‌آيين‌نامه اجرايي قانون تقسيم عرصه و اعيان باغات مشمول قوانين و مقررات اصلاحات ارضي بين مالكان و زارعان‌مربوط

‌مصوب 1352.5.20 كميسيون تعاون و امور روستاهاي مجلسين

‌ماده 1 - مالكان باغات و بيشه‌هاي موضوع قانون تقسيم عرصه و اعيان باغات مشمول قوانين و مقررات اصلاحات ارضي بين مالكان و زارعان‌مربوط (‌مصوب 51.9.19) كه در ظرف مهلت مقرر در قانون مذكور جهت تقسيم و افراز عرصه و اعيان باغات به نسبت حقوق مربوط و يا خريد و‌فروش حقوق يكديگر به نحوي كه مورد توافق و تراضي طرفين قرار گيرد رأساً با تنظيم سند رسمي اقدام ننموده و مراتب را با ارسال رونوشت سند‌تنظيمي به اداره تعاون و امور روستاهاي شهرستان مربوط در قبال اخذ رسيد كتبي اعلام ننموده‌اند موظفند ظرف مهلتي كه به وسيله وزارت تعاون و‌امور روستاها براي هر يك از مناطق مختلف كشور تعيين و مراتب دو بار و هر بار به فاصله پانزده روز به وسيله جرايد كثيرالانتشار و راديو آگهي خواهد‌شد با مراجعه به ادارات تعاون و امور روستاهاي شهرستان مربوط اظهارنامه‌هايي را كه در دسترس آنان گذارده مي‌شود تكميل و به انضمام رونوشت‌مدارك مالكيت خود به ادارات مزبور تسليم و رسيد كتبي دريافت دارند.

‌تبصره - در مواردي كه مالكان ظرف مهلت مقرر فوق، اظهارنامه و مدارك ضميمه آن را تسليم نكرده يا در اظهارنامه مشخصات لازم را صريحاً قيد‌ننمايد كارشناسان بانك تعاون كشاورزي ايران با توجه به اظهار نظر معتمدين و خبرگان محلي و زارعان ذيربط نسبت به تعيين حقوق قانوني مالكان‌اقدام خواهند كرد.

‌ماده 2 - ارزش حقوق قانوني مالكان مشمول اين آيين‌نامه در هر منطقه به وسيله كارشناسان معرفي شده از طرف بانك تعاون كشاورزي ايران تعيين‌و به اقساط مساوي ده‌ساله به بهره 6% وسيله زارعان مربوط پرداخت خواهد شد. تاريخ سررسيد اولين قسط يك سال پس از تاريخ تنظيم سند مي‌باشد.

‌تبصره 1 - حقوق قانوني مالكان مشمول اين آيين‌نامه به وسيله كارشناسان معرفي شده از طرف بانك تعاون كشاورزي ايران با توجه به مراتب زير و‌اظهار نظر خبرگان و معتمدين محلي و طرفين معامله ارزيابي خواهد شد:

‌الف - در باغاتي كه عرصه كلاً متعلق به مالك و اعيان كلاً متعلق به زارع مي‌باشد ارزش عرصه با توجه به ارزش آن در تاريخ 1343.5.3 (‌تاريخ‌تصويب آيين‌نامه اصلاحات ارضي مصوب كميسيون خاص مشترك مجلسين) ارزيابي خواهد شد.

ب - در باغاتي كه زارعان و مالكان در اعيان شركت دارند، بهاي تمام عرصه باغ با رعايت مفاد بند الف و ارزش اعيان سهمي مالك با توجه به‌حق‌السعي زارعان مربوط در مورد ايجاد اين قبيل اعياني‌ها تعيين خواهد شد.

‌تبصره 2 - هزينه كارشناسي موضوع ماده 2 اين قانون طبق تعرفه بانك تعاون كشاورزي ايران و به نسبت ارزش حقوق هر يك از طرفين (‌زارع و‌مالك) وصول خواهد شد.

‌تبصره 3 - در صورتي كه زارعان خريدار ارزش حقوق قانوني مالكان را نقداً يا در مدت كمتر از ده سال بپردازند از پرداخت بقيه بهره نسبت به‌اقساط باقيمانده معاف خواهند شد. در صورتي كه زارعان مشمول اين آيين‌نامه ظرف سه ماه از تاريخ سررسيد اقساط از پرداخت وجوه اقساطي مربوط‌به بهاي ملك خودداري كنند، مالك يا مالكان مي‌توانند مبلغ اسمي قبوض اقساطي خود از بابت بهاي ملك را با پرداخت كارمزد وصول (‌طبق تعرفه‌عمومي معاملات بانك تعاون كشاورزي ايران) و ظهرنويسي و تسليم آن به بانك مذكور نقداً از بانك تعاون كشاورزي ايران دريافت دارند.

‌تبصره 4 - عرصه و اعيان باغ مورد خريد تا پرداخت تمام اقساط بهاي ملك در رهن فروشنده يا بانك تعاون كشاورزي ايران (‌در مواردي كه اقساط‌به وسيله بانك پرداخت مي‌شود) باقي خواهد ماند.

‌ماده 3 - در مناطقي كه حقوق قانوني مالكان بر اساس مقررات پيش‌بيني شده در اين آيين‌نامه تعيين و به وسيله كارشناس مربوط رسماً به ادارات‌تعاون و امور روستاهاي منطقه اعلام مي‌شود. ادارات تعاون و امور روستاها اطلاعات لازم با تنظيم فرمهاي مخصوص جهت تنظيم انتقال عرصه و‌اعيان به دفاتر اسناد رسمي جهت امضاء اسناد و قبوض و دفاتر مربوط به مالكان و زارعان ذينفع اعلام خواهد كرد.

‌تبصره - در صورتي كه مالكان و زارعان مزبور ظرف دو ماه نسبت به امضاي اسناد و دفاتر و قبوض مربوط به انتقال ملك اقدام نكنند، نماينده‌وزارت تعاون و امور روستاها به قائم‌مقامي آنان اسناد و دفاتر و قبوض مربوط را امضاء خواهد كرد. وجوه و قبوض مربوط به اين قبيل انتقالات به‌صندوق ثبت سپرده مي‌شود تا با مراجعه ذينفع به وي تسليم گردد.

‌ماده 4 - نسبت به انتقال باغات مجهول‌المالك و تقاضاي ثبت‌نشده پس از تعيين تكليف مالكيت باغ از طرف مراجع صلاحيتدار طبق مقررات اين‌آيين‌نامه اقدام خواهد شد.

‌تبصره 1 - نسبت به باغاتي كه ثبت آنها مورد اعتراض قرار گرفته و همچنين باغاتي كه از طرف مراجع قانوني توقيف يا تأمين شده، متقاضي ثبت يا‌نماينده قانوني يا قائم‌مقام او در اجراي مقررات اين آيين‌نامه طرف معامله خواهد بود، ولي قبوض و وجوه مربوط به تناسب مورد اعتراض به صندوق‌ثبت سپرده مي‌شود تا پس از تعيين تكليف از طرف مراجع قانوني به ذيحق تسليم شود.

‌تبصره 2 - ادارات ثبت تمام يا قسمتي از قبوض و وجوه توديع شده را در مورد باغات توقيف يا تأمين شده با اخذ تأمين كافي و درباره باغات مورد‌اعتراض به نسبت مورد اعتراض با قبول ضامن شخصي معتبر به ذينفع تسليم خواهند كرد.

‌ماده 5 - كليه معاملات و عمليات ثبتي مربوط به اجراي قانون تقسيم عرصه و اعيان باغات مشمول قوانين و مقررات اصلاحات ارضي بين مالكان‌و زارعان مربوط، از پرداخت هر گونه ماليات و عوارض و حق‌الثبت و هزينه مقدماتي و حق تمبر و بهاي اوراق معاف است.

‌پرداخت حق‌التحرير دفاتر اسناد رسمي بالمناصفه به عهده طرفين معامله است و سهم مالك مستنكف از طرف زارعين پرداخت و از اولين قسط ثمن‌معامله كسر خواهد شد.

‌ماده 6 - ساير مواردي كه در اين آيين‌نامه صراحتاً و به طور خاص تعيين تكليف نشده است تابع قوانين و مقررات اصلاحات ارضي خواهد بود.

‌آيين‌نامه فوق مشتمل بر شش ماده و هشت تبصره به استناد قانون تقسيم عرصه و اعيان باغات مشمول قوانين و مقررات اصلاحات ارضي بين مالكان و‌زارعان مربوط پس از تصويب كميسيون تعاون و امور روستاهاي مجلس سنا در تاريخ روز يكشنبه 1352.4.10، در جلسه روز چهارشنبه دهم مرداد‌ماه يك هزار و سيصد و پنجاه و دو به تصويب كميسيون تعاون و امور روستاهاي مجلس شوراي ملي رسيد.

‌رييس مجلس شوراي ملي - عبدالله رياضي