 - آموزشهاي فوق جزء واحدهاي دروس اجباري دانشجويان در مقاطع كارداني، كارشناسي، كارشناسي ارشد و دكتراي پيوسته و همطراز‌آنها بوده و مي‌بايستي به نحوي تنظيم گردد كه معادل يك ماه از آموزشهاي دوره ضرورت خدمت وظيفه عمومي محسوب گردد.

‌تبصره 2 - آموزشهاي موضوع ماده 65 و اين ماده براي زنان متناسب با شرايط آنها و به ويژه در زمينه امداد، پشتيباني مقاومت محلي و دفاع غير‌نظامي خواهد بود.

‌تبصره 3 - تعداد و ميزان واحدهاي درسي و اردوهاي عملي و نحوه معافيت از دروس تئوري و عملي نظامي با توجه به قوانين مربوطه بر طبق‌آيين‌نامه‌اي است كه توسط ستاد كل سپاه و با هماهنگي وزارتخانه‌ها و مراجع ذيربط تهيه و حسب مورد به تصويب شوراي مديريت حوزه يا شوراي‌عالي انقلاب فرهنگي مي‌رسد.

‌ماده 67 - آموزشهاي يادآوري و حفظ انسجام نيروهاي احتياط بر اساس قانون خدمت وظيفه عمومي در حدود اعتبارات مصوب به مدت 15 - 5‌روز در سال در قالب گردانهاي احتياط كه در واحدهاي رزمي و پشتيباني رزمي و مراكز آموزش سپاه و ارتش ايجاد مي‌گردد، به منظور حفظ توان رزمي و‌تخصصي آنان انجام مي‌پذيرد.

‌ماده 68 - آموزشهاي يادآوري و حفظ انسجام نيروهاي ذخيره بر اساس قانون خدمت وظيفه عمومي و بسيجيان عادي و فعال در حدود اعتبارات‌مصوب به مدت حداكثر يك هفته در هر دو سال و به منظور ايجاد آمادگي توسط نيروي مقاومت بسيج سپاه انجام مي‌پذيرد.

‌تبصره 1 - اين افراد توسط نيروي مقاومت بسيج سپاه در مناطق مختلف كشور متناسب با جمعيت آنان در رده‌هاي مقاومت سازماندهي مي‌گردند.

‌تبصره 2 - سپاه موظف است دستورالعمل اجرايي مواد 67 و 68 اين قانون را تهيه و به تصويب فرماندهي كل برساند.

‌ماده 69 - مدت دوره‌هاي آموزشي مذكور در اين قانون و مدت خدمت تمام‌وقت در سازمانهاي رزمي براي پرسنل بسيجي فعال و ويژه كه مشمول‌خدمت وظيفه عمومي ميباشند، جزء خدمت دوره ضرورت يا احتياط آنان محسوب مي‌گردد.

‌ماده 70 - كليه دستگاههاي اجرائي كشور كه از افراد وظيفه مازاد نيروهاي مسلح مطابق قوانين و مقررات كشور استفاده مي‌نمايند، موظفند براي‌تجديد آموزش نظامي و يا احضار در مواقع اضطرار و جنگي، افراد مذكور را مطابق دستورالعمل ستاد كل در اختيار نيروهاي مسلح قرار دهند.

‌تبصره - احضار ساير نيروهاي احتياط و ذخيره مطابق ماده 56 قانون خدمت وظيفه عمومي و احضار اعضاي بسيج مطابق دستورالعملي است كه‌به تصويب فرماندهي كل مي‌رسد.

‌ماده 71 - در اجراي اصل 147 قانون اساسي سپاه موظف است با استفاده از مشمولين واجد صلاحيت خدمت وظيفه عمومي در حد بسيجي عادي‌پس از گذرانيدن آموزشهاي عمومي و تخصصي اوليه واحدهاي سازمان يافته بسيج فرهنگي، آموزشي، بهداشتي و سازندگي را ايجاد و بر طبق برنامه‌ها‌و سياستهاي وزارتخانه‌ها و نهادهاي مربوطه حسب مورد جهت آموزش، سوادآموزي، بهداشت و درمان و سازندگي روستاها و مناطق محروم كشور با‌حفظ نظارت بر امور انضباطي و اجراي برنامه‌هاي تداوم آموزش آنان، در اختيار دستگاههاي اجرايي ذيربط قرار دهد.

‌تبصره 1 - اقدام فوق مربوط به زمان صلح بوده و در زمان جنگ و بحران افراد فوق مطابق سياستهاي ابلاغي از سوي ستاد كل به كار گرفته‌مي‌شوند.

‌تبصره 2 - تعداد و درصد افراد مورد نياز از طبقات مختلف مشمولين، همه‌ساله به پيشنهاد هيأت وزيران و تأييد ستاد كل تعيين مي‌شود.

‌تبصره 3 - آيين‌نامه اجرايي اين ماده توسط وزارت با هماهنگي ستاد كل سپاه و ستاد كل تهيه و به تصويب هيأت وزيران مي‌رسد.

‌بخش دوم - ارزشيابي و ترفيعات

‌ماده 72 - ترفيع عبارت است از نيل به درجه يا رتبه بالاتر برابر مقررات اين قانون.

‌تبصره - ترفيعات و روش اجراي آن به موجب آيين‌نامه‌اي است كه توسط ستاد كل سپاه تهيه و به تصويب فرماندهي كل خواهد رسيد.

‌ماده 73 - سپاه موظف است كليه پرسنل كادر ثابت و بسيجي ويژه را با توجه به عوامل زير و طبق آيين‌نامه مربوطه مورد ارزيابي قرار دهد:

‌الف - رعايت موازين اخلاقي و شئونات اسلامي و صلاحيتهاي سياسي - امنيتي.

ب - استعداد، كارآيي و شايستگي در عملكرد و رعايت انضباط.

ج - نتايج آموزشهاي عقيدتي - سياسي و نظامي حين خدمت.

‌د - نتايج سنجش و آزمونهاي آمادگي جسماني در حين خدمت.

ه - انجام مأموريتهاي خطرناك و سخت.

‌ماده 74 - سوابق و عملكرد پرسنل سپاه در مقاطع مختلف بر طبق آيين‌نامه مربوطه مورد ارزشيابي قرار گرفته و پس از تأييد كميسيون ارزشيابي‌نيرو و يا سازمان مربوط و تصويب مقامات مذكور در ماده 87 اين قانون با توجه به امتيازات مكتسبه از حداقل 6 ماه تأخير در ترفيع و حداكثر يك سال‌ارشديت برخوردار خواهند شد.

‌تبصره 1 - ارزشيابي پرسنل قبل از موعد ترفيع خواهد بود و در هر مقطع ترفيعاتي حداقل يك بار ارزشيابي صورت خواهد گرفت و زمان ارزشيابي‌بنا به شرايط زماني و نياز سپاه متفاوت خواهد بود.

‌تبصره 2 - نتيجه ارزشيابي پرسنل برابر آيين‌نامه‌هاي مربوطه ملاك ترفيعات و انتصابات بوده و در تشويقات و تنبيهات و اعزام به دوره‌هاي‌آموزشي نيز مؤثر خواهد بود.

‌تبصره 3 - تركيب اعضاء، حدود اختيارات و وظايف و تعداد كميسيونهاي ارزشيابي و نحوه ارزشيابي و ترفيعات پرسنل در چارچوب مواد مندرج‌در اين قانون توسط ستاد كل سپاه تهيه و به تصويب فرماندهي كل خواهد رسيد.

‌ماده 75 - ترتيب درجات پرسنل نظامي نيروهاي سپاه و درجات معادل آن در نيروي دريايي سپاه به شرح زير مي‌باشد:

1 - سرباز ناوي

2 - سربازدوم ناوي‌دوم

3 - سربازيكم ناوي‌يكم

4 - رزميار سرناوي

5 - رزم‌آورسوم ناويارسوم

6 - رزم‌آوردوم ناوياردوم

7 - رزم‌آوريكم ناوياريكم

8 - رزم‌داردوم ناوداردوم

9 - رزم‌داريكم ناوداريكم

10 - ستوان‌سوم ناوبان‌سوم

11 - ستوان‌دوم ناوبان‌دوم

12 - ستوان‌يكم ناوبان‌يكم

13 - سروان ناوسروان

14 - سرگرد ناوسالارسوم

15 - سرهنگ‌دوم ناوسالاردوم

16 - سرهنگ ناوسالاريكم

17 - سرتيپ‌دوم درياداردوم

18 - سرتيپ دريادار

19 - سرلشكر دريابان

20 - سپهبد درياسالار

21 - ارتشبد دريابد

‌تبصره - در كليه مواردي كه در اين قانون عناوين درجات پرسنل نيروهاي سپاه ذكر شده است در مورد پرسنل نيروي دريايي سپاه عناوين درجات‌معادل آن مورد نظر مي‌باشد.

‌ماده 76 - تعداد رتبه‌ها براي كارمندان موضوع اين قانون، 20 رتبه بوده و كارمندان مزبور در صورت شايستگي و كارآيي هر چهار سال يك مرتبه‌ارتقاء خواهند يافت.

‌ماده 77 - پرسنلي كه با مدرك تحصيلي پائين‌تر از ديپلم به استخدام سپاه درآمده‌اند و بعد از طي دوره آموزش عمومي سپاه و آموزش تخصصي‌اوليه به درجه رزم‌آوردومي نائل آمده، و حداقل مدت توقف آنان در كليه درجات بعدي چهار سال خواهد بود.

‌تبصره 1 - پرسنل موضوع اين ماده در صورتي كه موفق به اخذ ديپلم شوند ولي شرايط شركت در آزمون ورودي دوره اول علوم پايه نظامي يا‌دوره‌هاي معادل آنرا نداشته باشند و يا موفق به طي آن دوره نشوند، در صورت نياز سپاه و گذراندن آموزش دوره سرپرستي مطابق ماده 40 اين قانون‌مي‌توانند به درجه ستوان‌سومي نائل شوند.

‌تبصره 2 - پرسنلي كه موفق به اخذ مدارك تحصيلي بالاتر گردند به ازاء هر سال تحصيلي تا مدرك ديپلم از 9 ماه ارشديت برخوردار خواهند شد.

‌تبصره 3 - پرسنلي كه موفق به اخذ مدرك ديپلم نگردند با درجه ستوان‌سومي بازنشسته مي‌شوند.

‌تبصره 4 - سپاه مي‌تواند در صورت درخواست پرسنل موضوع تبصره 3 اين ماده و نياز سپاه به آنها آنان را به صورت كارمندي موضوع بند "ب"‌ماده 19 اين قانون تغيير وضعيت دهد.

‌تبصره 5 - سپاه موظف است زمينه و شرايط لازم جهت آموزش دوره دبيرستان را در اين درجات براي پرسنل فراهم نمايد.

‌تبصره 6 - دولت موظف است نسبت به تأمين شغل مناسب براي پرسنل موضوع اين ماده از قبيل واگذاري ابزار كار، ادامه استخدام در دستگاههاي‌دولتي يا واگذاري سرمايه جهت اشتغال، برابر آيين‌نامه‌اي كه توسط وزارت دفاع با همكاري ستاد كل سپاه و ديگر وزارتخانه‌هاي ذيربط تهيه و به‌تصويب هيأت وزيران مي‌رسد، اقدام نمايد به نحوي كه پس از خدمت در سپاه بدون شغل باقي نمانند.

‌ماده 78 - فارغ‌التحصيلان دوره اول دانشكده علوم نظامي به درجه ستوان‌سومي و فارغ‌التحصيلان دوره دوم به درجه ستوان‌دومي نائل مي‌شوند و‌حداقل مدت توقف آنها در درجات ستواني 3 سال و در درجات سرواني و بالاتر 4 سال به جز در درجه سرهنگي كه 5 سال مي‌باشد.

‌تبصره - در مورد كساني كه به درجه سرتيپ‌دومي نائل شده‌اند و دانشكده فرماندهي و ستاد را طي نموده‌اند يا مدرك تحصيلي فوق ليسانس و‌بالاتر مورد نياز و قابل قبول سپاه را دارند ارتقاء به درجات سرتيپي و بالاتر بر حسب نياز با پيشنهاد فرماندهي كل سپاه و تصويب فرماندهي كل خواهد‌بود.

‌ماده 79 - وضعيت ترفيعات پرسنل نظامي فارغ‌التحصيل مدارس و مؤسسات آموزش عالي و دانشگاههاي كشور پس از استخدام و طي دوره‌آموزش عمومي پاسداري و فارغ‌التحصيلان دانشكده‌هاي علمي - تخصصي دانشگاه امام حسين (ع) حسب مورد به قرار زير خواهد بود:

‌الف - دارندگان مدارك فوق ديپلم به درجه ستوان‌سومي نائل مي‌شوند.

ب - دارندگان مدارك ليسانس به درجه ستوان‌دومي نائل مي‌شوند.

ج - دارندگان مدارك بالاتر در ازاء هر سال تحصيلي بالاتر از ليسانس يا معادل آن از دو سال ارشديت نسبت به دارندگان مدرك ليسانس و در ازاء‌هر چهار سال ارشديت از يك درجه بالاتر برخوردار مي‌گردند و ترفيعات بعدي اين قبيل پرسنل تابع مقررات ماده 78 اين قانون خواهد بود.

‌ماده 80 - با پرسنلي كه در طول خدمت موفق به اخذ و ارائه مدرك تحصيلي فوق ديپلم و بالاتر مورد نياز و قابل قبول سپاه شوند به ترتيب زير رفتار‌مي‌شود:

‌الف - چنانچه در زمان ارائه مدرك تحصيلي درجه آنان پائين‌تر از درجات ورودي مدرك ارائه شده باشد به درجات ورودي مدرك جديد برابر‌مقررات ماده 79 اين قانون نائل مي‌شوند.

ب - چنانچه در زمان ارائه مدرك تحصيلي درجه آنان بالاتر از درجه ورودي مدرك ارائه شده باشد صرفاً ترفيعات بعدي آنان بر اساس مدرك‌تحصيلي جديد تابع مقررات ماده 78 اين قانون خواهد بود.

‌ماده 81 - پرسنل پيماني پس از طي دوره آموزشي لازم به درجات يا رتبه‌هاي زير نائل مي‌شوند:

‌الف - دارندگان مدرك پايان دوره ابتدايي به درجه رزم‌آورسومي.

ب - دارندگان مدرك پايان دوره راهنمايي به درجه رزم‌آوردومي.

ج - دارندگان مدرك پايان دوره دبيرستان به درجه رزم‌آوريكمي يا رتبه 7

‌د - دارندگان مدرك فوق ديپلم به درجه ستوان‌سومي يا رتبه 10

ه - دارندگان مدرك ليسانس به درجه ستوان‌دومي يا رتبه 11

‌و - دارندگان مدرك بالاتر در ازاء هر مقطع تحصيلي بالاتر از ليسانس يك درجه يا رتبه بالاتر برخوردار مي‌گردند.

‌تبصره - پرسنل پيماني كارمند كه بر اساس تخصص و مهارت عملي و با مدرك تحصيلي پائين‌تر از ديپلم به استخدام در مي‌آيند برابر ماده 85 اين‌قانون به رتبه‌هاي مربوطه نائل مي‌شوند.

‌ماده 82 - پرسنل پيماني و وظيفه كه برابر مقررات اين قانون در كادر ثابت استخدام مي‌شوند چنانچه آموزشهاي مورد نياز كادر ثابت را طي نكرده‌باشند مي‌بايست آنرا طي نموده و چنانچه درجه آنان پس از آموزشهاي مزبور برابر درجات پيماني و وظيفه آنان باشد مدت خدمت پيماني و وظيفه در‌آن درجه جزء سابقه ترفيع منظور خواهد شد.

‌تبصره 1 - پرسنلي كه سابقه خدمت تمام وقت به صورت بسيجي فعال يا ويژه در سپاه دارند، مشمول مقررات اين ماده خواهند شد.

‌تبصره 2 - احتساب مدت خدمت پيماني، وظيفه و بسيجي اين قبيل پرسنل از نظر سنوات بازنشستگي مشروط به پرداخت كسور بازنشستگي به‌صندوق بازنشستگي سپاه مي‌باشد.

‌ماده 83 - پرسنل وظيفه از نظر نيل به درجات تابع مقررات قانون خدمت وظيفه عمومي بوده كه با شرايط اين قانون تطبيق داده خواهد شد.

‌ماده 84 - اولين رتبه كارمندان موضوع بند "‌الف" ماده 19 اين قانون در بدو استخدام با مدرك پايان دوره دبيرستان "9" و با مدرك تحصيلي بالاتر از‌ديپلم به ازاي هر دو سال تحصيلي بالاتر از ديپلم يك رتبه بالاتر از 9 مي‌باشد.

‌تبصره 1 - در صورتي كه تعداد سنوات تحصيلي بالاتر از ديپلم، فرد باشد به ازاي آخرين سال تحصيلي، از 2 سال ارشديت برخوردار مي‌گردند.

‌تبصره 2 - كارمندان موضوع اين ماده كه در طول خدمت، مدرك تحصيلي بالاتر از مدرك ارائه شده در بدو استخدام كه مورد نياز سازمان باشد ارائه‌نمايند، چنانچه در زمان ارائه مدرك جديد رتبه خدمتي آنان پائين‌تر از رتبه ورودي مدرك ارائه شده باشد، رتبه آنان به رتبه ورودي مدرك جديد تغيير‌يافته و از مزاياي مقرره مربوط به آن در طول خدمت استفاده خواهند نمود و چنانچه در زمان ارائه مدرك تحصيلي، رتبه آنان بالاتر از رتبه ورودي مدرك‌ارائه شده باشد، صرفاً ترفيعات بعدي آنان بر اساس مدرك تحصيلي جديد انجام خواهد شد.

‌ماده 85 - اولين رتبه كارمندان موضوع بند "ب" ماده 19 اين قانون كه با مهارتي در يكي از رده‌هاي يك تا سه براي مشاغلي استخدام مي‌شوند كه از‌نظر پيچيدگي و سختي در يكي از گروههاي يك تا سه قرار دارند به شرح زير مي‌باشد:

‌الف - رده 1 گروه 1، رتبه (1).

ب - رده 2 گروه 12 و رده 1 گروه 2، رتبه (3).

ج - رده 3 گروه 1 و رده 2 گروه 2 و رده 1 گروه 3، رتبه (5).

‌د - رده 3 گروه 2 و رده 2 گروه 3، رتبه (6).

ه - رده 3 گروه 3، رتبه (8).

‌تبصره 1 - كارمندان موضوع بند "‌الف" اين ماده در صورت داشتن مدرك پايان دوره ابتدايي از 1 سال ارشديت و كليه كارمندان موضوع اين ماده در‌صورت داشتن مدرك پايان دوره راهنمايي از 4 سال ارشديت و به شرط داشتن مدرك پايان دوره دبيرستان از 8 سال ارشديت برخوردار مي‌گردند و در‌صورتي كه در طول خدمت موفق به اخذ و ارائه اين مدرك گردند و از خدمت آنها حداقل 5 سال باقي مانده باشد از تاريخ ارائه مدرك از ارشديت مربوط‌برخوردار خواهند شد.

‌تبصره 2 - پرسنل موضوع اين ماده چنانچه مدارك تحصيلي بالاتر از ديپلم را ارائه دهند در صورت نياز سپاه به كارمند موضوع بند "‌الف" ماده 19‌تغيير وضعيت داده و ترفيعات بعدي آنان مطابق ماده 84 اين قانون خواهد بود.

‌تبصره 3 - كارمندان موضوع اين ماده در صورتي كه در طول خدمت موفق شوند در شغلي كه در گروه بالاتر قرار دارد به تأييد كميسيون ماده 32 اين‌قانون با يكي از رده‌هاي سه‌گانه مهارت انجام وظيفه نمايند در صورت نياز سازمان به گروه شغلي مزبور انتقال يافته و چنانچه رتبه ورودي رده مهارت و‌گروه شغلي جديد بالاتر از رتبه آنان در زمان انتصاب در شغل جديد باشد از زمان انتصاب رتبه آنان به رتبه ورودي مزبور تغيير يافته و از مزاياي مقرره‌مربوط به آن در طول خدمت استفاده خواهند نمود.

‌ماده 86 - براي ترفيع پرسنل علاوه بر حائز بودن كليه شرايط مقرر در اين قانون و ضوابط مربوط بايستي قبلاً يا همزمان با ترفيع در شغل سازماني‌بالاتر منصوب شده باشد.

‌تبصره 1 - سپاه مكلف است حتي‌الامكان پيش‌بيني‌هاي لازم را در زمينه استخدام، آموزش و گردش مشاغل سازماني به نحوي انجام دهد كه‌پرسنل به علت نداشتن محل سازماني از نيل به ترفيع محروم نگردند.

‌تبصره 2 - ايجاد يا بالا بردن محل سازماني به منظور ترفيع ممنوع است.

‌تبصره 3 - چنانچه ارتقاء فرد بر اساس مقررات مربوط ميسر نباشد و يا به تأخير بيافتد در اين صورت پس از توقف حداقل مدت لازم در درجه يا‌رتبه و يا حتي اخذ ارشديت، در همان درجه يا رتبه ادامه خدمت خواهند داد.

‌تبصره 4 - ترفيع پرسنل موعد معيني نداشته و با داشتن كليه شرايط لازم در هر موقع سال اعطاء مي‌گردد.

‌ماده 87 - ترفيع پرسنل با رعايت مواد مندرج در اين قانون منوط به تصويب مقامات ذيل مي‌باشد:

‌الف - پرسنل نظامي تا درجه ستوان‌دومي و كارمندان تا رتبه 17 در نيروها، فرمانده نيروي مربوطه، در ستاد كل توسط رئيس ستاد كل، در وزارت‌توسط وزير، در ستاد كل سپاه توسط رئيس ستاد كل سپاه و در سازمانهاي وابسته توسط رؤساي سازمانها.

ب - پرسنل نظامي كه از درجه ستوان‌يكمي تا سرتيپ‌دومي در سپاه توسط فرماندهي كل سپاه، در وزارت و ستاد كل، توسط فرماندهي كل و‌كارمندان از رتبه 18 و به بالا در سپاه توسط فرماندهي كل سپاه و در وزارت توسط وزير و در ستاد كل توسط رئيس ستاد كل.

ج - درجه سرتيپي و بالاتر توسط فرماندهي كل.

‌ماده 88 - در موارد استثنايي به منظور تأمين نيازمنديهاي سپاه و حفظ تعادل در سلسله مراتب مشاغل حساس حسب مورد با پيشنهاد رئيس ستاد‌كل، فرماندهي كل سپاه، وزير و تصويب فرماندهي كل، پرسنل كادر ثابت نظامي و بسيجيان ويژه از حداكثر تا 2 سال درجه موقت ترفيع بهره‌مند‌مي‌شوند

‌تبصره 1 - پرسنلي كه به درجه موقت نائل مي‌شوند در تمامي مدتي كه حق استفاده از درجه مزبور را دارند حقوق درجه موقت را در يافت خواهند‌داشت.

‌تبصره 2 - ترفيع اين پرسنل از لحاظ درجه ثابت تابع ضوابط مندرج در اين قانون مي‌باشد.

‌تبصره 3 - در صورت رفع نياز سازماني يا عدم كارآيي و شايستگي، درجه موقت حسب مورد بنا به پيشنهاد رئيس ستاد كل، فرماندهي كل سپاه و‌وزير و با تصويب فرماندهي كل سلب مي‌گردد.

‌تبصره 4 - در صورتي كه مشمولين اين ماده در حين استفاده از درجه موقت بازنشسته يا معلول يا فوت شوند عنوان و مزاياي درجه موقت از آنان‌سلب مي‌گردد و مأخذ احتساب حقوق بازنشستگي يا وظيفه و يا مستمري بر مبناي حقوق درجه ثابت خواهد بود، مگر در مورد پرسنل شهيد، جانباز،‌مفقودالاثر در جبهه و اسير كه درجه موقت آنان مبناي احتساب حقوق مستمري و وظيفه خواهد بود.

‌ماده 89 - ارزشيابي و ترفيع پرسنل منتسب، فراري، بازداشت، محكومين قضايي و قانوني، غايب، منتظر خدمت و بدون كار برابر مقررات اين قانون‌و مطابق آيين‌نامه‌اي خواهد بود كه به همين منظور توسط ستاد كل سپاه تهيه و به تصويب فرماندهي كل خواهد رسيد.

‌ماده 90 - پرسنلي كه به تنزيل موقت درجه يا رتبه تنبيه مي‌شوند مدت مزبور جزء سنوات لازم جهت ترفيعات آنها محسوب نخواهد شد.

‌ماده 91 - پرسنلي كه سابقه خدمت در وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتي يا وابسته به دولت داشته يا همكاري تمام وقت با نهادهاي انقلاب اسلامي‌به صورت رسمي يا داوطلبانه نموده و سوابق خدمتي آنان به سپاه منتقل مي‌شود، چنانچه سابقه خدمت مذكور در رابطه با شغل آنان در سپاه باشد، جزء‌سنوات خدمتي و ترفيعاتي محسوب خواهد شد و در غير اين صورت فقط در سنوات بازنشستگي به حساب مي‌آيد.

‌ماده 92 - مدارك علمي، فني، حرفه‌اي و هنري كه توسط مراجع ذيصلاح و رسمي كشور اعطاء مي‌گردد مطابق آيين‌نامه‌اي خواهد بود كه توسط‌ستاد كل سپاه تهيه و به تصويب فرماندهي كل خواهد رسيد. مشابه مدارك تحصيلي مورد ارزيابي قرار گرفته و در ترفيعات ملاك عمل خواهد بود.

‌ماده 93 - دانش‌آموزان زير 15 سال سن كه داراي شرايط لازم براي عضويت ارتش بيست ميليوني مي‌باشند، به عنوان بسيجي عادي تلقي مي‌شوند.

‌ماده 94 - درجات اعضاء ارتش بيست ميليوني كه شامل بسيجيان عادي و فعال بالاي 15 سال سن مي‌باشند و ترتيب آنها به شرح زير مي‌باشد:

1 - رزمنده.

2 - رزمجو.

3 - دريادل.

4 - مجاهد.

‌تبصره 1 - در جداول سازماني رده‌هاي مقاومت، محلهاي سازماني پائين‌تر از ناحيه مقاومت با درجات مذكور در اين ماده و از ناحيه مقاومت و‌بالاتر از درجات نظامي موضوع ماده 75 اين قانون تعيين مي‌گردد.

‌تبصره 2 - فرماندهي رده ناحيه مقاومت در ارتش بيست ميليوني از بين بسيجيان ويژه يا كادر ثابت نظامي سپاه انتخاب شده و فرماندهان رده پايگاه‌مقاومت و گروه مقاومت ارتش بيست ميليوني از بين بسيجيان فعال كه حداقل داراي درجات دريادل و رزمجو بوده باشند انتخاب شوند.

‌تبصره 3 - بسيجيان عادي صرفاً به درجه رزمنده و بسيجيان فعال به درجات رزمجو و بالاتر نائل مي‌گردند.

‌ماده 95 - نيل اعضاء بسيجي به درجه رزمنده منوط به طي دوره آموزش عمومي مقدماتي موضوع ماده 62 اين قانون و نيل به درجه رزمجو منوط‌به طي دوره آموزش تخصصي بسيج موضوع ماده 65 اين قانون مي‌باشد.

‌تبصره 1 - ترفيعات بعدي اعضاء بسيجي متناسب با طي دوره‌هاي آموزش حفظ انسجام موضوع بند "‌د" ماده 61 اين قانون، ميزان فعاليت در‌رده‌هاي مقاومت و امداد محلي و مأموريتهاي سپاه، كارآيي و مهارت و صلاحيت و شايستگي، ميزان تشويقات و سطح تحصيلاتي آنان مطابق‌دستورالعملي است كه توسط ستاد كل سپاه تهيه و به تصويب فرماندهي كل خواهد رسيد.

‌تبصره 2 - در هر صورت حداقل مدت توقف در درجات رزمجو و دريادل جهت نيل به درجه بالاتر از تاريخ تصويب اين قانون حداقل پنج سال‌مي‌باشد.

‌ماده 96 - پرسنل بسيجي عادي و فعال بهنگام بكارگيري در سازمان رزم و يا گذراندن دوران خدمت وظيفه عمومي و پرسنل بسيجي ويژه، به‌درجات نظامي سپاه موضوع ماده 85 اين قانون به شرح زير نائل مي‌گردند:

‌الف - بسيجيان عادي برابر مقررات مربوط به ترفيعات مشمولين خدمت وظيفه عمومي.

ب - بسيجيان فعال متناسب با ميزان فعاليت، صلاحيت و شايستگي و طي دوره‌هاي آموزشي حداكثر تا دو درجه بالاتر نسبت به بسيجيان عادي.

ج - بسيجيان ويژه برابر مقررات مربوط به ترفيعات كادر ثابت نظامي و با توجه به مدرك تحصيلي، طي دوره‌هاي آموزشي، ميزان فعاليت و‌صلاحيت و شايستگي متناسب با درجات نظامي و حداكثر تا درجه ارتشبدي، حداقل مدت توقف اين دسته از پرسنل در هر درجه در صورت خدمت‌تمام‌وقت برابر حداقل مدت توقف پرسنل كادر ثابت در همان درجه مطابق ديگر مواد اين قانون مي‌باشند.

‌تبصره - آيين‌نامه اجرايي اين ماده و چگونگي محاسبه ميزان فعاليت، طي دوره‌هاي آموزشي، صلاحيت و شايستگي پرسنل بسيجي در ترفيعات‌آنان توسط ستاد كل سپاه تهيه و به تصويب فرماندهي كل خواهد رسيد.

‌فصل چهارم - وضعيت پرسنل از لحاظ خدمت

‌ماده 97 - وضعيت پرسنل مشمول اين قانون از لحاظ خدمت حسب مورد به شرح زير خواهد بود:

‌الف - خدمت آزمايشي.

ب - خدمت آموزشي.

ج - حاضر به خدمت.

‌د - مأمور.

ه - مأمور به خدمت.

‌و - مرخصي.

‌ز - غائب.

ح - فراري.

ط - بازداشت.

ي - منتظر خدمت.

ك - بدون كار.

ل - منتسب.

‌ماده 98 - خدمت آزمايشي - وضع خدمتي كارمنداني كه برابر مقررات مربوط به خدمت پذيرفته شده و به منظور ارزيابي شايستگي‌هاي لازم به‌مدت 6 ماه تا 2 سال مرحله آزمايشي را مي‌گذرانند.

‌ماده 99 - خدمت آموزشي - وضع خدمتي پرسنل كادر ثابت و بسيجي ويژه‌اي است كه بدون داشتن شغل سازماني در يكي از مؤسسات يا مراكز‌آموزشي به هزينه سپاه يا وزارت يا ستاد كل آموزش مي‌بينند.

‌تبصره - جز در مورد آموزشهاي بدو استخدام چنانچه دوره آموزش كمتر از 6 ماه باشد پرسنل با حفظ محل سازماني به صورت مأمور دوره را طي‌خواهند نمود و و در صورتي كه دوره آموزش بيشتر از 6 ماه باشد پرسنل در دوران آموزش منتسب خواهند بود.

‌ماده 100 - حاضر به خدمت - وضع پرسنلي است كه برابر مقررات مربوطه در يكي از مشاغل سازماني، منصوب و عملاً در آن شغل انجام وظيفه‌مي‌نمايند.

‌ماده 101 - مأمور - وضعيت پرسنلي است كه براي مدتي كمتر از يك سال در يكي از مشاغل سازماني غير از شغل سازماني خود و يا در شغلي كه‌در سازمان محلي براي آن پيش‌بيني نشده است گمارده شده و يا به ستاد كل، وزارت و ساير نيروها براي مدت مزبور اعزام گردند.

‌تبصره 1 - مأمور شدن و انتقال پرسنل ستاد كل و وزارت به نيروها و سازمانهاي سپاه با تصويب ستاد كل سپاه انجام خواهد شد.

‌تبصره 2 - نيروها و سازمانها مكلفند پرسنل مازاد بر نياز خود را به ستاد كل سپاه معرفي نمايند تا با انتقال يا مأمور نمودن آنان به ستاد كل، وزارت و‌ساير نيروها و سازمانها امكان بهره‌برداري هر چه بيشتر از پرسنل و تأمين نيازهاي سازماني فراهم گردد.

‌ماده 102 - مأمور به خدمت - وضعيت پرسنلي است كه به ساير وزارتخانه‌ها و يا نهادها يا سازمانهاي دولتي يا وابسته به دولت مأمور مي‌گردند.

‌تبصره - مأمور به خدمت شدن پرسنل منوط به تصويب مقامات مذكور در ماده 87 اين قانون و درج مراتب در فرمان همگاني مي‌باشد.

‌ماده 103 - مرخصي - وضع پرسنلي است كه برابر مقررات مربوطه، در حال استفاده از مرخصي‌هاي زير مي‌باشند:

‌الف - مرخصي استحقاقي - پرسنل كادر ثابت، وظيفه و پيماني حق استفاده از يك ماه مرخصي سالانه با استفاده از حقوق و مزاياي مربوطه را دارا‌مي‌باشند مدت مرخصي در مناطق بد آب و هوا 45 روز خواهد بود، پرسنل در دوره‌هاي آموزشي و تحصيلي مي‌توانند طبق مقررات مندرج در‌اساسنامه آموزشگاههاي مربوط از مرخصي آموزشي و تحصيلي استفاده نمايند.

ب - مرخصي استعلاجي - پرسنلي كه به علت بيمار قادر به خدمت نمي‌باشند با تجويز پزشك مسئول، علاوه بر مرخصي استحقاقي حداكثر تا‌چهار ماه در سال مي‌توانند از اين مرخصي استفاده نمايند. با پرسنل زن از نظر مرخصي دوران بارداري برابر با مشمولين قانون استخدام كشوري رفتار‌خواهد شد.

ج - مرخصي اضطراري - پرسنلي كه از استحقاق مرخصي سالانه را نداشته، ليكن بنا بر ضرورت نياز به مرخصي دارند، مي‌توانند از مرخصيهاي‌استحقاقي سال بعد حداكثر تا 15 روز استفاده نمايند.

‌د - مرخصي بدون حقوق - پرسنل در شرايط خاص و ضروري مي‌توانند حداكثر جمعاً سه سال در طول خدمت از مرخصي بدون حقوق استفاده‌نمايند اين مدت از لحاظ ترفيعات و بازنشستگي جزء سنوات خدمتي محسوب نمي‌گردد.

ه - مرخصي تشويقي - به مقتضاي ابراز لياقت و شايستگي ممكن است حداكثر تا 30 روز در طول سال به پرسنل مرخصي تشويقي داده شود.

‌و - مرخصي مأموريت - پرسنلي كه به منظور انجام مأموريتهاي محوله از طرف سپاه حداقل به مدت 3 ماه به خارج از محل خدمت و سكونت‌خود اعزام شوند، مي‌توانند علاوه بر مرخصي استحقاقي به ازاي هر ماه حداكثر از 5 روز مرخصي مأموريت استفاده نمايند.

‌تبصره 1 - ترتيب استفاده از مرخصيهاي مذكور در بندهاي اين ماده، تعيين مناطق بد آب و هوا موضوع بند "‌الف" اين ماده و حدود اختيارات‌فرماندهان و مسئولين در دادن مرخصيها به موجب آيين‌نامه‌اي است كه توسط ستاد كل سپاه تهيه و به تصويب فرماندهي كل مي‌رسد.

‌تبصره 2 - در شرايط جنگي و بحراني و بسيج همگاني و در مواقعي كه ضرورت ايجاب مي‌نمايد اعطاء مرخصي و مدت آن بر طبق آيين‌نامه‌اي‌است كه توسط ستاد كل سپاه تهيه و به تصويب فرماندهي كل مي‌رسد.

‌ماده 104 - غايب - غايب وضع پرسنلي است كه بدون رعايت مقررات در محل خدمت حاضر نشوند.

‌ماده 105 - فراري - فراري وضع پرسنلي است كه مدت غيبت آنان در زمان صلح از 15 روز و در زمان جنگ از 5 روز تجاوز نمايد. حقوق و مزاياي‌اين قبيل پرسنل از تاريخ غيبت قطع مي‌گردد و پرسنل فراري پس از معرفي يا دستگيري بلافاصله شروع به خدمت نموده و به اتهام فرار آنان برابر‌مقررات كيفري مربوطه رسيدگي مي‌شود. وضعيت خدمتي پرسنل سپاه به استثناء پرسنل وظيفه كه مرتكب فرار از خدمت شده‌اند به شرح زير خواهد‌بود:

‌الف - در صورت صدور رأي برائت يا قرار منع پيگرد، ايام غيبت و فرار به انتساب تبديل خواهد شد.

ب - در صورت محكوميت به مجازاتي كه مستلزم اخراج از خدمت نباشد، ايام غيبت و فرار جزء خدمت محسوب نمي‌گردد.

ج - در صورت محكوميت به مجازاتي كه مستلزم اخراج از خدمت باشد از تاريخ قطعيت رأي اخراج خواهند شد.

‌تبصره - هر گاه مدت فرار پرسنل بالغ بر 6 ماه گردد از زمان آغاز غيبت اخراج شده محسوب مي‌گردند و پس از آن برابر مقررات كيفري محاكمه شده‌و فقط در صورت صدور رأي برائت يا قرار موقوفي تعقيب يا منع پيگرد حكم اخراج نيز كان‌لم‌يكن خواهد شد و در صورتي كه محاكمه غيابي انجام‌گردد پرسنل مي‌توانند پس از حضور به حكم صادره اعتراض نموده و در صورت صدور رأي برائت يا قرار موقوفي تعقيب يا منع پيگرد در رسيدگي‌مجدد، حكم اخراج آنان نيز كان‌لم‌يكن مي‌گردد.

‌ماده 106 - بازداشت - وضع پرسنلي است كه به موجب قرارهاي صادره از مراجع ذيصلاح قضايي تا صدور حكم قطعي در توقيف بسربرده و يا‌برابر مقررات انضباطي در بازداشتگاه يا محل خدمتي تحت نظر باشند.

‌ماده 107 - منتظر خدمت - وضع پرسنلي است كه برابر مقررات مربوطه به علت ارتكاب تخلفات انضباطي، با حفظ پست سازماني به طور موقت‌از كار بركنار شده باشند.

‌تبصره - مدت انتظار خدمت پرسنل جزء ايام خدمت براي ترفيع منظور نشده و تنها از نظر بازنشستگي محسوب مي‌گردد.

‌ماده 108 - بدون كار - وضع پرسنلي است كه به يكي از علل زير بدون حفظ پست سازماني موقتاً از كار بركنار مي‌گردند:

‌الف - برابر احكام صادره از دادگاههاي صالح زنداني شوند.

ب - به علت عدم پرداخت محكوم به يا بدهي منجر به صدور اجرائيه، زنداني بشوند.

ج - به علت ارتكاب تخلفات انضباطي يا قرارهاي صادره از مراجع ذيصلاح قضايي موقتاً بدون كار شوند.

‌د - در صورتي كه محكوم به اقامت اجباري يا ممنوع از اقامت در محل معين بشوند.

‌تبصره 1 - چنانچه در محل اقامت پرسنل مشمول بند "‌د" يكي از مراكز سپاه وجود داشته باشد سپاه در صورت نياز مي‌تواند آنان را به جاي بدون‌كاري در آن محل حاضر به خدمت نمايد.

‌تبصره 2 - مدت بدون كاري پرسنل جزء ايام خدمت براي ترفيع منظور نشده و تنها از نظر بازنشستگي محسوب مي‌گردد.

‌تبصره 3 - محكوميتها به ميزاني كه مشمول عفو، آزادي مشروط، تعليق اجراي مجازات، تأخير اجراي حكم يا حبس يا خدمت قرار مي‌گيرند باعث‌بدون كاري نخواهد بود.

‌ماده 109 - منتسب - وضعيت پرسنلي است كه در يكي از حالتهاي زير از رده خدمتي خود منفك گرديده و حسب مورد در اختيار پرسنلي نيرو يا‌سازمان مربوطه يا ستاد كل سپاه يا ستاد كل يا وزارت قرار مي‌گيرند، مدت انتساب جزء مدت خدمت براي ترفيع منظور مي‌گردد.

‌الف - پرسنلي كه به واسطه حذف يا انحلال محل سازماني به طور موقت بدون شغل شوند تا سه ماه. نيرو يا سازمان مربوطه موظف است ظرف‌اين مدت وضعيت شغلي اين قبيل پرسنل را روشن نمايد.

ب - پرسنلي كه به دست دشمنان خارجي اسير گرديده يا توسط ضد انقلابيون يا اشرار يا سارقين و يا قاچاقچيان به گروگان گرفته شده باشند براي‌تمام مدت اسارت يا در گروگان بودن و حداكثر تا 6 ماه پس از آزادي، نيرو يا سازمان مربوطه موظف است ظرف مدت مذكور وضعيت اين قبيل پرسنل‌را روشن نمايد.

ج - پرسنل مفقودالاثر كه در نبرد با دشمنان خارجي يا رويارويي با ضد انقلابيون يا اشرار يا سارقين مسلح و يا قاچاقچيان ناپديد شده و وضع آنان‌نامعلوم است تا تعيين وضعيت و پرسنلي كه بنا به عللي غير از موارد فوق ناپديد مي‌شوند حداكثر به مدت 6 ماه.

‌د - پرسنلي كه به لحاظ بيماري بيش از 4 ماه بستري مي‌گردند حداكثر تا يك سال و جانبازان موضوع بند "ج" ماده 121 اين قانون حداكثر تا 2‌سال.

‌تبصره 1 - پرسنل مأمور و مأمور به خدمت بيش از 6 ماه و همچنين پرسنلي كه در طول خدمت به دوره‌هاي آموزشي بيش از 6 ماه اعزام مي‌گردند‌در حكم منتسب خواهند بود.

‌تبصره 2 - احتساب مدت انتساب پرسنل موضوع بند "ج" اين ماده براي ترفيع منوط به تعيين تكليف آنان خواهد بود.

‌فصل پنجم - تكاليف انضباطي پرسنل، تشويقات، تنبيهات و چگونگي رسيدگي به شكايات

‌ماده 110 - پرسنل سپاه از نظر امور انضباطي تابع آيين‌نامه‌اي مي‌باشند كه تكاليف انضباطي پرسنل، نوع و ميزان تشويقات و تنبيهات انضباطي و‌حدود اختيارات فرماندهان و مسؤولان در زمينه اعمال آنها را در حدود مقرر در اين قانون تعيين مي‌نمايد.

‌آيين‌نامه انضباطي فوق توسط ستاد كل سپاه تهيه و پس از تصويب فرماندهي كل به مورد اجراء گذارده مي‌شود.

‌ماده 111 - پرسنل به مقتضاي ابراز لياقت و شايستگي به شرح زير تشويق مي‌گردند:

‌الف - تشويق شفاهي

ب - تشويق كتبي

ج - تشويق در دستور قسمتي

‌د - تشويق در دستور نيرو يا سازمان

ه - تشويق در فرمان همگاني سپاه

‌و - مرخصي تشويقي

‌ز - پاداش و جوائز

ح - اعطاي نشان

ط - رفع تنبيهات

ي - ارشديت

ك - اعطاي بورسيه آموزش تحصيلي

‌تبصره - دادن ارشديت به پرسنلي كه از خود رشادت، شجاعت، فداكاري، تلاش، ابتكار و خلاقيت فوق‌العاده ارزنده نشان مي‌دهند تابع شرايط‌عمومي ترفيعات نبوده و با پيشنهاد فرماندهان يا مسؤولان مربوطه و تصويب مقامات مصرحه در ماده 87 اين قانون خواهد بود.

‌ماده 112 - تنبيهاتي كه به علت تخلف پرسنل اعمال مي‌شود به شرح زير است:

‌الف - توبيخ شفاهي

ب - توبيخ كتبي

ج - توبيخ در دستور قسمتي

‌د - توبيخ در دستور نيرو و سازمان

ه - توبيخ در فرمان همگاني سپاه

‌و - اضافه خدمت حداكثر به مدت يك ماه براي پرسنل وظيفه

‌ز - خدمت شبانه روزي در قسمت حداكثر به مدت 30 روز

ح - بازداشت غير قابل تمديد در بازداشتگاه حداكثر تا 30 روز

ط - كسر حقوق به ميزان يك پنجم و حداكثر به مدت 4 ماه

ي - انتظار خدمت حداكثر تا شش ماه

ك - بدون كاري حداكثر تا 3 ماه

ل - محروميت از ترفيع به مدت محدود و حداكثر تا 2 سال در زمان صلح و 4 سال در زمان جنگ

م - تنزيل درجه يا رتبه براي مدت محدود يا دائم

ن - معافيت از خدمت

س - بازخريدي

ع - اخراج از خدمت

‌تبصره 1 - در صورتي كه تنزيل درجه يا رتبه براي مدت محدود اعمال شده، پس از انقضاي مدت مزبور پرسنل مورد تنبيه با درجه يا رتبه قبل از‌تنبيه با همان سابقه به خدمت ادامه داده و ترفيعات بعدي آنان بر اساس درجه يا رتبه مزبور خواهد بود ولي در صورتي كه تنزيل درجه يا رتبه به طور‌دائم اعمال شود پرسنل مورد تنبيه پس از طي حداقل مدت توقف در درجه يا رتبه تنبيهي با احتساب مدت خدمت در درجه يا رتبه قبل از تنزيل، به‌درجه يا رتبه بالاتر نائل شده و ترفيعات بعدي آنان طبق مقررات اين قانون خواهد بود.

‌تبصره 2 - تنبيهات محروميت از ترفيع و تنزيل درجه يا رتبه پرسنل منوط به تصويب مقامات مندرج در ماده 87 اين قانون مي‌باشد.

‌ماده 113 - سپاه پرسنلي را كه فاقد صلاحيتهاي پاسداري مندرج در ماده 16 اين قانون شوند، بر طبق آيين‌نامه‌اي كه توسط ستاد كل سپاه با‌همآهنگي نمايندگي ولي فقيه در سپاه تهيه و به تصويب فرماندهي كل مي‌رسد، اخراج يا معاف از خدمت يا بازخريد مي‌نمايد.

‌ماده 114 - رسيدگي به تخلفات پرسنلي كه فرمانده نيرو يا رئيس سازمان مربوطه براي آنها پيشنهاد معافيت از خدمت يا اخراج از خدمت مي‌دهد و‌همچنين رسيدگي به شكايات پرسنل از رده‌هاي بالاتر در امور خدمتي در هيأتهاي بدوي مركب از اعضاي زير به عمل مي‌آيد:

‌الف - فرمانده يا جانشين نيرو يا سازمان مربوطه به عنوان رئيس هيأت.

ب - مسئول دفتر نمايندگي ولي فقيه يا جانشين وي در نيرو يا سازمان مربوطه.

ج - معاون نيروي انساني نيرو يا سازمان به عنوان دبير هيأت.

‌د - مسئول بازرسي يا جانشين وي در نيرو يا سازمان مربوطه.

ه - مسئول حفاظت اطلاعات يا جانشين وي در نيرو يا سازمان مربوطه.

‌و - مديريت قضايي يا جانشين وي در نيرو يا سازمان مربوطه.

‌ز - نماينده سازمان قضايي نيروهاي مسلح.

‌تبصره 1 - چنانچه پرسنل متخلف يا شاكي جمعي وزارت، ستاد كل سپاه يا ستاد كل باشند، مقامات همطراز وزارت، ستاد كل سپاه يا ستاد كل‌هيأت را تشكيل خواهند داد و پيشنهاد تنبيهات فوق‌الذكر نيز به وسيله وزير يا رؤساي ستاد كل و ستاد كل سپاه به هيأت ارائه خواهد شد.

‌تبصره 2 - جلسات هيأت با حضور دو سوم اعضاء رسميت يافته و تصميمات آنان با اكثريت آراء حاضرين معتبر بوده و آراء آنان در خصوص‌معافيت از خدمت و اخراج از خدمت پرسنل نظامي تا درجه ستوان‌سومي و كارمندان تا رتبه 15 قطعي و لازم‌الاجرا است.

‌تبصره 3 - هيأتهاي رسيدگي مي‌توانند از اشخاصي كه ضروري تشخيص مي‌دهند به منظور اظهار نظر دعوت نمايند، ليكن حق رأي منحصر به‌اعضاء هيأت است.

‌تبصره 4 - دعوت از شخص متخلف جهت استماع دفاعيات وي در جلسات رسيدگي الزامي است لكن در صورتي كه دو بار بدون عذر موجه در‌جلسات هيأت حضور نيابد اين حق از وي سلب مي‌گردد.

‌تبصره 5 - حداقل يك هفته قبل از تشكيل جلسه رسيدگي، موضوع تخلف و دلايل مربوطه، به تمامي اعضاء هيأت و همچنين شخص متخلف‌كتباً اعلام مي‌گردد.

‌تبصره 6 - دبير هيأت موظف است نتيجه رسيدگي را حداكثر ظرف 10 روز به مراجع ذيربط و متخلف اعلام و همچنين مهلت و نحوه اعتراض وي‌به رأي هيأت را در مواردي كه اعتراض پذيرفته است به وي ابلاغ نمايد.

‌تبصره 7 - پرسنل معترض به تصميمات هيأت مذكور مي‌بايست ظرف مدت يك ماه از تاريخ ابلاغ اعتراض كتبي خود را به دبيرخانه هيأت عالي‌امور انضباطي سپاه تحويل و يا با پست سفارشي ارسال نمايند.

‌ماده 115 - رسيدگي به تخلفات پرسنل نظامي از درجه ستوان‌دومي و كارمندان از رتبه 16 و به بالا كه فرمانده نيرو، رؤساي سازمانها، ستاد كل،‌ستاد كل سپاه و وزير براي آنها پيشنهاد معافيت از خدمت يا اخراج مي‌دهند و همچنين رسيدگي به شكايات پرسنل از فرماندهان و رؤساي ستاد نيروها‌و جانشينان آنان و معاونتهاي ستاد كل سپاه و نيز تخلفات آنها و بررسي آراء مورد اعتراض واقع شده هيأتهاي بدوي، در هيأت عالي انضباطي در ستاد‌كل سپاه مركب از اعضاي زير به عمل مي‌آيد:

‌الف - فرمانده كل سپاه يا جانشين وي به عنوان رئيس هيأت.

ب - نماينده ولي فقيه در سپاه يا جانشين وي.

ج - معاون نيروي انساني ستاد كل سپاه به عنوان دبير هيأت.

‌د - معاون بازرسي ستاد كل سپاه.

ه - مسئول حفاظت اطلاعات سپاه.

‌و - مديريت قضايي ستاد كل سپاه.

‌ز - رئيس سازمان قضايي نيروهاي مسلح.

‌تبصره - وزير و رئيس ستاد كل، يا معاونان آنان، رؤساي سازمانهاي عقيدتي سياسي و حفاظت و اطلاعات مربوط حسب مورد در هيأت عالي امور‌انضباطي با حق رأي شركت مي‌نمايند.

‌ماده 116 - اعمال تنبيهات مذكور در اين فصل به وسيله فرماندهي كل منوط به رعايت مقررات اين فصل نمي‌باشد.

‌ماده 117 - پرسنل وظيفه در دوران احتياط و ذخيره كه در احضار و فراخواني‌ها و شركت در دوره‌هاي آموزشي و بازآموزي مطروحه در اين قانون‌خودداري مي‌نمايد مشمول مقررات مذكور در ماده 10 قانون خدمت وظيفه عمومي مي‌باشد و در طول خدمت بر حسب نوع همكاري تابع مقررات‌انضباطي نيروي بكارگيرنده مي‌باشد.

‌تبصره - افراد بسيجي در طول آموزشها و خدمت مذكور در اين قانون تابع مقررات انضباطي سپاه مي‌باشند.

‌ماده 118 - بر اساس اصل 172 قانون اساسي جرائم مربوط به وظايف خاص نظامي و انتظامي پرسنل سپاه در محاكم نظامي رسيدگي مي‌گردد ولي‌جرائم عمومي آنها در محاكم عمومي رسيدگي مي‌شود.

‌تبصره - به منظور تسريع در رسيدگي به جرائم نظامي و تخلفات مشمول مقررات كيفري در زمان جنگ، قوه قضائيه مكلف است نسبت به تشكيل‌دادگاههاي نظامي در مناطق عملياتي مورد نياز بنا به تشخيص فرماندهي كل اقدام نمايد.

‌فصل ششم - پايان خدمت

‌ماده 119 - خدمت پرسنل سپاه به يكي از صور زير پايان مي‌يابد:

‌الف - شهادت

ب - جانباز شدن

ج - معلوليت

‌د - بازنشستگي

ه - بازخريدي

‌و - انتقال

‌ز - فوت

ح - استعفاء

ط - معافيت از خدمت

ي - اخراج

‌تبصره - خاتمه عضويت بسيجيان عادي و فعال تابع دستورالعملي است كه توسط ستاد كل سپاه تهيه و به تصويب فرماندهي كل خواهد رسيد.

‌ماده 120 - پرسنل در موارد زير شهيد و يا در حكم شهيد محسوب مي‌شوند.

‌الف - كشته شدن يا فوت در ميدان نبرد به سبب مأموريت.

ب - كشته شدن يا فوت در هر گونه مأموريت رزمي يا جنگي يا ويژه در طول رفت و برگشت به سبب مأموريت.

ج - كشته شدن يا فوت در اسارت دشمن يا گروگان ضد انقلاب يا اشرار يا سارقين و يا قاچاقچيان.

‌د - كشته شدن در هر گونه حملات زميني، هوايي، دريايي دشمن.

ه - كشته شدن يا فوت در رفت و برگشت از منطقه عملياتي تا محل مرخصي.

‌و - كشته شدن توسط اشرار، سارقين مسلح و قاچاقچيان به سبب مأموريت.

‌ز - كشته شدن توسط ضد انقلاب و يا به سبب عمليات خرابكاري عوامل دشمن.

ح - كشته شدن در هر گونه آموزشهاي رزمي و عمليات مانوري.

ط - كشته شدن حين آزمايش و تحقيقات و توليد در زمينه اسلحه و مهمات و وسايل جنگي و خنثي‌سازي يا پاك‌سازي مواد منفجره و محترقه و‌شيميايي به سبب مأموريت.

ي - كشته شدن به سبب خدمت از طريق سوء قصد اعم از اين كه در طول ايام خدمت و يا غير خدمت باشد.

ك - فوت بر اثر جراحات، صدمات و بيماريهاي حاصله از موارد مندرج در بندهاي بالا، مشروط بر اين كه جراحات يا صدمات مذكور علت فوت‌باشد.

‌تبصره - منظور از مأموريتهاي مندرج در اين ماده كليه وظايفي است كه تحت همين عنوان به پرسنل اعم از انفرادي و يا دسته‌جمعي از طرف رده‌مربوطه واگذار مي‌شود.

‌ماده 121 - پرسنلي كه يك يا چند عضو خود را و يا بخشي از آنرا براي هميشه از دست دهند يا بيش از يك سال به منظور درمان بستري گردند، يا‌به علت فقدان سلامتي، تمام يا بخشي از توان خود را از دست بدهند و تا يك سال كارآيي خود را به دست نياورند، چنانچه به سبب يكي از موارد‌مذكور در ماده 120 اين قانون چنين وضعيتي براي آنان به وجود آمده باشد جانباز و در ساير موارد معلول ناميده شده و از نظر وضعيت خدمتي مشمول‌يكي از بندهاي زير خواهند شد:

‌الف - پرسنلي كه خسارت وارده بر عضو يا اعضاء آنان و يا ميزان كارآيي از دست رفته ايشان جزئي بوده و امكان ادامه خدمت بدون مشقت براي‌آنان وجود داشته باشد به خدمت ادامه خواهند داد.

ب - پرسنلي كه خسارت وارده بر عضو يا اعضاي آنان و يا ميزان كارآيي از دست رفته ايشان در حدي باشد كه ادامه خدمت براي آنان توأم با‌مشقت باشد، لكن شخصاً مايل به ادامه خدمت باشند به خدمت ادامه مي‌دهند و در صورت عدم تمايل تا يك سال منتسب و پس از آن بازنشسته‌مي‌شوند.

ج - پرسنلي كه خسارت وارده بر عضو يا اعضاء آنان و يا ميزان كارآيي از دست رفته ايشان در حدي باشد كه امكان ادامه خدمت را از آنان سلب‌نمايد و پرسنلي كه بيش از دو سال بستري باشند و نتوانند ادامه خدمت دهند بازنشسته مي‌شوند.

‌تبصره 1 - تشخيص تطبيق وضعيت پرسنل با مفاد اين ماده و بندهاي آن از نظر پزشكي بر عهده كميسيون عالي پزشكي سپاه خواهد بود.

‌تبصره 2 - پرسنلي كه بر اساس اين ماده بازنشسته مي‌گردند چنانچه حداكثر تا پنج سال پس از بازنشستگي سلامت خود را به نحوي بازيابند كه به‌تشخيص كميسيون عالي پزشكي امكان ارجاع شغل به آنان وجود داشته باشد در صورتي كه واجد صلاحيت اعاده به خدمت باشند با تمايل شخصي و‌با تصويب مقامات مذكور در ماده 87 اين قانون با درجه يا رتبه قبل از بازنشستگي به خدمت اعاده مي‌گردند.

‌ماده 122 - جانبازان به تناسب آسيب وارده به ازاي هر درصد جانبازي بالاتر از ده درصد از يك ماه ارشديت و حداكثر تا يك درجه، برخوردار‌مي‌گردند.

‌تبصره - تعيين درصد جانبازي بر عهده كميسيون عالي پزشكي سپاه و بر طبق آيين‌نامه‌اي خواهد بود كه با توجه به آيين‌نامه مشابه در بنياد جانبازان‌توسط ستاد كل سپاه تهيه و به تصويب فرماندهي كل خواهد رسيد.

‌ماده 123 - پرسنل كادر ثابت سپاه با داشتن سي سال خدمت يا شصت سال سن بازنشسته مي‌شوند.

‌تبصره 1 - پرسنلي كه 25 سال خدمت در سپاه داشته باشند مي‌توانند شخصاً تقاضاي بازنشستگي نمايند. قبول يا رد تقاضاي آنان موكول به نظر‌نيرو يا سازمان مربوطه مي‌باشد و صرف تقاضاي بازنشستگي رافع مسئوليتهاي محوله آنان نمي‌گردد.

‌تبصره 2 - در صورتي كه پرسنل در طول اجراي تنبيه تنزيل درجه يا رتبه، بازنشسته شوند با درجه يا رتبه تنبيهي بازنشسته خواهند شد.

‌تبصره 3 - تصويب بازنشستگي با رعايت مقررات اين قانون به عهده مقامات مندرج در ماده 87 اين قانون خواهد بود.

‌ماده 124 - در مواقع ضرورت و در صورت تمايل پرسنل، بازنشستگي پرسنل كادر ثابت نظامي تا درجه سرتيپ‌دومي و كليه كارمندان حداكثر تا سه‌سال بنا به پيشنهاد فرمانده نيرو يا سازمان و تصويب هيأت مذكور در ماده 115 اين قانون و پرسنل كادر ثابت نظامي با درجه سرتيپي و بالاتر حسب‌مورد با پيشنهاد رئيس ستاد كل، فرمانده كل سپاه، وزير و تصويب فرماندهي كل به تعويق خواهد افتاد.

‌تبصره - هيأت مذكور در ماده 115 اين قانون مي‌تواند فقط يك بار ديگر حداكثر سه سال با تعويق بازنشستگي پرسنل ياد شده موافقت نمايد.

‌ماده 125 - پرسنلي كه در مشاغل سخت و زيان‌آور خدمت مي‌كنند با داشتن حداقل 20 سال خدمت به تناسب خدمت طبق آيين‌نامه‌اي كه به‌وسيله ستاد كل سپاه و با هماهنگي وزارت تهيه و به تصويب هيأت وزيران خواهد رسيد بازنشسته مي‌شوند.

‌تبصره - پرسنل زن با داشتن حداقل 20 سال خدمت مي‌توانند بازنشسته شوند.

‌ماده 126 - سپاه مي‌تواند در موارد ضرورت و در صورت نياز پرسنل بازنشسته كادر ثابت نظامي تا درجه سرتيپ‌دومي و كليه كارمندان را كه‌صلاحيت اعاده به خدمت داشته باشند با تمايل شخصي و با تصويب هيأت مذكور در ماده 115 اين قانون به مدت حداكثر سه سال و از درجه سرتيپي‌و بالاتر حسب مورد با پيشنهاد رئيس ستاد كل، فرماندهي كل سپاه، وزير و تصويب فرماندهي كل با درجه قبل از بازنشستگي به خدمت اعاده نمايد.

‌تبصره 1 - هيأت فوق مي‌تواند مدت ياد شده را براي يك بار ديگر به مدت حداكثر سه سال تمديد نمايد.

‌تبصره 2 - تقاضاي بازنشستگي مجدد قبل از انقضاي مدت فوق ممنوع است، ليكن سپاه مي‌تواند قبل از انقضاي مدت مزبور آنان را مجدداً‌بازنشسته نمايد.

‌ماده 127 - سپاه مي‌تواند از پرسنل بازنشسته مشمول اين قانون و ساير بازنشستگان دولت با حفظ وضعيت حقوق بازنشستگي به صورت خريد‌خدمت استفاده نمايد.

‌تبصره - آيين‌نامه اجرايي اين ماده توسط وزارت با هماهنگي ستاد كل سپاه و سازمان امور اداري و استخدامي كشور تهيه و به تصويب فرماندهي‌كل مي‌رسد.

‌ماده 128 - پرسنل بازنشسته حق استفاده از لباس مخصوص نظامي را نداشته، مگر در موارد خاص كه استفاده از لباس نظامي توسط فرماندهي كل‌سپاه مشخص مي‌گردد.

‌ماده 129 - پرسنل سپاه پس از انجام خدمت به ميزان حداقل دو برابر مدت آخرين دوره آموزشي بعد از اتمام آن دوره، در صورتي كه حداقل پنج‌سال بيش از مجموع سنواتي كه به هزينه سپاه تحصيل كرده‌اند سابقه خدمت داشته باشند، مي‌توانند تقاضاي بازخريد شدن نمايند. تصويب اين تقاضا با‌نظر نيرو و يا سازمان ذيربط، منوط به تصويب مقامات مندرج در ماده 87 اين قانون خواهد بود.

‌ماده 130 - سپاه مي‌تواند در صورت نياز پرسنل بازخريد شده‌اي را كه صلاحيت اعاده به خدمت داشته باشند و از مدت بركناري آنان بيش از پنج‌سال نگذشته باشد به تقاضاي شخصي حسب مورد با تصويب مقامات مندرج در ماده 87 اين قانون فقط براي يك بار با درجه يا رتبه و سابقه خدمت‌قبلي به خدمت اعاده نمايد. اين قبيل پرسنل بايد وجوهي را كه بابت بازخريد سوابق خدمت دريافت داشته‌اند مسترد دارند.

‌ماده 131 - در صورت درخواست بالاترين مقام يكي از وزارتخانه‌ها، مؤسسات دولتي يا وابسته به دولت يا نهادهاي انقلاب اسلامي پرسنل با‌تمايل شخصي و با تصويب مقامات مذكور در ماده 87 اين قانون منتقل مي‌گردند.

‌تبصره 1 - در زمان جنگ و شرايط بحراني و مواقعي كه احتمال بروز جنگ وجود دارد، انتقال پرسنل با تصويب فرماندهي كل امكان‌پذير است و‌در شرايط مزبور در صورت تصويب فرماندهي كل، وزارتخانه‌ها يا سازمانهاي مربوطه موظفند پرسنل منتقل شده را به سپاه مأمور نمايند كه در اين‌صورت فرد با آخرين درجه يا رتبه‌اي كه انتقال پيدا كرده است خدمت خواهد نمود.

‌تبصره 2 - پرسنلي كه از سپاه منتقل شده‌اند و متقاضي اعاده به خدمت در سپاه هستند در صورت داشتن كارآيي و صلاحيت لازم با تصويب‌مقامات مندرج در ماده 87 اين قانون به خدمت اعاده مي‌گردند. نحوه احتساب سنوات خدمتي و ترفيعاتي اين قبيل افراد مطابق آيين‌نامه‌اي است كه به‌تصويب فرماندهي كل مي‌رسد.

‌ماده 132 - پرسنلي كه به يكي از بيماريهايي كه قانون شرايط ويژه‌اي براي مستخدمين مبتلا به آنها پيش‌بيني نموده است از قبيل سل و سرطان مبتلا‌شوند از تسهيلات آن قوانين برخوردار خواهند شد.

‌ماده 133 - موارد فوت در حين انجام وظيفه يا به سبب آن غير از موارد مذكور در ماده 120 اين قانون به شرح زير است.

‌الف - فوت در محل خدمت و همچنين در حال رفت و برگشت يا خارج از محل خدمت در ارتباط با مأموريت.

ب - فوت در طول مأموريت از لحظه ابلاغ تا خاتمه مأموريت در ارتباط با مأموريت.

ج - چنانچه پرسنل د ساعات خدمت يا به سبب امور خدمتي يا در طول مأموريت بيمار شده و يا در اثر حوادث و سوانح مصدوم و مجروح‌گرديده و بعداً فوت شوند.

‌د - فوت در اثر بيماريهاي ناشي از موقعيت يا شرايط خاص خدمتي.

ه - فوت در رفت و برگشت از مرخصي.

‌تبصره - فوت در غير از موارد مذكور در اين ماده و ماده 120 اين قانون، فوت عادي محسوب مي‌گردد.

‌ماده 134 - براي تشخيص شهيد، جانباز، فوت در حين انجام وظيفه يا به سبب آن، فوت عادي و همچنين تشخيص موارد مختلف معلوليت حسب‌مورد در ستاد كل سپاه، وزارت نيروها و سازمانهاي مربوطه كميسيونهايي مركب از اعضاء زير تشكيل مي‌گردد:

‌الف - نماينده ولي فقيه يا نماينده وي.

ب - معاون نيروي انساني يا جانشين وي.

ج - مسئول حفاظت اطلاعات يا جانشين وي.

‌د - نماينده فرمانده يگان يا سازمان مربوطه.

ه - مسئول بازرسي يا جانشين وي.

‌و - مديريت قضايي يا جانشين وي.

‌ز - مديريت امور ايثارگران يا جانشين وي.

ح - يك نفر پزشك (‌مسئول بهداري مربوطه با جانشين وي).

‌ماده 135 - چنانچه نظريه كميسيون مندرج در ماده 134 اين قانون ظرف مدت يك ماه از تاريخ ابلاغ مورد اعتراض جانباز يا معلول يا يكي از وراث‌شهداء يا متوفي قرار گيرد صدور رأي نهايي بر عهده كميسيون تجديد نظر كه از مقامات زير تشكيل مي‌گردد، مي‌باشد:

‌الف - معاون نيروي انساني ستاد كل سپاه يا جانشين وي.

ب - نماينده ولي فقيه در سپاه يا نماينده وي.

ج - مسئول حفاظت اطلاعات سپاه يا جانشين وي.

‌د - مسئول بهداري ستاد كل سپاه يا جانشين وي.

ه - مديريت قضايي ستاد كل سپاه يا جانشين وي.

‌و - رئيس سازمان بازنشستگي سپاه يا جانشين وي.

‌ز - معاون نيروي انساني نيرو يا سازمان مربوطه يا جانشين وي.

ح - مديريت امور ايثارگران ستاد كل سپاه.

‌تبصره - در مواردي كه پرونده مربوطه به پرسنل جمعي ستاد كل يا وزارت باشد حسب مورد نماينده مربوطه در كميسيون با حق رأي حاضر‌مي‌شود.

‌ماده 136 - استعفاء پرسنل در صورت تقاضاي شخصي و طي دو برابر مدت تحصيل و حداقل مدت خدمت كه در قرارداد استخدامي تعيين‌مي‌گردد و از 5 سال كمتر نمي‌باشد با تصويب مقامات مذكور در ماده 87 اين قانون انجام مي‌پذيرد.

‌تبصره 1 - در موارد استثنايي و عسر و حرج پرسنل قبل از مدت ياد شده در اين ماده استعفاي پرسنل با تقاضاي شخصي آنان با پيشنهاد فرمانده‌نيرو و يا سازمان مربوطه و تصويب هيأت موضوع ماده 115 اين قانون صورت مي‌گيرد و در صورت تصويب استعفاء افراد مستعفي به شرح زير موظفند‌هزينه‌هاي آموزشي را پرداخت نمايند:

‌الف - محصلين دوره‌هاي آموزشي بدو خدمت در سپاه، ستاد كل و وزارت و سازمانهاي وابسته به آنها و يا به هزينه آنها به ميزان كل هزينه‌هاي‌مدت تحصيل.

ب - پرسنلي كه علاوه بر سنوات آموزشي مدتي خدمت نموده‌اند به ميزان يك دوم مدت مزبور از پرداخت هزينه سنوات آموزشي معاف مي‌باشند.

‌تبصره 2 - در محاسبه مبلغي كه براي تحصيل پرسنل صرف شده است كمك هزينه تحصيلي حقوق و مزاياي پرداختي به آنان در مدت تحصيل،‌هزينه‌هاي جاري تحصيلي در مراكز آموزشي، وجوهي كه بابت شهريه به مؤسسه‌هاي آموزشي پرداخت شده است، فوق‌العاده مأموريت آموزشي در‌داخل يا خارج از كشور و هزينه نوشت‌افزار و تهيه مدارك تحصيلي خوراك و پوشاك منظور مي‌گردد.

‌ماده 137 - تصويب استعفاء در زمان جنگ و شرايط بحراني و مواقعي كه احتمال وقوع جنگ وجود دارد در اختيار فرماندهي كل مي‌باشد.

‌ماده 138 - پرسنل مستعفي در صورت نياز سپاه با تقاضاي شخصي و داشتن صلاحيت اعاده به خدمت و در صورتي كه مدت انفصال آنان بيش از5 سال نباشد با تصويب مقامات مذكور در ماده 87 اين قانون بر اساس درجه يا رتبه و سابقه خدمت قبل از استعفاء و وضعيت فعلي آنها در چارچوب‌اين قانون فقط براي يك بار به خدمت اعاده مي‌شوند. اين قبيل پرسنل بايد وجوهي را كه در زمان استعفاء دريافت داشته‌اند مسترد نمايند و متقابلاً‌وجوهي را كه پرداخت نموده‌اند به آنان بازگردانده مي‌شود.

‌ماده 139 - پرسنلي كه پس از طي 2 برابر حداقل مدت توقف در درجه يا رتبه صلاحيت نيل به درجه يا رتبه بالاتر را نداشته باشند و همچنين‌پرسنلي كه فاقد توانايي لازم براي انجام وظايف متناسب با درجه يا رتبه و تخصص مربوطه باشند و نيز پرسنلي كه ادامه خدمت آنها به مصلحت سپاه‌نبوده و در اخراج نيز نباشند حسب مورد به تشخيص هيأتهاي موضوع مواد 114 و 115 اين قانون از خدمت معاف مي‌گردند و چنانچه حداقل 20 سال‌سابقه خدمت داشته باشند بازنشسته مي‌شوند و در غير اين صورت بر اساس مقررات اين قانون بازخريد مي‌گردند.

‌ماده 140 - سپاه مي‌تواند در موارد حذف و يا تعديل سازمان، پرسنل مربوط را مشروط بر اين كه در سازمانهاي ديگر سپاه شغل مناسبي براي آنان‌وجود نداشته باشد با داشتن حداقل 15 سال سابقه خدمت بازنشسته يا در صورت تمايل بازخريد و كمتر از 15 سال را بازخريد نمايد. به مدت خدمت‌مشمولين اين ماده فقط از نظر احتساب وجوه بازخريدي و حقوق بازنشستگي 5 سال اضافه مي‌گردد، ليكن در هر صورت سنوات مؤثر در حقوق‌بازنشستگي آنها از 30 سال بيشتر نخواهد بود.

‌تبصره 1 - دولت موظف است كسور مربوط به سنوات اضافه شده را در بودجه ساليانه سپاه منظور نمايد.

‌تبصره 2 - حذف يا تعديل سازمان منوط به تصويب فرماندهي كل مي‌باشد.

‌ماده 141 - تصويب بازنشستگي و بازخريدي موضوع مواد 139 و 140 اين قانون به عهده مقامات مذكور در ماده 87 اين قانون خواهد بود.

‌ماده 142 - پرسنل در موارد زير با حكم دادگاه صالح و يا رأي كميسيون امور انضباطي موضوع ماده 115 اين قانون اخراج مي‌گردند:

‌الف - از دست دادن صلاحيت پاسداري براي ادامه خدمت.

ب - ارتكاب تخلفات انضباطي كه موجب اخراج از خدمت مي‌شود.

ج - ارتكاب جرائمي كه علاوه بر مجازات موجب اخراج فرد از سپاه مي‌شود.

‌فصل هفتم - دريافتي ماهيانه پرسنل

‌ماده 143 - وجوه دريافتي ماهانه پرسنل كادر ثابت و پيماني عبارت است از مجموع حقوق و مزاياي مستمر بعلاوه مزاياي شغل منهاي كسورات.

‌بخش اول - حقوق

‌ماده 144 - حقوق ماهانه پرسنل از مجموع سه عامل زير تشكيل مي‌گردد:

‌الف - حداقل حقوق - مبلغ معيني است كه به عنوان كمترين ميزان حقوق دريافتي در سطح پرسنلي مشمول اين قانون پرداخت مي‌گردد و ميزان‌آن برابر است با حاصل ضرب ضريب ريالي در عدد ثابت (300).

ب - حقوق پايه - مبلغ ثابتي است كه به طور يكسان در ازاي هر پايه كه پس از هر يك سال خدمت به پرسنل تعلق مي‌گيرد به حقوق آنان افزوده‌مي‌گردد و ميزان آن برابر است كه حاصل ضرب ريالي در عدد ثابت (12).

ج - حق كارآيي - مبلغي است برابر با حاصل ضرب ضريب ريالي در رتبه حقوقي به توان دو در واحد حق كارآيي كه برابر با دو مي‌باشد.

‌تبصره 1 - رتبه حقوقي برابر است با عدد حقوقي درجه يا رتبه پرسنل به اضافه عدد حقوقي تحصيلات يا آموزش مذكور در اين ماده.

‌تبصره 2 - اعداد حقوقي درجات و رتبه‌ها به شرح زير تعيين مي‌گردد:

‌الف - درجه سربازي يا رتبه 1 برابر است با 1

ب - درجه سربازدومي يا رتبه 2 برابر است با 2

ج - درجه سربازيكمي يا رتبه 3 برابر است با 3

‌د - درجه رزم‌ياري يا رتبه 4 برابر است با 4

ه - درجه رزم‌آورسومي يا رتبه 5 برابر است با 5

‌و - درجه رزم‌آوردومي يا رتبه 6 برابر است با 6

‌ز - درجه رزم‌آوريكمي يا رتبه 7 برابر است با 7

ح - درجه رزم‌داردومي يا رتبه 8 برابر است با 8

ط - درجه رزم‌داريكمي يا رتبه 9 برابر است با 9

ي - درجه درجه ستوان‌سومي يا رتبه 10 برابر است با 10

ك - درجه ستوان‌دومي يا رتبه 11 برابر است با 11

ل - درجه ستوان‌يكمي يا رتبه 12 برابر است با 12

م - درجه سرواني يا رتبه 13 برابر است با 13

ن - درجه سرگردي يا رتبه 14 برابر است با 14

س - درجه سرهنگ‌دومي يا رتبه 15 برابر است با 15

ع - درجه سرهنگي يا رتبه 16 برابر است با 16

ف - درجه سرتيپ‌دومي يا رتبه 17 برابر است با 17

ص - درجه سرتيپي برابر است با 19 و رتبه 18 برابر است با 18

ق - درجه سرلشكري برابر است با 21 و رتبه 19 برابر است با 19

‌ر - درجه سپهبدي برابر است با 23 و رتبه 20 برابر است با 20

ش - درجه ارتشبدي برابر است با 25

‌تبصره 3 - عدد حقوقي تحصيلات يا آموزش به شرح زير است:

‌الف - عدد حقوقي تحصيلات پرسنل با تحصيلات ديپلم و پائين‌تر برابر است با صفر.

ب - عدد حقوقي تحصيلات پرسنل فارغ‌التحصيل دوره اول دانشكده علوم پايه نظامي يا دارندگان مدرك فوق ديپلم و معادل آن برابر است با يك.

ج - عدد حقوقي تحصيلات فارغ‌التحصيل دوره دوم دانشكده علوم پايه نظامي يا دارندگان مدرك ليسانس يا معادل آن برابر است با دو.

‌د - عدد حقوقي تحصيلات دارندگان مدرك تحصيلي فوق ليسانس و همچنين دكتراي رشته‌هاي درماني به جز پزشكي عمومي برابر است با سه.

ه - عدد حقوقي تحصيلات دارندگان مدرك دكتراي پزشكي عمومي و دكتراي ساير رشته‌هاي علوم برابر است با سه و نيم.

‌و - به عدد حقوقي تحصيلات دارندگان مدرك تحصيلي دكترا در كليه رشته‌ها كه دوره‌هاي تخصصي يا فوق تخصصي مورد نياز و قابل قبول سپاه را‌طي نموده باشند حسب مورد 2 و 3 عدد اضافه مي‌شود.

‌تبصره 4 - در كليه مواردي نظام پرداخت يا اعداد حقوقي مشمولين قانون استخدام كشوري تغيير يابد با توجه به ضوابط اين ماده عوامل حقوقي‌مندرج در اين ماده نيز به همان نسبت و به طور همزمان تغيير خواهند نمود. كليه مقررات تغيير دهنده حقوق مشمولين قانون استخدام كشوري بايد‌حاوي تغيير عوامل مندرج در اين ماده نيز باشند.

‌تبصره 5 - با توجه به سختي و كيفيت خاص خدمت در سپاه و به منظور حفظ قدرت جذب نيروي انساني سپاه، در صورت افزايش حداقل حقوق‌مشمولين قانون استخدام كشوري، به عدد ثابت حداقل حقوق مذكور در بند "‌الف" اين ماده به ميزان 120% همان افزايش افزوده مي‌شود.

‌تبصره 6 - ضريب ريالي مذكور در اين قانون همواره معادل ضريب ريالي حقوق مشمولين قانون استخدام كشوري مي‌باشد.

‌ماده 145 - چنانچه فارغ‌التحصيلان دوره اول و دوم دانشكده علوم پايه نظامي و پرسنل موضوع بندهاي (‌الف) و (ب) ماده 79 اين قانون پس از‌طي حداقل مدت توقف در درجات سرهنگي و سرتيپ‌دومي حداكثر 28 سال سابقه خدمت داشته و شايستگي و كارآيي لازم جهت نيل به درجه بالاتر‌را نيز داشته باشند ولي امكان اعطاء درجه به آنان وجود نداشته باشد در ازاء هر چهار سال يك واحد به رتبه حقوقي درجه آنان افزوده مي‌شود.

‌در صورتي كه باقيمانده خدمت پرسنل كمتر از مدت توقف در درجات نهايي و حداقل دو سال باشد عدد يك دوم به رتبه حقوقي درجه ايشان افزوده‌مي‌شود.

‌ماده 146 - پرسنل مذكور در بند (ج) ماده 79 اين قانون پس از چهار سال توقف در درجه سرتيپ‌دومي در صورت شايستگي و كارآيي لازم جهت‌نيل به درجه بالاتر، چنانچه امكان اعطاء درجه به آنان وجود نداشته باشد به ازاء هر چهار سال يك واحد به رتبه حقوقي درجه آنان اضافه مي‌شود.

‌ماده 147 - به محصليني كه قبل از نيل به درجه يا رتبه در بدو استخدام دوره‌هاي آموزشي را طي مي‌نمايند ماهانه مبلغي به ميزان يك دوم حقوق‌حاصله از عوامل مذكور در ماده 144 اين قانون بر اساس درجه يا رتبه‌اي كه بعد از آموزش به آن نائل مي‌گردند و سنوات آموزشي قابل قبول آنان تعيين و‌پرداخت مي‌گردد.

‌ماده 148 - حقوق پرسنل وظيفه در دوران خدمت ضرورت برابر است با حاصل ضرب ضريب ريالي مذكور در تبصره 6 ماده 144 اين قانون در‌اعداد حقوقي درجه مربوطه به شرح زير:

‌الف - درجه سرباز 15

ب - درجه سربازدوم 17

ج - درجه سربازيكم 20

‌د - درجه رزم‌يار 25

ه - درجه رزم‌آورسوم 40

‌و - درجه رزم‌آوردوم 150

‌ز - درجه رزم‌آوريكم 160

ح - درجه رزم‌داردوم 170

ط - درجه رزم‌داريكم 180

ي - درجه ستوان‌سوم 200

ك - درجه ستوان‌دوم 250

ل - درجه ستوان‌يكم 340

م - درجه ستوان‌يكم پزشك 400

‌تبصره 1 - پرسنل وظيفه بر اساس نياز سازمان و يا نيرو و وجود محل سازماني پس از طي دوره آموزش حسب مورد با رعايت مفاد ديگر اين قانون‌به درجات مصرحه جدول بالا به شرح زير نائل مي‌گردند:

‌الف - پرسنل وظيفه فاقد مدرك تحصيلي پايان دوره دبيرستان به يكي از درجات رديفهاي الف لغايت ه.

ب - دارندگان مدرك تحصيلي پايان دوره دبيرستان به درجات رديفهاي (‌و) يا(‌ز) يا (ح).

ج - دارندگان مدرك تحصيلي فوق ديپلم به درجات رديف‌هاي (ط) يا (ي).

‌د - دارندگان مدرك تحصيلي ليسانس به درجه رديف (ك).

‌و - دارندگان مدرك تحصيلي فوق ليسانس و دكتراي غير پزشكي به درجه رديف (ل) و پزشكان به درجه رديف ( م).

‌تبصره 2 - پرسنل وظيفه چنانچه صلاحيتهاي لازم جهت نيل به درجات مصرحه بالا را فاقد باشند و يا به علت عدم نياز به درجات مناسب پايين‌تر‌تا درجه سربازي نائل خواهند شد.

‌تبصره 3 - حقوق پرسنل وظيفه در طول دوره آموزش قبل از نيل به درجه با اعداد حقوقي زير محاسبه مي‌گردد:

‌الف - پرسنل وظيفه رديف‌هاي الف، ب، ج، د عدد حقوقي 15

ب - پرسنل وظيفه رديف‌هاي ه، و، ز، ح، ط عدد حقوقي 20

ج - پرسنل وظيفه رديف‌هاي ي، ك عدد حقوقي 25

‌د - پرسنل وظيفه رديف‌هاي ل، م عدد حقوقي 40

‌تبصره 4 - ميزان حقوق وظيفه پرسنل مذكور و متسمري‌بگيران آنان بر اساس آخرين مدرك تحصيلي در مقاطع فوق و مواد مربوط در فصل هشتم‌اين قانون محاسبه مي‌گردد.

‌بخش دوم - مزاياي مستمر

‌ماده 149 - مزاياي مستمر پرسنل مبالغي است كه به تناسب تعداد عائله تحت تكفل آنان به عنوان كمك‌هزينه مسكن و كمك‌هزينه عائله‌مندي به‌شرح زير پرداخت مي‌گردد:

‌الف - ميزان كمك‌هزينه مسكن پرسنل شاغل كه از خانه‌هاي سازماني استفاده نمي‌نمايند با توجه به تعداد عائله تحت تكفل آنان معادل حاصل‌ضرب يك سيصدم حداقل حقوق مندرج در ماده 144 اين قانون، ضريب منطقه‌اي و متراژ زيربناي مسكن متناسب با تعداد عائله به شرح زير تعيين و‌محاسبه مي‌گردد:

1 - مجرد 50 متر مربع

2 - يك نفر 70 متر مربع

3 - دو نفر 90 متر مربع

4 - سه نفر 100 متر مربع

5 - چهار نفر 130 متر مربع

6 - پنج نفر و بيشتر 150 متر مربع

ب - كمك‌هزينه عائله‌مندي بر اساس عائله تحت تكفل پرسنل شاغل، بازنشسته، جانباز و معلول مشمول اين قانون به شرح زير تعيين و پرداخت‌مي‌گردد:

1 - بابت هر فرزند يا ساير افراد تحت تكفل ماهانه حاصل ضرب عدد حقوقي (20) در ضريب ريالي حداكثر تا 3 نفر.

2 - بابت همسر ماهانه حاصل ضرب عدد حقوقي (50) در ضريب ريالي.

‌تبصره 1 - از كساني كه از خانه‌هاي سازماني استفاده مي‌نمايند متناسب با هزينه مسكن متعارف در هر منطقه اجاره دريافت گرديده و به حساب‌خزانه واريز مي‌شود و معادل وجوه دريافتي در بودجه سالانه سپاه منظور و برابر مقررات در زمينه نگهداري و توسعه خانه‌هاي سازماني مصرف خواهد‌شد.

‌تبصره 2 - ضريب منطقه‌اي متناسب با شاخص گراني مسكن در هر منطقه كه حداقل آن برابر با يك مي‌باشد توسط ستاد كل سپاه با همكاري‌وزارت تهيه و به تصويب هيأت وزيران خواهد رسيد.

‌تبصره 3 - كساني كه از خانه‌هاي سازماني استفاده مي‌نمايند از كمك‌هزينه عائله‌مندي برخوردار نخواهند شد.

‌تبصره 4 - بازنشستگان با رعيت تبصره‌هاي فوق از 50% كمك‌هزينه عائله‌مندي برخوردار مي‌گردند.

‌تبصره 5 - مستمري‌بگيران شهدا از كمك‌هزينه عائله‌مندي موضوع اين ماده استفاده مي‌نمايند و وجوه متعلقه بر اساس ضوابط بنياد شهيد انقلاب‌اسلامي پرداخت مي‌گردد.

‌تبصره 6 - عائله تحت تكفل مشمولين اين ماده بر اساس ضوابط مندرج در مواد 182 و 183 اين قانون تعيين مي‌گردد.

‌تبصره 7 - كساني كه همسر آنان از وزارتخانه‌ها و مؤسسات و شركتهاي دولتي و بانكها و شهرداريها و مؤسساتي كه شمول قانون نسبت به آنها‌مستلزم ذكر نام است و نهادهاي انقلاب اسلامي و ساير مؤسسات وابسته به دولت كه به نحوي از بودجه عمومي يا كمك دولت استفاده مي‌كنند،،‌حقوق، دستمزد، اجرت و يا حقوق بازنشستگي يا وظيفه يا مستمري دريافت مي‌نمايند از وجوه موضوع بند ب اين ماده برخوردار نخواهند شد.

‌بخش سوم - مزاياي شغل

‌ماده 150 - به پرسنلي كه عهده‌دار انجام مشاغلي هستند كه به نحوي از يك يا چند عامل از عوامل زير برخوردارند، ماهانه مبلغي به عنوان مزاياي‌شغل پرداخت مي‌گردد:

‌الف - پيچيدگي شغل

ب - سختي شغل

ج - پذيرش خطرات

‌د - حساسيت و سنگيني مسئوليت شغل

ه - ايجاد فرسودگي جسماني به وسيله شغل

‌و - مهارت لازم در مشاغل تخصصي.

‌تبصره 1 - براي هر يك از عوامل فوق مبلغي به عنوان حداكثر مزاياي آن عامل مشخص مي‌گردد و به مشاغلي كه از يك يا چند عامل فوق‌برخوردار باشند به تناسب برخورداري، درصدي از مبالغ تعيين شده تعلق گرفته و در مجموع به مزاياي آن مشاغل در نظر گرفته مي‌شود.

‌تبصره 2 - مزاياي مذكور در اين ماده فقط به شغل تعلق گرفته و هيچگونه ربطي به درجه يا رتبه ندارد و پرسنلي حق استفاده از آنرا دارند كه عملاً‌در شغل واگذار شده انجام وظيفه نمايند.

‌تبصره 3 - مزاياي شغل جانبازان موضوع بند (ب) و تبصره (2) ماده (121) اين قانون كه به خدمت ادامه داده و يا به خدمت اعاده مي‌گردند‌صرفنظر از مشاغلي كه به آنان محول مي‌گردد، حداقل معادل مزاياي شغلي آنان در زمان جانباز شدن خواهد بود.

‌تبصره 4 - به محصليني كه در زمينه‌هاي پروازي، دريانوردي، تكاوري، هوابرد و مأموريتهاي ويژه آموزش مي‌بينند طبق ضوابط مذكور در آيين‌نامه‌اجرايي اين ماده حسب مورد تا 50% مزاياي شغلي كه در آن كارآموزي مي‌نمايند به عنوان مزاياي ويژه آموزشي در طول مدت آموزش عملي پرداخت‌خواهد شد.

‌تبصره 5 - آيين‌نامه اجرايي اين ماده مطابق آيين‌نامه موضوع ماده 139 قانون ارتش مصوب هيأت وزيران خواهد بود و اصلاحات مورد نياز سپاه‌توسط ستاد كل سپاه و با همآهنگي وزارت تهيه و به تصويب هيأت وزيران مي‌رسد.

‌ماده 151 - حقوق و مزاياي مستمر و مزاياي شغل پرسنل بر اساس اين قانون از تاريخ تصويب اين قانون محاسبه و پرداخت خواهد شد.

‌بخش چهارم - كسورات

‌ماده 152 - وجوه زير ماهانه از دريافتي پرسنل كسر مي‌گردد:

‌الف - حق بازنشستگي به ميزان 10% حقوق ماهيانه

ب - حق بيمه پرسنل به ميزان 1% حقوق ماهيانه

ج - حق بيمه درماني پرسنل مشمول اين قانون، بازنشستگان، وظيفه‌بگيران، مستمري‌بگيران و عائله تحت تكفل آنان معادل 2.5 برابر ضريب‌ريالي حقوق به ازاي هر نفر كه از خدمات درماني برخوردار مي‌گردند.

‌د - سهم ماهيانه پس‌انداز ثابت پرسنل كادر ثابت در صورت تمايل به استفاده از آن، به ميزان حاصل ضرب عدد 15 در ضريب ريالي خواهد بود.

‌تبصره - كسورات پرسنل بسيجي ويژه و فعال صرفاً در مدت زماني كه آنها به صورت تمام وقت در خدمت سپاه قرار مي‌گيرند مشمول اين ماده‌مي‌گردد.

‌ماده 153 - وجوه زير حسب مورد از دريافتي ماهانه پرسنل كسر مي‌گردد:

‌الف - حقوق اولين ماه خدمت

ب - هر گونه افزايش كه در طول خدمت پرسنل اعمال مي‌گردد در ماه اول افزايش.

‌ماده 154 - وجوه بند (‌الف) و (‌د) ماده 152 اين قانون به اضافه معادل آن كه از بودجه دولت تأمين مي‌گردد به طور ماهيانه به حسابهاي مربوطه و‌همچنين وجوه موضوع ماده 153 اين قانون به حساب صندوق بازنشستگي سپاه واريز مي‌گردد.

‌تبصره - صندوق بازنشستگي سپاه به صورت سازماني اداره مي‌شود كه اساسنامه آنها توسط ستاد كل سپاه و با همكاري وزارت ظرف مدت 3 ماه‌پس از تصويب اين قانون تهيه و به تصويب كميسيون امور دفاعي مجلس شوراي اسلامي خواهد رسيد.

‌ماده 155 - وجوه موضوع بندهاي (ب) و (ج) ماده 152 اين قانون ماهيانه به حسابهاي مربوطه واريز مي‌گردد.

‌تبصره - سهم دولت بابت خدماتي درماني براي كليه پرسنل به ميزان (3%) حقوق ماهيانه و بابت بيمه پرسنل به ميزان (2%) حقوق ماهيانه‌مي‌باشد.

‌ماده 156 - كسور بازنشستگي پرسنل موضوع تبصره ماده 107 و تبصره (2) ماده 108 اين قانون كه مدت انتظار خدمت يا بدون كاري آنان در‌بازنشستگي محسوب مي‌گردد، بايستي بر اساس آخرين حقوق قبل از انتظار خدمت يا بدون كاري توسط آنان به صندوق بازنشستگي سپاه واريز شود.

‌ماده 157 - كليه وزارتخانه‌ها و سازمانها موظفند كسور بازنشستگي پرسنل منتقل شده به سپاه اعم از سهم فرد و دولت را به صندوق بازنشستگي‌سپاه واريز نموده و سپاه نيز موظف است كسورات بازنشستگي پرسنل منتقل شده از سپاه را به صندوق بازنشستگي منتقل شونده واريز نمايد.

‌بخش پنجم - ساير پرداختها

‌ماده 158 - پاداش و هزينه سفر و فوق‌العاده مأموريت در داخل و خارج از كشور و فوق‌العاده‌هاي انتقال محل خدمت، بدي آب و هوا و محروميت‌از تسهيلات زندگي به ميزان مشمولين قانون استخدام كشوري به پرسنل پرداخت مي‌گردد.

‌تبصره - به پرسنلي كه به مأموريتهاي رزمي اعزام مي‌شوند بر طبق آيين‌نامه‌اي كه به تصويب فرماندهي كل خواهد رسيد فوق‌العاده عملياتي‌پرداخت خواهد شد.

‌ماده 159 - به پرسنل مجردي كه متأهل مي‌شوند مبلغي برابر با حاصل ضرب ضريب ريالي حقوق در عدد (‌دو هزار) تحت عنوان هديه ازدواج‌براي يك بار در طول خدمت پرداخت مي‌گردد.

‌ماده 160 - جز در زمينه نگهباني و مواردي كه پرسنل از فوق‌العاده مأموريت استفاده مي‌نمايند، در مواردي كه ادامه كار پرسنل فني (‌ساخت و‌تعمير) و درماني و تحقيقي و كارشناسي در غير ساعات خدمت ضرورت پيدا مي‌كند با در نظر گرفتن افزايش بازده كار به تناسب افزايش ساعات خدمت‌به پرسنل مربوطه اضافه كار پرداخت مي‌شود ميزان اضافه كار بر طبق آيين‌نامه موضوع ماده 150 قانون ارتش خواهد بود.

‌هر گونه اصلاح و تغيير در آيين‌نامه مزبور بنا به پيشنهاد ستاد كل سپاه و با هماهنگي وزارت تهيه و به تصويب هيأت وزيران مي‌رسد.

‌ماده 161 - در صورتي كه ضرورت و مقتضيات خدمتي، ادامه خدمت روزانه پرسنل را ايجاب نمايد، خوراك و ساير هزينه‌هاي ضروري آنان با‌هزينه سپاه تأمين مي‌گردد.

‌ماده 162 - لباس آن عده از پرسنل كه بايستي از لباس متحدالشكل استفاده نمايند و يا مشاغل آنان ايجاب مي‌نمايد كه لباس خاصي بپوشند با هزينه‌سپاه تأمين خواهد شد.

‌ماده 163 - به كليه جانبازان اعم از شاغل و بازنشسته هديه ايثار يا حق ازكارافتادگي تعلق مي‌گيرد كه ميزان و نحوه پرداخت آن به موجب‌آيين‌نامه‌اي است كه توسط وزارت با هماهنگي ستاد كل سپاه تهيه و پس از تأييد ستاد كل به تصويب هيأت وزيران خواهد رسيد.

‌بخش ششم - دريافتي پرسنل در موارد خاص

‌ماده 164 - دريافتي ماهانه پرسنل اسير و گروگان و مفقودالاثر و منتسب و مأمور به خدمت بر مبناي حقوق و مزاياي مستمر پرسنل حاضر به‌خدمت همطراز آنان و مزاياي آخرين شغل آنها محاسبه و پرداخت مي‌گردد.

‌ماده 165 - به پرسنلي كه سوابق خدمتي آنان بازخريد مي‌شود، به ازاي هر سال خدمت قابل احتساب از نظر بازنشستگي مبلغي معادل يك برابر و‌نيم آخرين حقوق و مزايا پرداخت خواهد شد.

‌تبصره 1 - در صورتي كه پرسنل در طول اجراي تنبيه، تنزيل دائمي درجه يا رتبه بازخريد شوند با درجه يا رتبه تنبيهي بازخريد خواهند شد.

‌تبصره 2 - مدت يك سال خدمت پرسنل در مشاغل ويژه و جبهه در محاسبه سنوات بازخريدي، يك سال و نيم محسوب مي‌شود.

‌ماده 166 - ميزان دريافتي پرسنل مأمور به خدمت در داخل سپاه، ستاد كل، وزارت و سازمانهاي وابسته بر مبناي حقوق درجه يا رتبه مربوطه و‌مزاياي شغل جديد آنان محاسبه و پرداخت مي‌گردد.

‌ماده 167 - پرسنل بازنشسته‌اي كه به موجب ماده 126 اين قانون به خدمت اعاده مي‌گردند از تاريخ اعاده به خدمت حقوق بازنشستگي آنان قطع‌شده و از حقوق درجه يا رتبه خود و مزاياي مستمر مربوطه و مزاياي شغلي كه در آن انجام وظيفه خواهند كرد استفاده مي‌نمايند و از نظر كليه امور‌پرسنلي مانند شاغلين خواهند بود. مدت خدمت اين قبيل پرسنل بر سنوات خدمتي قبلي اضافه شده و در ميزان حقوق بازنشستگي آنان مؤثر خواهد‌بود.

‌ماده 168 - ميزان دريافتي ماهانه پرسنل منتظر خدمت بر مبناي دو سوم و پرسنل بدون كار بر مبناي يك دوم حقوق درجه يا رتبه و مزاياي مستمر‌آنها محاسبه و پرداخت مي‌گردد.

‌ماده 169 - حقوق و مزاياي پرسنل بسيجي در طول مدت آموزش و بكارگيري معادل حقوق و مزاياي مستمر كادر ثابت هم‌درجه يا رتبه آنان‌مي‌باشد كه از محل اعتباراتي كه همه‌ساله در بودجه سپاه منظور مي‌گردد توسط سپاه پرداخت مي‌شود.

‌تبصره - بسيجيان ويژه در طول آموزش و بكارگيري علاوه بر حقوق و مزاياي فوق از مزاياي شغل مربوطه استفاده مي‌نمايند.

‌ماده 170 - بسيجيان ويژه كه مطابق مقررات اين قانون آموزش ديده و سازماندهي گرديده‌اند و درجات نظامي اخذ كرده‌اند، به تناسب نوع‌مسئوليت، درجه و ميزان ارتباط آنان با سازمان مربوطه به طور ماهانه درصدي از حقوق و مزاياي مستمر پرداخت مي‌گردد كه حداقل آن (10%) و‌حداكثر آن (30%) حقوق و مزاياي مستمر خواهد بود.

‌تبصره - دستورالعمل اين ماده توسط ستاد كل سپاه تهيه و به تصويب فرماندهي كل خواهد رسيد.

‌فصل هشتم - حقوق بازنشستگي، وظيفه و مستمري

‌ماده 171 - حقوق بازنشستگي، حقوق وظيفه و حقوق مستمري عبارت است از وجوهي كه حسب مورد به بازنشستگان، جانبازان، ،‌معلولين و‌عائله تحت تكفل پرسنل شهيد يا متوفي برابر مقررات مربوط از صندوق بازنشستگي سپاه به طور ماهانه پرداخت مي‌گردد.

‌ماده 172 - به پرسنل بازنشسته ماهانه مبلغي معادل افزايش حقوق آنان در طول خدمت به اضافه حاصل ضرب سنوات خدمت در يك سي‌ام‌حقوق بدو خدمت آنان، به عنوان حقوق بازنشستگي پرداخت مي‌گردد.

‌ماده 173 - دريافت حقوق بازنشستگي يا وظيفه و سهميه مستمري توأماً ممنوع بوده و در اين حالت فقط مبلغ بيشتر پرداخت خواهد شد.

‌ماده 174 - فرزنداني كه يكي از والدين آنها فوت شود حق دريافت سهميه مستمري از حقوق وي را خواهند داشت، اگرچه پدر يا مادر آنها كه در‌حال حيات است به هر عنوان حقوق يا حقوق بازنشستگي يا وظيفه از دولت دريافت مي‌دارد.

‌ماده 175 - ميزان حقوق وظيفه جانبازان موضوع بندهاي (ب) و (ج) ماده 121 اين قانون و حقوق مستمري‌بگيران شهدا به شرح زير تعيين‌مي‌گردد:¤[[]bm]‌الف - در مورد كادر ثابت و پيماني و بسيجي ويژه، حقوق معادل مجموع حقوق ماهانه يك درجه يا يك رتبه بالاتر و آخرين مزاياي مستمر و‌مزاياي شغلي كه دريافت مي‌داشته‌اند.

ب - در مورد محصلين، حقوق معادل ماهانه درجه يا رتبه‌اي كه بعد از پايان دوره آموزشي به آنان نائل مي‌شوند با قدمتي معادل سابقه تحصيل به‌اضافه مزاياي مستمر.

ج - در مورد پرسنل وظيفه و بسيجي فعال و عادي حقوقي معادل حقوق ماهانه پرسنل كادر ثابت يك درجه بالاتر كه حداقل آن معادل حقوق‌ماهانه پرسنل كادر با درجه رزم‌آورسومي مي‌باشد.

‌تبصره - آن دسته از جانبازان موضوع بند (ب) و تبصره (2) ماده 121 اين قانون كه به خدمت ادامه داده و يا به خدمت اعاده مي‌گردند در محاسبه‌حقوق بازنشستگي از مزاياي مستمر و مزاياي شغلي استفاده مي‌كنند.

‌ماده 176 - ميزان حقوق وظيفه و حقوق مستمري‌بگيران موضوع ماده 133 اين قانون كه در حين انجام وظيفه يا به سبب آن معلول يا فوت‌مي‌شوند به شرح زير تعيين مي‌گردد:

‌الف - در مورد كادر ثابت و پيماني و بسيجي ويژه، حقوقي معادل آخرين حقوق ماهانه و مزاياي مستمر و مزاياي شغلي.

ب - در مورد محصلين (‌نه دهم) حقوق درجه يا رتبه‌اي كه بعد از پايان دوره آموزش به آن نائل مي‌شوند با قدمتي معادل سابقه تحصيلي.

ج - در مورد پرسنل وظيفه و بسيجي فعال و عادي حقوقي معادل حقوق ماهانه پرسنل همطراز كادر ثابت كه حداقل آن معادل حقوق ماهانه پرسنل‌كادر با درجه رزم‌آورسومي مي‌باشد.

‌تبصره - حقوق مستمري‌بگيران معلولين موضوع اين ماده در صورتي كه بنا به تشخيص مرجع پيش‌بيني شده در ماده 134 اين قانون، فوت ناشي از‌معلوليت باشد، معادل آخرين حقوق وظيفه و در صورتي كه فوت ناشي از معلوليت نباشد، معادل (‌نه دهم) آخرين حقوق وظيفه خواهد بود.

‌ماده 177 - ميزان حقوق وظيفه و حقوق مستمري‌بگيران پرسنلي كه بر طبق تشخيص مرجع پيش‌بيني شده در ماده 134 اين قانون به طور عادي‌معلول يا فوت مي‌شوند به شرح زير تعيين مي‌گردد:

‌الف - در مورد كادر ثابت و پيماني و بسيجي ويژه، حقوقي معادل آخرين حقوق ماهانه دريافتي.

ب - در مورد محصلين (‌چهار پنجم) حقوق ماهانه درجه يا رتبه‌اي كه بعد از پايان دوره آموزش به آن نائل مي‌شوند با قدمتي معادل سابقه تحصيل.

ج - در مورد پرسنل وظيفه و بسيجي فعال (‌نه دهم) حقوق ماهانه پرسنل همطراز كادر ثابت.

‌تبصره - حقوق مستمري‌بگيران معلولين موضوع اين ماده معادل آخرين حقوق وظيفه آنان خواهد بود.

‌ماده 178 - پرسنل بازنشسته در صورتي كه شهيد شوند، با مستمري‌بگيران آنان همانند مستمري‌بگيران پرسنل هم درجه يا هم رتبه آنان برابر‌مقررات ماده 175 اين قانون رفتار خواهد شد و در صورت فوت چهار پنجم آخرين حقوق بازنشستگي استحقاقي به عنوان حقوق مستمري به‌مستمري‌بگيران آنان پرداخت خواهد گرديد.

‌ماده 179 - پرسنل وظيفه دوران احتياط و ذخيره سپاه و بسيجيان فعال و عادي كه قبل از خدمت از كارمندان دولت بوده‌اند در صورت شهادت،‌جانباز شدن، فوت و يا معلوليت حقوق مستمري و وظيفه آنان برابر مقررات اين قانون بر مبناي آخرين حقوق دريافتي از سازمان مربوطه و از بودجه‌همان سازمان پرداخت خواهد شد و چنانچه حقوق آنان در سازمان مربوط كمتر از حقوق پرسنل كادر ثابت همطراز آنان باشد، حقوق مستمري و وظيفه‌بر مبناي حقوق پرسنل كادر ثابت همطراز محاسبه شده و مابه‌التفاوت آن از اعتباراتي كه بدين منظور همه‌ساله در بودجه سپاه منظور مي‌گردد پرداخت‌خواهد شد.

‌ماده 180 - هر گاه سابقه خدمت جانبازان و معلوليني كه از حقوق وظيفه استفاده مي‌نمايند كمتر از (20) سال باشد، حقوق وظيفه مقرره را از بودجه‌سپاه دريافت نموده و هر سال يك بار از مبلغي معادل افزايش پايه حقوقي مربوطه استفاده خواهند كرد و كسور بازنشستگي به صندوق مربوط واريز و‌پس از رسيدن به (20) سال خدمت، از مبلغي معادل آخرين حقوق دريافتي از صندوق بازنشستگي سپاه برخوردار خواهند شد.

‌ماده 181 - در صورتي كه حقوق مستمري‌بگيران بيش از حقوق بازنشستگي باشد، تا ميزان بازنشستگي بر مبناي سنوات خدمت از صندوق‌بازنشستگي سپاه و مازاد آن از محل اعتباراتي كه بدين منظور همه‌ساله در بودجه سپاه منظور مي‌گردد، پرداخت خواهد شد. دولت مكلف است كمبود‌بودجه صندوق بازنشستگي سپاه را از نظر جبران پرداخت حقوق وظيفه شهداء، جانبازان و مستمري‌بگيران كه احكام خاص در مورد آنان پيش‌بيني شده‌است را جبران نمايد.

‌ماده 182 - مستمري‌بگيران مشمول اين قانون عبارتند از:

‌الف - همسر دائم جز در صورتي كه شوهر اختيار كرده يا شاغل باشد و شوهر در صورتي كه همسر وي مخارجش را تأمين مي‌نموده است.

ب - اولاد ذكور غير شاغل تا سن 19 سال تمام و در صورتي كه مشغول تحصيل باشد تا خاتمه تحصيل حداكثر 23 سال تمام.

ج - اولاد اناث جز در مواردي كه شوهر داشته يا شاغل باشند.

‌د - پدر و مادري كه در كفالت متوفي بوده‌اند.

ه - برادر محجور يا بيمار كه در كفالت متوفي بوده و قادر به اداره امور خود نباشد.

‌و - برادر صغيري كه در كفالت متوفي بوده و تا سن 19 سال تمام و در صورت تحصيل تا سن 23 سال تمام، مشروط به اين كه شاغل نباشد.

‌ز - خواهري كه در كفالت متوفي باشد جز در صورتي كه شوهر داشته يا شاغل باشد.

ح - نوه‌هايي كه تحت كفالت متوفي بوده‌اند، پسر تا سن 19 سال و در صورت تحصيل تا سن 23 سال تمام و دختر جز در صورتي كه شوهر داشته‌يا شاغل باشند.

‌تبصره 1 - هر يك از مستمري‌بگيران چنانچه به بيماري غير قابل علاج يا نقص عضو مبتلا شوند به طوري كه برابر تشخيص كميسيون عالي‌پزشكي براي هميشه قادر به تأمين معاش خود نباشند، مستمري آنان مادام‌العمر پرداخت خواهد شد.

‌تبصره 2 - مستمري‌بگيران در طول خدمت دوره ضرورت نيز از حقوق مستمري برخوردار خواهند شد.

‌ماده 183 - حقوق مستمري بين مستمري‌بگيران به طور مساوي تقسيم خواهد شد و ملاك تشخيص و تعيين اشخاص كه برابر ماده 182 اين قانون‌تحت‌الكفاله مي‌باشند، تعرفه خدمتي يا اظهارنامه‌اي است كه پرسنل در زمان اشتغال، بازنشستگي، جانبازي يا معلوليت تنظيم مي‌كنند.

‌چگونگي رسيدگي به اعتراض كساني كه خود را محق به دريافت مستمري ميدانند و در تعرفه‌هاي خدمتي پرسنل جزء افراد تحت تكفل قيد نشده‌اند.

‌الف - در صورتي كه شهادت يا فوت در طول خدمت اتفاق افتاده باشد هيأت زير حسب مورد در ستاد كل سپاه، نيروها و سازمانها تشكيل‌مي‌گردد:

1 - معاون نيروي انساني نيرو يا سازمان مربوطه يا نماينده وي به عنوان رئيس.

2 - مديريت قضايي نيرو يا سازمان مربوطه يا جانشين وي.

3 - رئيس بازرسي نيرو يا سازمان مربوطه يا جانشين وي.

ب - در صورتي كه شهادت يا فوت در زمان بازنشستگي، جانبازي يا معلوليت اتفاق افتاده باشد، هيأت رسيدگي در سازمان بازنشستگي سپاه از‌اشخاص زير تشكيل مي‌گردد:

1 - رئيس سازمان بازنشستگي يا جانشين وي به عنوان رئيس.

2 - معاون حقوقي وزارت يا جانشين وي.

3 - معاون نيروي انساني ستاد كل سپاه يا نماينده وي.

‌ماده 184 - هر يك از مستمري‌بگيران كه از دريافت حقوق مستمري محروم گردد، سهم وي به سهم ساير مستمري‌بگيران افزوده خواهد شد.

‌ماده 185 - جانبازان و خانواده‌هاي شهداء علاوه بر دريافت حقوق مستمري و وظيفه، از نظر كليه خدمات رفاهي و مزاياي ديگر مانند ساير‌جانبازان و شهداء در سطح كشور تحت پوشش بنياد جانبازان و بنياد شهيد قرار مي‌گيرند.

‌ماده 186 - به وراث كليه پرسنل اعم از شاغل و بازنشسته، جانباز، معلول يا وظيفه كه شهيد يا فوت شوند مبلغي معادل حاصل ضرب عدد ( هزار)‌در ضريب ريالي جهت هزينه كفن و دفن پرداخت خواهد شد.

‌ماده 187 - به پرسنلي كه خدمت آنان پايان مي‌پذيرد و به مستمري‌بگيران پرسنلي كه شهيد يا فوت مي‌شوند به ميزان مدتي كه در طول خدمت از‌مرخصي استحقاقي استفاده نكرده باشند، حداكثر معادل چهار ماه مرخصي استفاده نشده آنان بر اساس آخرين حقوق و مزايا از محل اعتباراتي كه بدين‌منظور همه‌ساله در بودجه سپاه منظور مي‌گردد پرداخت مي‌شود.

‌تبصره - به كساني كه بازخريد، مستعفي و يا اخراج مي‌گردند علاوه بر كسور مذكور پس‌انداز و بازنشستگي كه از حقوق آنان كسر شده است از‌محل صندوق پس‌انداز و بازنشستگي نيز پرداخت خواهد شد.

‌ماده 188 - هر گاه حقوق ماهانه پرسنل شاغل اضافه يا كسر گردد به همان نسبت حقوق بازنشستگان، مستمري بگيران، و وظيفه‌بگيران اضافه يا‌كسر خواهد شد و مبلغ اضافي از محل اعتباراتي كه همه‌ساله بدين منظور در بودجه سپاه منظور مي‌شود تأمين مي‌گردد.

‌ماده 189 - در صورتي كه ميزان صدمات وارده به جانبازان و معلولين حين انجام وظيفه يا به سبب آن در حدي باشد كه به تأييد كميسيون عالي‌پزشكي سپاه، در انجام كارهاي روزانه محتاج كمك و معاضدت عملي ديگران باشند و در آسايشگاه جانبازان نگهداري نشوند بر حسب مورد و‌متناسب با ميزان ازكارافتادگي، از حقوق نگهداري كه حداقل آن (150) برابر ضريب ريالي و حداكثر آن (300) برابر ضريب ريالي مي‌باشد استفاده‌مي‌گردد.

‌ماده 190 - پرداخت حقوق ماهيانه مستمري‌بگيران شهداء و مفقودين اين قانون به عهده بنياد شهيد انقلاب اسلامي و پرداخت حقوق ماهيانه‌جانبازان غير شاغل به عهده بنياد جانبازان انقلاب اسلامي مي‌باشد.

‌ماده 191 - افراد مشمول دريافت حقوق بازنشستگي، وظيفه و مستمري‌بگيران در حالتهاي زير از دريافت حقوق بازنشستگي، وظيفه و مستمري‌محروم خواهند شد:

‌الف - ارتداد بنا به حكم محاكم قضايي.

ب - جاسوسي يا عضويت يا وابستگي به گروههاي ملحد و محارب و معارض با اسلام به تشخيص سازمان حفاظت اطلاعات سپاه.

ج - ترك تابعيت.

‌تبصره - مفاد اين ماده شامل افرادي از نيروهاي مسلح كه مشمول دريافت حقوق بازنشستگي و وظيفه و مستمري باشند نيز خواهد بود.

‌فصل نهم - امور خدماتي پرسنل

‌ماده 192 - سپاه و وزارت مكلفند در حدود امكانات و اعتباراتي كه به موجب بند يكم اصل چهل و سوم قانون اساسي به منظور تأمين نيازهاي‌اساسي و رفاهي پرسنل شاغل بازنشسته و همچنين استفاده‌كنندگان از حقوق وظيفه و مستمري اختصاص مي‌يابد امكان برخورداري عادلانه و بدون‌تبعيض آنها را ايجاد نمايد.

‌ماده 193 - سپاه و وزارت مكلفند بيمارستانها و درمانگاههاي خود را از نظر امكانات درماني به نحوي تجهيز نمايند كه پاسخگوي نيازمنديهاي‌پرسنل باشد.

‌تبصره 1 - در صورتي كه درمانگاهها و بيمارستانهاي سپاه پاسخگوي نيازمنديهاي پرسنل نباشد مي‌توانند از خدمات درماني مراجع خارج از سپاه‌استفاده نمايند.

‌تبصره 2 - در مناطقي كه امكانات درماني منحصر به يگانهاي نظامي مستقر در آنهاست عائله تحت تكلف پرسنل مي‌توانند از امكانات مزبور‌استفاده نمايند. هزينه خدمات ارائه شده برابر مقررات خدمات درماني سپاه به يگانهاي مزبور پرداخت مي‌گردد.

‌تبصره 3 - در مواردي كه امكانات و بيمارستانهاي سپاه بيش از نيازهاي درماني پرسنل باشد بيمارستانهاي مزبور با رعايت حق تقدم پرسنل كادر و‌وظيفه شاغل، مجازند به كليه اشخاص خدمات درماني ارائه نمايند. هزينه خدمات ارائه شده برابر مقررات بيمارستانهاي مذكور پرداخت خواهد شد.

‌تبصره 4 - يگانها و بيمارستانهاي مذكور در تبصره‌هاي 2 و 3 اين ماده مكلفند وجوه دريافتي را و همچنين وجوه مشابهي را كه از بيماران اورژانس‌دريافت مي‌نمايند به حساب خزانه واريز نمايند و در هر سال، معادل وجوه واريز شده را كه در بودجه سالانه سپاه منظور مي‌شود، از خزانه دريافت و‌صرف تأمين نيازمنديها و توسعه امكانات خود نمايند.

‌ماده 194 - پرسنل شاغل، جانبازان، معلولين، بازنشستگان، مستمري‌بگيران و عائله تحت تكفل آنها، تحت پوشش سازمان خدمات درماني سپاه‌خواهند بود.

‌ماده 195 - پرسنل برابر قانون استفاده از خانه‌هاي سازماني مصوب 1363.5.28 از امكانات مزبور استفاده مي‌نمايند.

‌ماده 196 - سپاه موظف است خدمات فرهنگي و تفريحي لازم را به خانواده ايثارگران و پرسنل سپاه و عائله تحت تكفل آنان ارائه نمايد.

‌ماده 197 - سپاه موظف است كليه پرسنل خود را در قبال حوادثي كه منجر به شهادت، فوت، بيماري، نقص عضو يا ازكارافتادگي و همچنين‌پرداخت ديه شود بيمه نمايد.

‌تبصره 1 - مقررات مربوط به اجراي اين ماده تابع قانون بيمه پرسنل و آيين‌نامه اجرايي آن خواهد بود.

‌تبصره 2 - اعتبارات مربوط به اين ماده از محل صندوق بيمه سپاه تأمين مي‌گردد.

‌ماده 198 - كليه اعضاي ارتش بيست ميليوني در قبال حوادثي كه منجر به شهادت، فوت، بيماري، نقص عضو يا ازكارافتادگي شوند مشمول ماده53 قانون خدمت وظيفه عمومي و تبصره‌هاي آن مي‌گردند.

‌تبصره - در مورد افراد غير شاغل در سازمانها و دستگاههاي وابسته به دولت، تبصره 1 و 2 ماده 53 قانون خدمت وظيفه عمومي شامل آن‌نمي‌گردد، بلكه حسب مورد توسط بنياد شهيد، بنياد جانبازان يا سازمان تأمين اجتماعي، حقوق وظيفه و مستمري به آنان پرداخت مي‌شود.

‌ماده 199 - سپاه موظف است هزينه تحصيلي پرسنلي را كه به درخواست سپاه در رشته‌هاي مورد نياز در دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالي‌تحصيل مي‌كنند پرداخت نمايد.

‌ماده 200 - سپاه موظف است در جهت حل مشكلات پرسنل جانباز و معلول مورد نياز خود و به منظور ايجاد زمينه براي بازگشت فعالانه آنها به‌محيط كار، تسهيلات لازم اعم از خدمات درماني، توانبخشي، امكانات تردد و اشتغال آنها را فراهم نمايد.

‌تبصره - در صورت عدم ايجاد تسهيلات تردد مبلغي از (100) تا (200) برابر ضريب ريالي در اختيارشان قرار مي‌گيرد.

‌ماده 201 - دولت موظف است به پرسنل بسيجي با توجه به ميزان و نوع فعاليت و همكاري ، صلاحيت، شايستگي و درجه آنان خدماتي از قبيل‌اولويت در استخدام، استفاده از تسهيلات مسكن و وام، اولويت در واگذاري امكانات اشتغال، تسهيلات ويژه جهت ورود به مراكز آموزش عالي واگذار‌نمايد. آيين‌نامه اجرايي اين ماده ظرف مدت شش ماه توسط وزارت با هماهنگي ستاد كل سپاه و كسب نظر وزارتخانه‌ها و سازمانهاي ذيربط تهيه و به‌تصويب هيأت وزيران مي‌رسد.

‌ماده 202 - كليه وزارتخانه‌ها، سازمانها، نهادها و شركتهاي دولتي و كارفرمايان بخش خصوصي اعم اشخاص حقيقي يا حقوقي موظفند شغل‌پرسنل بسيجي كه در برنامه‌هاي آموزشي يا مأموريتهاي رزمي يا امدادي سپاه شركت مي‌نمايند را حفظ كنند.

‌تبصره - افراد مذكور در اين ماده در طول خدمت، حقوق خود را از سپاه دريافت مي‌دارند.

‌ماده 203 - سپاه موظف است به منظور حمايت از بسيجيان، رزمندگان و ايثارگران، دفاتر مشاوره حقوقي و قضايي را با هماهنگي قوه قضائيه و‌وزارت دادگستري تشكيل و اداره نمايد.

‌تبصره - نحوه فعاليت، محل استقرار و نوع ارتباط اين دفاتر به موجب آيين‌نامه‌اي است كه توسط ستاد كل سپاه تهيه و وزارت با هماهنگي قوه‌قضائيه و وزارت دادگستري تهيه و به تصويب فرماندهي كل خواهد رسيد.

‌ماده 204 - سپاه موظف است به منظور حفظ انسجام و تقويت ارتش بيست ميليوني كانونهاي فرهنگي - ورزشي جوانان بسيج را تشكيل و اداره‌نمايد.

‌تبصره - اين كانونها توسط نيروي مقاومت بسيج سپاه با همكاري نمايندگي ولي فقيه در سپاه راه‌اندازي و اداره مي‌گردد.

‌فصل دهم - تطبيق

‌ماده 205 - درجه يا رتبه و رسته خدمتي كليه پرسنل موجود سپاه كه قبل از تصويب اين قانون به عضويت سپاه درآمده‌اند، طبق عوامل زير و‌رعايت ديگر مواد اين فصل تعيين مي‌گردد:

‌الف - سوابق حضور در جبهه‌ها و ساير مأموريتها.

ب - سوابق و مهارت شغلي.

ج - كيفيت عملكرد

‌د - سنوات خدمتي.

ه - مدرك تحصيلي يا مدرك معادل.

‌و - ارشديت و يا تأخير در درجات مكتسبه.

‌ماده 206 - تبديل وضعيت پرسنل كادر ثابت موجود به نظامي يا كارمندي برابر نياز سپاه، وضعيت پرسنل، سوابق و مهارت شغلي، رسته خدمتي و‌تمايل افراد مي‌باشد.

‌تبصره - پرسنل افتخاري و قراردادي موجود كه پس از انقضاي مدت تعهد به علت نياز سپاه به خدمت خود ادامه داده‌اند، در صورت تمايل‌شخصي و نياز سپاه بايستي برابر مقررات اين فصل با احتساب كليه سنوات خدمتي، حسب مورد با يكي از وضعيتهاي مربوط به كادر ثابت يا پيماني‌تطبيق گردند و در غير اين صورت به خدمت آنان خاتمه داده مي‌شود.

‌ماده 207 - درجه يا رتبه پرسنل در مرحله تطبيق برابر است با درجه يا رتبه اوليه بعلاوه يك چهارم مجموع "‌حاصل ضرب ضريب شايستگي‌موضوع ماده 214 اين قانون در مجموع حاصل ضرب ضرايب موضوع ماده 215 اين قانون در سنوات خدمتي مربوطه به سال" و ساير ارشديت‌هاي‌حاصل از ديگر عوامل مندرج در اين فصل به سال.

‌تبصره - ارشديت‌هاي مذكور در اين قانون، در محاسبات تا دو رقم اعشار منظور خواهد شد:

‌ماده 208 - درجه يا رتبه اوليه پرسنل بر اساس آخرين مدرك تحصيلي به شرح زير مي‌باشد:

‌الف - دارندگان مدرك تحصيلي پايان دوره ابتدايي درجه رزم‌آورسومي يا رتبه پنج.

ب - دارندگان مدرك تحصيلي پايان دوره راهنمايي (‌سيكل) درجه رزم‌آوردومي يا رتبه شش.

ج - دارندگان مدرك تحصيلي پايان دوره دبيرستان درجه رزم‌داريكمي يا رتبه 9.

‌د - دارندگان مدارك بالاتر از ديپلم به ازاء هر سال تحصيلي بالاتر يا معادل آن از دو سال ارشديت نسبت به دارندگان مدرك ديپلم و به ازاء هر چهار‌سال ارشديت از يك درجه يا رتبه بالاتر برخوردار مي‌گردند.

‌تبصره 1 - پرسنل به ازاء هر سال تحصيلي بين مقاطع ابتدايي و سيكل از (16) ماه و به ازاء هر سال تحصيلي بالاتر از سيكل تا ديپلم از سه سال‌ارشديت و به ازاء هر چهار سال ارشديت از يك درجه يا رتبه بالاتر برخوردار مي‌گردند.

‌تبصره 2 - دارندگان مدارك پايان دوره ابتدايي نظام قديم نسبت به دارندگان مدارك مشابه در نظام جديد از 16 ماه ارشديت و دارندگان مدرك‌سيكل نظام قديم نسبت به دارندگان مدرك مشابه در نظام جديد از سه سال ارشديت برخوردار مي‌گردند.

‌تبصره 3 - درجه يا رتبه اوليه دارندگان مدرك تحصيلي اول ابتدايي، درجه رزم‌ياري يا رتبه (4) بوده و به ازاء هر سال تحصيلي بالاتر (‌تا پنجم‌ابتدايي) از يك سال ارشديت برخوردار مي‌گردند.

‌ماده 209 - به پرسنلي كه در طول خدمت و دفاع مقدس به دليل حضور حداقل يك سال در جبهه و يا يك سال انجام مأموريتهاي مذكور در ماده215 اين قانون به استثناء بندهاي (ه) و (‌و) آن، موفق به كسب امتياز بر اساس ماده 210 اين قانون مي‌شوند، در صورتي كه به عنوان نظامي ادامه‌خدمت دهند، ارشديت‌هايي به شرح زير داده مي‌شود:

‌الف - پرسنل با مدرك تحصيلي پائين‌تر از پايان دوره ابتدايي به ازاء هر (25) امتياز يك سال ارشديت (‌معادل يك سال تحصيلي) تا پايان دوره‌ابتدايي و به ازاء هر 25 امتياز (16) ماه ارشديت (‌معادل يك سال تحصيلي) و حداكثر تا سيكل.

ب - پرسنل با مدرك تحصيلي پايان دوره ابتدايي تا سيكل به ازاء هر (25) امتياز (16) ماه ارشديت (‌معادل يك سال تحصيلي) تا سيكل و به ازاء‌هر (50) امتياز سه سال ارشديت (‌معادل يك سال تحصيلي) و حداكثر تا ديپلم.

ج - پرسنل با مدرك تحصيلي سيكل تا ديپلم به ازاء هر (50) امتياز سه سال ارشديت (‌معادل يك سال تحصيلي) تا ديپلم و به ازاء هر (75) امتياز‌دو سال ارشديت (‌معادل يك سال تحصيلي) حداكثر تا فوق ديپلم.

‌د - پرسنل با مدرك ديپلم به ازاء هر (75) امتياز دو سال ارشديت (‌معادل يك سال تحصيلي) و حداكثر تا ليسانس.

ه - پرسنل با مدرك فوق ديپلم به ازاء هر (75) امتياز دو سال ارشديت (‌معادل يك سال تحصيلي) و حداكثر تا ليسانس.

‌و - پرسنل با مدرك ليسانس و بالاتر به ازاء هر (100) امتياز شش ماه ارشديت و حداكثر تا (400) امتياز.

‌تبصره - كساني كه داراي تحصيلات پائين‌تر از پنجم ابتدايي هستند، چنانچه امتياز سوابق و مهارت شغلي آنها بيشتر از (300) امتياز باشد، به ازاء‌هر (50) امتياز بيشتر از (300) امتياز و حداكثر تا (450) امتياز، از سه سال ارشديت برخوردار مي‌گردند.

‌ماده 210 - امتيازات مشاغل و پستهاي سازماني سپاه به شرح زير مي‌باشد:

‌الف - مشاغل فرماندهي نيرو، قرارگاههاي عمده منطقه‌اي و بالاتر ماهانه (7) امتياز.

ب - مشاغل فرماندهي سپاه، لشكر و مشاغل همطراز ماهانه (6) امتياز.

ج - شغل فرماندهي تيپ مستقل و مشاغل همطراز ماهانه (5) امتياز.

‌د - شغل فرماندهي گردان و مشاغل همطراز ماهانه (3.8) امتياز.

ه - شغل فرماندهي گروهان و مشاغل همطراز ماهانه (2.3) امتياز.

‌و - شغل فرماندهي دسته و مشاغل همطراز ماهانه (1.5) امتياز.

‌ز - ساير مشاغل پائين‌تر از فرماندهي دسته در سازمانهاي رزمي ماهانه (1) امتياز.

‌تبصره 1 - امتياز آخرين شغل جانبازان غير شاغل موضوع بندهاي (ب) و (ج) ماده 121 اين قانون حداقل (1) خواهد بود.

‌تبصره 2 - به ازاء هر سه سال اسارت يا در گروگان بودن، پرسنل از امتيازات يك رده شغلي بالاتر و حداكثر تا امتياز بند "ب" اين ماده بهره‌مند‌مي‌شوند. اين قبيل پرسنل به ازاء سنوات كمتر از سه سال اسارت به تناسب ميزان اسارت از امتيازات موضوع اين تبصره استفاده مي‌نمايند.

‌تبصره 3 - مجموع مدتهاي خدمت پرسنل در مشاغل و پستهاي مختلف الزاماً بايستي برابر مدت سنوات خدمت وي باشد.

‌تبصره 4 - ملاك تعيين مشاغل همطراز موضوع اين ماده توسط ستاد كل سپاه تهيه و پس از تصويب فرمانده كل، در تعيين امتيازات به مرحله اجراء‌گذاشته خواهد شد.

‌ماده 211 - به پرسنلي كه به عنوان نظامي به خدمت خويش ادامه مي‌دهند و از ارشديت‌هاي موضوع ماده 209 اين قانون بهره‌مند مي‌شوند به‌ترتيب زير مدارك نظامي داده مي‌شود:

‌الف - پرسنلي كه داراي مدرك تحصيلي پائين‌تر از سوم راهنمايي و سيكل نظام قديم باشند، در صورتي كه از ارشديت‌هاي كافي تا سطح سيكل‌بهره‌مند شوند مدرك سيكل اعطاء مي‌شود.

ب - پرسنلي كه داراي مدارك تحصيلي پائين‌تر از ديپلم و حداقل پايان دوره راهنمايي يا سيكل نظام قديم بوده و از ارشديت تا سطح ديپلم بهره‌مند‌شوند، مدرك ديپلم نظامي اعطاء مي‌شود.

ج - پرسنلي كه داراي مدرك تحصيلي اول و دوم راهنمايي نظام جديد يا اول و دوم متوسط نظام قديم بوده و در يگانهاي رزمي سپاه مشغول به‌كار بوده يا شوند، در صورتي كه از امتيازات كافي تا سطح ديپلم بهره‌مند شوند، مدرك ديپلم نظامي به آنها اعطاء مي‌شود.

‌تبصره - ترفيعات بعدي كليه پرسنلي كه بر اساس مفاد اين ماده موفق به اخذ مدرك نظامي گردند، منوط به موفقيت در آزمون و يا گذراندن‌آموزشهاي فشرده‌اي است كه توسط ستاد كل سپاه و با همكاري وزارت آموزش و پرورش برگزار مي‌شود، كه در اين صورت به اين قبيل پرسنل مدارك‌تحصيلي رسمي معادل اعطاء مي‌شود.

‌ماده 212 - وضعيت پرسنلي كه داراي مدرك تحصيلي پائين‌تر از سوم راهنمايي يا سيكل نظام قديم هستند و قادر به اخذ مدرك سيكل نظامي‌نمي‌گردند به كارمندان موضوع بند (ب) ماده 19 اين قانون تبديل مي‌شوند. اولين رتبه اين قبيل كارمندان بر اساس مقررات اين فصل در صورتي كه از‌رتبه‌هاي تعيين شده در جدول موضوع ماده 85 اين قانون بالاتر باشد، ملاك عمل محاسبه قرار خواهد گرفت و در غير اين صورت رتبه‌هاي جدول ياد‌شده ملاك محاسبه خواهد بود.

‌ماده 213 - به نتيجه ارزشيابي عملكرد پرسنل موجود طبق عوامل زير امتياز داده خواهد شد و مجموع امتيازات عوامل به عنوان امتياز شايستگي و‌عملكرد فرد محسوب مي‌گردد.

‌عوامل ارزشيابي و امتيازات مربوطه به ترتيب عالي، خيلي خوب، خوب و قابل قبول به شرح زير است:

‌الف - مديريت 60، 45، 25، 10

ب - توانايي فكري 60، 45، 25، 10

ج - مسئوليت پذيري 50، 30، 15، 7

‌د - صفات اخلاقي 40، 28، 16، 7

ه - روحيه نظاميگري 60، 45، 30، 10

‌و - التزام عملي به احكام 60، 45، 30، 10

‌ز - تبعيت‌پذيري 40، 28، 15، 7

‌ماده 214 - ضريب شايستگي پرسنل متناسب با مجموع امتيازات شايستگي و عملكرد موضوع ماده 213 اين قانون و سوابق و مهارت شغلي‌موضوع ماده 210 اين قانون به شرح زير محاسبه مي‌گردد:

‌الف - تا 150 امتياز، پرسنل نظامي ضريب (1) و پرسنل كارمند ضريب (1)

ب - از 151 تا 300 امتياز، پرسنل نظامي ضريب (1.1) و پرسنل كارمند ضريب (1.07)

ج - از 301 تا 450 امتياز، پرسنل نظامي ضريب (1.2) و پرسنل كارمند ضريب (1.15)

‌د - از 451 تا 550 امتياز، پرسنل نظامي ضريب (1.3) و كارمند ضريب (1.23)

ه - از 551 تا 650 امتياز، پرسنل نظامي ضريب (1.4) و پرسنل كارمند ضريب (1.30)

‌و - از 651 تا 650 امتياز، پرسنل نظامي ضريب (1.5) و پرسنل كارمند ضريب (1.37)

‌ز - از 801 تا 950 امتياز،‌پرسنل نظامي ضريب (1.6) و پرسنل كارمند ضريب (1.45)

ح - از 951 امتياز به بالا، پرسنل نظامي ضريب (1.7) و پرسنل كارمند ضريب (1.53)

‌ماده 215 - ضريب جبهه و مأموريت‌هاي ويژه پرسنل سپاه (‌كادر ثابت و بسيجي ويژه) كه به دليل حضور آنها در جبهه و انجام مأموريتهاي ويژه به‌آنها تعلق مي‌گيرد به شرح زير مي‌باشد:

‌الف - مدت در اسارت يا گروگان بودن، جبهه و مأموريتهاي مشابه ضريب (1.5)

ب - مقابله مسلحانه با گروهكها و اشرار و مأموريتهاي مشابه ضريب (1.30)

ج - حفاظت شخصيتهاي درجه يك كشوري و مأموريتهاي مشابه ضريب (1.25

‌د - حفاظت شخصيتهاي درجه دو كشوري و مأموريتهاي مشابه ضريب (1.20)

ه - انجام مأموريتهاي مورد نياز خارج از محل سكونت به جز موارد فوق ضريب (1.15)

‌و - كليه افرادي كه برابر بخشنامه‌هاي صادره از ستاد مركزي سپاه در پشتيباني از يگانهاي رزم و مأموريتهاي سپاه مشغول بوده و از انجام‌مأموريتهاي فوق‌الذكر مستثني بوده‌اند ضريب (1.10)

‌ز - ساير مأموريتهاي سپاه و سوابق خدمتي خارج از سپاه بعد از تاريخ 1357.11.23 ضريب يك.

ح - مدت زماني كه پرسنل در حال تحصيل بوده‌اند ضريب صفر.

‌تبصره 1 - چنانچه يك منطقه در يك زمان مشمول دو ضريب واقع شود، ضريب بيشتر ملاك عمل خواهد بود.

‌تبصره 2 - مأموريتهاي مشابه مذكور در بندهاي اين ماده با پيشنهاد ستاد كل سپاه و تصويب فرماندهي كل تعيين مي‌گردد.

‌ماده 216 - پرسنل موجود در موارد زير از ارشديتهاي سنواتي بهره‌مند مي‌شوند:

‌الف - در صورتي كه قبل از مورخه 1361.12.29 به عضويت سپاه درآمده باشند، به ازاء هر سال خدمت و سابقه بسيجي تمام وقت يا همكاري‌تمام وقت با كميته انقلاب اسلامي و جهاد سازندگي، يك دوم سال ارشديت.

ب - تشويقات پرسنل قبل از تطبيق مطابق دستورالعملي كه توسط ستاد كل سپاه تهيه و به تصويب فرماندهي كل مي‌رسد، در ترفيعات آنها لحاظ‌شده و حداكثر ميزان ارشديت آن به ازاء هر سال سابقه خدمت (7.5) ماه و حداكثر تا يك درجه خواهد بود.

ج - ضريب سنوات جانبازي جانبازان غير شاغل موضوع بندهاي (ب) و (ج) ماده 121 اين قانون تا تاريخ 1369.11.29، (1.5) برابر محسوب‌مي‌شود.

‌د - سنوات بعد از شهادت و مفقودالاثر شهداء و مفقودالاثرها تا مورخ 1369.11.29 دو برابر محسوب مي‌شود.

ه - سنوات بعد از وفات و معلوليت منجر به ازكارافتادگي پرسنل موضوع ماده 133 اين قانون تا تاريخ 1369.11.29 با ضريب يك محسوب‌مي‌گردد.

‌و - سنوات خدمت پرسنل در موارد مذكور در بندهاي "‌الف" و "ب" و "ج" و "‌د" ماده 217 اين قانون با ضريب يك محسوب مي‌گردد.

‌تبصره - تعيين چگونگي اعمال مصاديق تشويقات پرسنل در زمينه‌هاي عقيدتي - سياسي با همكاري حوزه نمايندگي ولي فقيه در سپاه تهيه‌مي‌گردد.

‌ماده 217 - سنوات خدمتي پرسنل موجود براي محاسبه زمان بازنشستگي در موارد زير منظور مي‌گردد:

‌الف - مدت زمان محكوميت محكومين سياسي قبل از انقلاب طبق مصوبه مورخ 1358.9.6 شوراي انقلاب.

ب - سابقه خدمت كليه پرسنل بسيجي ويژه، پاسدار ذخيره، افتخاري و قراردادي كه به صورت تمام‌وقت با سپاه همكاري نموده‌اند.

ج - پرسنلي كه در ساير نهادهاي انقلاب اسلامي همكاري تمام وقت داشته‌اند و يا مستخدم رسمي دستگاههاي دولتي بوده‌اند، مشروط به انتقال‌كسورات سهم صندوق بازنشستگي.

‌د - پرسنلي كه خدمت وظيفه عمومي را انجام داده‌اند.

ه - مدت زماني كه پرسنل به عضويت رسمي سپاه درآمده‌اند.

‌و - دو برابر مدت اسارت و گروگانها.

‌ماده 218 - كليه ارشديتهايي كه به نحوي در ترفيعات مؤثر بوده‌اند و يا مدت زمان اوضاع خدمتي كه در ترفيعات پرسنل مؤثر نمي‌باشد و در فصول‌ديگر اين قانون تصريح گرديده است، به همان ميزان در تطبيق پرسنل لحاظ خواهد شد.

‌ماده 219 - ستاد كل سپاه موظف است براي ارزشيابي و سنجش ميزان معلومات و تجربه پرسنل موجود و تعيين كمبود معلومات آموزشي‌متناسب با سطح آموزشي مورد نياز درجات آنها مطابق فصل آموزش و ترفيعات اين قانون، نسبت به برگزاري آزمون در تمامي رسته‌هاي خدمتي اقدام‌نمايد.

‌تبصره 1 - ارزشيابي و سنجش معلومات پرسنل و رفع ساير كمبودهاي آموزشي آنها در زمينه آموزشهاي عقيدتي - سياسي ، توسط نمايندگي ولي‌فقيه در سپاه برگزار مي‌گردد.

‌تبصره 2 - سپاه موظف است آخرين دوره آموزشي مورد نياز درجه تطبيقي پرسنل را به صورت فشرده برگزار نمايد و براي رفع ساير كمبودهاي‌آموزشي پرسنل تطبيق شده، برنامه‌هاي آموزشي را اجرا نمايد.

‌تبصره 3 - سپاه بايد پرسنلي را كه داراي مدرك ديپلم بوده و بخواهند به صورت نظامي ادامه خدمت دهند و درجه تطبيقي آنها كمتر از‌ستوان‌سومي بشود، در اولين دوره دانشكده علوم پايه نظامي يا دانشكده علوم و فنون نيروها شركت دهد.

‌تبصره 4 - ترفيعات بعدي پرسنل كه تطبيق شده‌اند مشروط به طي دوره‌هاي آموزشي متناسب با درجه آنها مي‌باشد.

‌تبصره 5 - در صورت كمبود امكانات آموزشي سپاه، پرسنل فقط مي‌توانند از يك درجه ترفيع قبل از طي دوره‌هاي آموزشي لازم بعد از تطبيق‌بهره‌مند شوند.

‌ماده 220 - عملكرد پرسنل در ستاد كل، ستاد كل سپاه، نيروها، حوزه نمايندگي ولي فقيه، حفاظت اطلاعات و وزارت با توجه به عوامل مندرج در‌ماده 213 اين قانون، در كميسيوني با تركيب زير مورد بررسي قرار مي‌گيرد:

‌الف - بالاتر مقام سازمانهاي مزبور يا نماينده تام‌الاختيار ايشان.

ب - معاون نيروي انساني سازمانهاي مزبور (‌معاون اداري - پرسنلي وزارت) يا نماينده تام‌الاختيار ايشان.

ج - فرمانده يا مسئول مستقيم رده مربوطه يا نماينده تام‌الاختيار ايشان.

‌تبصره 1 - كميسيونهاي مزبور مي‌توانند از سازمان حفاظت اطلاعات و ساير سازمانهايي كه اطلاعات آنان در خصوص عملكرد پرسنل مؤثر‌مي‌باشد، به منظور اظهار نظر دعوت نمايند.

‌تبصره 2 - به منظور نظارت و كنترل عملكرد كميسيون‌هاي مذكور در اين ماده، كميسيوني مركب از اعضاء زير در ستاد كل تشكيل مي‌شود:

‌الف - رئيس ستاد كل يا جانشين وي.

ب - فرمانده كل سپاه يا جانشين وي.

ج - نماينده ولي فقيه در سپاه يا جانشين وي.

‌د - رئيس ستاد كل سپاه يا جانشين وي.

ه - وزير يا جانشين وي حسب مورد.

‌و - رئيس سازمان حفاظت اطلاعات سپاه حسب مورد.

‌ماده 221 - اعطاء درجه به پرسنل بر اساس مفاد اين فصل حداكثر تا درجه سرتيپ‌دومي با تصويب مقامات ماده 87 اين قانون مي‌باشد و اعطاي‌درجات بالاتر خارج از عوامل و امتيازات اين فصل بوده و صرفاً در اختيار فرماندهي كل مي‌باشد.

‌تبصره - چنانچه درجه پرسنل پس از محاسبه برابر مفاد اين قانون بيشتر از سرتيپ‌دومي گرديده، ولي نائل به آن درجات نمي‌شوند، ميزان درجه يا‌ارشديت اضافه بر آن به همان مقدار به عنوان ارشديت تعيين گرديده و در محاسبات حقوق و مزاياي آنان لحاظ مي‌گردد.

‌ماده 222 - پرسنل كادر ثابت و بسيجي ويژه برابر مقررات اين فصل تطبيق مي‌شوند و تطبيق پرسنل وظيفه و پيماني بر اساس مقررات ساير فصول‌اين قانون بوده و تطبيق بسيجيان عادي و فعال بر اساس دستورالعملي است كه متناسب با مقررات عمومي اين قانون توسط ستاد كل سپاه تهيه و به‌تصويب فرماندهي كل خواهد رسيد.

‌ماده 223 - دريافتي ماهانه پرسنل مشمول اين قانون پس از مرحله تطبيق با آخرين دريافتي استحقاقي وي مورد مقايسه قرار گرفته و در صورت‌كاهش، مابه‌التفاوت آن تا سقف حقوق دريافتي قبل، به پرسنل پرداخت مي‌گردد.

‌تبصره - هر گونه افزايش حقوق و مزاياي پرسنل موضوع اين ماده تا زمان صفر شدن اين مابه‌التفاوت از آن كسر خواهد شد.

‌ماده 224 - دولت موظف است پس از تصويب اين قانون كسورات بازنشستگي گذشته پرسنل سپاه اعم از سهم دولت و سهم پرسنل را محاسبه‌نموده و همه‌ساله يكدهم كسورات گذشته را به صندوق بازنشستگي سپاه پرداخت نمايد.

‌ماده 225 - سپاه موظف است ظرف مدت يك سال پس از تصويب اين قانون كليه پرسنل موجود را بر اساس مقررات اين فصل تطبيق نموده و‌همزمان براي كليه پرسنل به اجرا بگذارد و پس از انجام تطبيق كليه پرسنل مطابق مقررات مندرج در ساير فصول قبلي اين قانون به خدمت خود ادامه‌خواهند داد.

‌تبصره - كليه ارشديت‌هاي مذكور در اين فصل تا تاريخ 1369.11.29 قابل محاسبه و عمل خواهد بود.

‌فصل يازدهم - ساير مقررات

‌ماده 226 - كليه پرسنل پاسداري كه در مجموعه حوزه فرماندهي، حوزه نمايندگي ولي فقيه، حفاظت اطلاعات، وزارت و ستاد كل و سازمانهاي‌وابسته خدمت مي‌نمايند مشمول اين قانون خواهند بود.

‌ماده 227 - غير از مواردي كه در اين قانون براي تهيه آيين‌نامه ، مرجع خاصي مشخص شده است، سپاه مي‌تواند در موارد ديگري كه ضروري‌تشخيص دهد نيز دستورالعمل و روشهاي اجرايي تهيه و بعد از تصويب فرماندهي كل سپاه به مورد اجراء بگذارد.

‌ماده 228 - بديهي است اختيارات فرماندهي كل محدود به موارد مطروحه در اين قانون نمي‌باشد. همچنين در كليه مواردي كه در اين قانون صدور‌يا تصويب امري از سوي فرمانده كل در پي ارائه پيشنهاد از سوي مقامات يا مراجع ديگر ذكر شده است، اخذ تصميم ايشان منحصر به ارائه پيشنهادهاي‌مزبور نخواهد بود.

‌در هر صورت نظر و دستور فرماندهي كل ملاك اصلي در انجام كليه امورات در نيروهاي مسلح خواهد بود.

‌ماده 229 - نماينده ولي فقيه در سپاه و رئيس سازمان حفاظت اطلاعات سپاه حسب مورد در زمينه‌هاي انتصابات، ترفيعات، نقل و انتقالات،‌مأموريتها، تشويقات و تنبيهات و مرخصيهاي پرسنل حوزه نمايندگي ولي فقيه و سازمان حفاظت اطلاعات سپاه از اختياراتي معادل فرماندهان نيروهاي‌برخوردار مي‌باشد.

‌فصل دوازدهم - شمول قانون بر وزارت و ستاد كل

‌ماده 230 - پرسنل ستاد كل و وزارت حسب مورد از طريق زير تأمين مي‌گردند:

‌الف - پرسنل نظامي اعم از كادر ثابت يا پيماني توسط سپاه و ارتش و در چهارچوب قوانين مربوطه.

ب - پرسنل كارمندي اعم از كادر ثابت يا پيماني حسب مورد برابر اين قانون يا قانون ارتش توسط ستاد كل يا وزارت استخدام مي‌گردند.

ج - پرسنل وظيفه برابر مقررات مربوطه.

‌ماده 231 - نيروهاي مسلح موظفند بنا به درخواست وزارت و ستاد كل پرسنل نظامي و انتظامي مورد نياز آنان را در چهارچوب جداول سازمان‌مصوب و بر اساس دستورالعملي كه با هماهنگي ستاد كل، ستاد كل سپاه، ستاد مشترك ارتش و وزارت تهيه و به تصويب فرماندهي كل خواهد رسيد،‌در اختيار سازمانهاي مزبور قرار دهند.

‌تبصره 1 - انتقال و مأمور به خدمت نمودن از سپاه به ستاد كل و وزارت با هماهنگي ستاد كل سپاه و تصويب مقامات مندرج در ماده 87 اين قانون‌خواهد بود.

‌تبصره 2 - انتقال و مأمور به خدمت شدن پرسنل كارمند جمعي ستاد كل و وزارت حسب مورد منوط به تصويب رئيس ستاد كل يا وزير مي‌باشد.

‌ماده 232 - هيأت مركزي گزينش در وزارت مركب از وزير، رئيس ستاد كل سپاه، رئيس سازمان عقيدتي - سياسي وزارت، مسئول سازمان حفاظت‌اطلاعات وزارت و معاون اداري و پرسنلي وزارت به عنوان دبير هيأت تشكيل مي‌گردد و حسب مورد در چارچوب مفاد اين قانون و قانون ارتش وظيفه‌تدوين دستورالعملهاي و نظارت بر كار هسته‌هاي گزينش در وزارت را به عهده دارند.

‌تبصره - هسته‌هاي گزينش حسب مورد و بنا به نياز در سازمانهاي تابعه و وابسته به وزارت بنا به تشخيص هيأت مركزي گزينش وزارت تشكيل‌خواهد گرديد.

‌ماده 233 - مراكز آموزشي مذكور در اين قانون و قانون ارتش مكلفند پرسنل جمعي ستاد كل، وزارت و سازمانهاي تابعه و وابسته به آنان را بر اساس‌دوره‌هاي مصرحه در قوانين سپاه و ارتش آموزش دهند.

‌تبصره - هزينه‌هاي آموزشي پرسنل مذكور در اين ماده از طرف سازمان اعزام‌كننده تأمين خواهد شد.

‌ماده 234 - پرسنل ستاد كل و وزارت اعم از اين كه مشمول اين قانون يا قانون ارتش باشند، حسب مورد تابع سلسله مراتب ستاد كل و وزارت بوده‌و بر اساس مقررات مندرج در قوانين مذكور براي آن سازمانها خدمت مي‌نمايند.

‌ماده 235 - پرسنل وزارت و ستاد كل در غير از مواردي كه در اين فصل احصاء گرديده است، حسب مورد از نظر ساير موارد استخدامي تابع قانون‌ارتش و ساير فصول اين قانون خواهند بود.

‌قانون فوق مشتمل بر دويست و سي و پنج ماده و دويست و شش تبصره در جلسه علني روز يكشنبه مورخ بيست و يكم مهر ماه يك هزار و سيصد و‌هفتاد مجلس شوراي اسلامي تصويب و در تاريخ 1370.7.24 به تأييد شوراي نگهبان رسيده است.

دانلود به صورت PDF