‌آيين نامه تشكل‌هاي اسلامي دانشگاهيان 

‌شماره 2065 .‌دش 1378.6.24

(‌مصوب جلسه 448 مورخ 1378.6.9 شوراي عالي انقلاب فرهنگي) 

‌مقدمه :

‌دانشگاهها و مراكز آموزش عالي هر جامعه معرف و مبين بالاترين سطح تفكر و علم آن جامعه محسوب مي‌شود و اصول جهان بيني و نظام اعتقادي و‌ارزشي جامعه را در خود متجلي مي‌سازند و با تربيت متفكران و دانشمندان و مديران آينده، در جهت بخشيدن به حركتهاي گوناگون فكري، اعتقادي،‌فرهنگي و سياسي جامعه مؤثر واقع مي‌شوند. از اينجا مي‌توان گفت كه دانشگاههاي مختلف جهان، علاوه بر اشتراكاتي كه به اعتبار دانشگاه بودن، با‌يكديگر دارند به اعتبار تعلق به جوامعي با بينشها و ارزشهاي مختلف واجد خصوصياتي هستند كه آنها را از يكديگر متفاوت ومتمايز مي‌سازد. 

‌جامعه ايراني كه در انقلاب اسلامي خود با رويكردهاي الهي و معنوي، جهان بيني و نظام ارزشي اسلام را مبناي شئون گوناكون خود قرار داد، خواهان‌آن است كه دانشگاههاي متناسبي با مباني و ارزشهاي اسلامي داشته باشد تا هم بتواند در آن دانشگاهها از مباني و معيارهاي خودآگاهي و شناخت‌دقيق‌تر و ژرف‌تر حاصل كند و هم با تربيت متفكران و مديران بر وفق آن مباني و معيارها، به ترويج و تعميم آنها در كل جامعه مبادرت نمايد. ايفاي‌چنين رسالت مهمي نيازمند تلاش و كوشش سازمان يافته دانشگاهيان در پرتو نظم و انظباط و قانونمندي است. آيين نامه حاضر بر مبناي چنين تفكري،‌با نظر به اصول عمومي و اختصاصي حاكم بر دانشگاهها بر اساس مصوبه شوراي عالي انقلاب فرهنگي و به منظور توسعه و تشويق فعاليتها و حمايت‌از حقوق سياسي و اجتماعي دانشگاهيان در چار چوب قوانين موضوعه كشور تدوين گرديده است.

‌فصل اول: كليات و تعاريف 

‌ماده 1 - در اين آيين نامه تعاريف زير مورد نظر است: 

1 -1 - دانشگاه: به هريك از دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالي و پژوهشي اعم از دولتي و غير دولتي اطلاق مي‌شود. 

‌تبصره: هرمركز يا واحد دانشگاهي وابسته به دانشگاههاي دولتي در ديگر شهرها و نيز هر واحد دانشگاه غير دولتي در اين آيين نامه همانند دانشگاه‌محسوب مي‌شود. 

2 - 1 - دانشگاهيان: عبارت از دانشجويان واعضاي هيأت علمي دانشگاه مي‌باشد. 

3 - 1 - تشكل اسلامي: جمعيت مركب از دانشگاهيان است كه پس از دريافت مجوز رسمي فعاليت از مرجع ذي صلاح (‌هيأت نظارت دانشگاه -‌مصرح در فصل سوم اين آيين نامه)‌در جهت تحقق اهداف اسلامي و ارزشهاي انقلاب و نظام اسلامي مصرح در چهار چوب قانون اساسي و اين ايين‌نامه فعاليت مي‌نمايد. 

4 - 1 - عضو: به هريك از دانشگاهيان كه نسبت به ثبت نام خود براي عضويت در يكي از تشكلهاي اسلامي اقدام نموده و پذيرفته شده است اطلاق‌مي‌شود. (‌عضويت به منزله موافقت با اساسنامه تشكل است). 

‌تبصره: هرفرد تنها مي‌تواند در زمان واحد در يك تشكل اسلامي عضويت داشته باشد و درغير اين صورت عضويت مؤخر قابل قبول است. 

‌ماده 2 - محدوده فعاليت: 

‌هرنوع فعاليت سياسي، فرهنگي و اجتماعي تشكل‌هاي اسلامي در حدود اساسنامه تشكل در داخل دانشگاه و در چارچوب ضوابط و مقررات دانشگاه‌و اين آيين نامه و ساير قوانين موضوعه كشور مجاز است. 

‌تبصره: براي هر گونه فعاليت در خارج از دانشگاه، تشكل‌ها موظفند طبق قانون احزاب مجوز فعاليت دريافت دارند. 

1 - 2 - برگزاري سخنراني، تجمع، راهپيمايي، ميزگرد، تريبون آزاد و نصب تابلوهاي تشكلهاي دانشجويي با ارائه مجوز از هيأت نظارت دانشگاه‌امكان‌پذير است. 

‌تبصره 1: انتشار هر نوع نشريه‌اي به استثناي نشريات علمي دانشگاهي با مجوز شوراي فرهنگي دانشگاه صورت ميگيرد. 

‌تبصره 2: شوراي فرهنگي دانشگاه در صورت مغايرت هرنوع فعاليت فرهنگي، سياسي و اجتماعي با مصالح دانشگاه، ضوابط شرعي و ارزش‌هاي‌انقلاب اسلامي، مراتب را به رياست دانشگاه اعلام مي‌نمايد و رييس دانشگاه موظف است در صورت اعلام شوراي فرهنگي و يا مشاهده موارد خلاف‌از آنها جلوگيري كند. 

فصل دوم :‌تشكل‌ها :

‌ماده 3 - تشكل‌ها با طي مراحل زير تأسيس مي‌گردند: 

1- 3 - حداقل 5 نفر از دانشجويان يا 3 نفر از اعضاي هيأت علمي با داشتن شرايط زير مي‌توانند به عنوان‌هيأت مؤسس با ارائه نام مشخصي براي‌تشكل، تقاضاي صدور پروانه فعاليت نمايند: 

‌الف. اعتقاد و التزام عملي به اسلام، ولايت مطلقه فقيه و قانون اساسي. 

ب. برخورداري از حسن شهرت و اخلاق اسلامي و حداقل دو نيم سال تحصيلي اشتغال به تحصيل در دانشگاه مزبور براي تشكل‌هاي دانشجويي و‌حداقل دو سال استخدام رسمي آزمايشي در دانشگاه مزبور براي تشكل‌هاي اعضاي هيأت علمي .

2 - 3 - كساني كه به موجب ماده 7 قانون فعاليت احزاب، جمعيت‌ها و انجمن‌هاي سياسي و صنفي از حق تأسيس جمعيت و حزب سياسي و يا‌شركت در هيأت رهبري آن محرومند نمي‌توانند به عنوان هيأت مؤسس تقاضاي صدور پروانه براي ايجاد تشكل در مراكز آموزش عالي نمايند. 

3 - 3 - درصورت تأييد صلاحيت حداقل لازم اعضاي هيأت مؤسس (‌موضوع بند 1 - 3) و تأييد نام تشكل، هيأت نظارت دانشگاه حداكثر ظرف‌پانزده روز كاري موافقت اصولي با تأسيس تشكل را صادر مي‌نمايد. 

4 - 3 - هيأت مؤسس مكلف است حداكثر ظرف مدت سه ماه از تاريخ دريافت موافقت اصولي فهرست اسامي اعضا و اساسنامه را به هيأت نظارت‌تسليم نمايد. درغير اين صورت در خواست تأسيس كان لم يكن تلقي مي‌شود. 

‌تبصره: التزام به قانون اساسي، ولايت مطلقه فقيه، قوانين موضوعه كشور و آيين نامه‌هاي مصوب بايستي مصرحاًدر اساسنامه تشكل آمده باشد. 

5 - 3 - هيأت نظارت پس از دريافت فهرست اسامي اعضاء (‌در حد نصاب لازم حداكثر ظرف دو ماه نسبت به بررسي و تصويب اساسنامه و صدور‌مجوز براي تشكل واجد شرايط اقدام مي‌نمايد. 

6 - 3 - هيأت نظارت موظف است در صورت عدم تصويب اساسنامه، مراتب را به طور كتبي با ذكر دلايل و مستندات به متقاضيان اعلام نمايد و‌متقاضيان مي‌توانند ظرف مدت يك ماه ضمن تأمين نظر هيأت نظارت تقاضاي تجديد نظر نمايند. 

‌تبصره 1. درصورت امتناع هيأت نظارت دانشگاه از صدور پروانه و يا اعتراض هيأت مؤسس تشكل به نظرات درباره اساسنامه تشكل، هيأت مؤسس‌مي‌تواند اعتراض خود را به هيأت نظارت مركزي (‌موضوع ماده 5 اين آيين نامه) ارسال نمايد و هيأت نظارت مركزي موظف است ظرف حداكثر مدت‌دو ماه نسبت به اعتراض واصله رسيدگي و اعلام نظر نمايد. 

‌تبصره 2. هرنوع تغيير در اساسنامه منوط به تأييد هيأت نظارت دانشگاه مي‌باشد. 

7 - 3 - حد نصاب تعداد اعضاي تشكل‌هاي دانشجويي با احتساب هيأت مؤسس 3‌درصد كل دانشجويان آن دانشگاه و حداقل 50 نفر مي‌باشد. 

8 - 3 - حد نصاب تعداد اعضاي تشكل‌هاي هيأت علمي با احتساب هيأت مؤسس 5 درصد كل اعضاي هيأت 

‌علمي آن دانشگاه و حداقل 10 نفر مي‌باشد. 

‌فصل سوم - نظارت: 

‌ماده 4 - به منظور حمايت از حقوق سياسي و اجتماعي دانشگاهيان و انجام وظايف مقرردر اين آيين نامه، هيأت نظارت در هر دانشگاه با تركيب و‌شرح وظايف زير تشكيل مي‌شود: 

1 - 4 - تركيب هيأت نظارت دانشگاه: 

‌الف. رييس دانشگاه ( رييس هيئت) 

ب. مسئول نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاه. 

ج - نماينده وزارت فرهنگ و آموزش عالي يا بهداشت، درمان و آموزش پزشكي يا دانشگاه آزاد اسلامي حسب مورد.

2 - 4 - وظايف هيأت نظارت دانشگاه: 

‌الف. بررسي اساسنامه و صلاحيت اعضاي مؤسس تشكل‌هاي اسلامي. 

ب. اعلام موافقت اصولي و صدور پروانه فعاليت براي تشكل‌هاي اسلامي. 

ج. صدور مجوز انجام فعاليت تشكلها. 

‌د. نظارت برحسن اجراي انتخابات تشكل‌هاي اسلامي. 

‌هـ - رسيدگي به تخلفات تشكلها بر اساس آيين نامه مربوط. 

‌و. رسيدگي به شكايات واصل شده از سوي اشخاص حقيقي و حقوقي در ارتباط با فعاليتهاي تشكل‌هاي اسلامي. 

‌ز. توقف و يا لغو پروانه فعاليت تشكل‌هاي اسلامي. 

‌ماده 5. به منظور انجام وظايف مقرر در اين آيين نامه، هيأت نظارت مركزي در وزارتخانه‌هاي فرهنگ و آموزش عالي و بهداشت، درمان و آموزش‌پزشكي و دانشگاه آزاد اسلامي با تركيب و شرح وظايف زير تشكيل مي‌شود: 

1 - 5 - تركيب هيأت نظارت مركزي: 

‌الف - وزير يا رييس دستگاه. 

ب - رييس نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاهها. 

ج - يكي از معاونان وزير يا رييس دستگاه به انتخاب وي. 

‌د - يك نفر از رؤساي دانشگاهها حسب مورد. 

‌هـ - نماينده شوراي عالي انقلاب فرهنگي. 

2 - 5 - وظايف هيأت نظارت مركزي: 

‌الف - رسيدگي نسبت به درخواستهاي تجدد نظر در تصميمات هيأت نظارت دانشگاههاو تخلفات آنها حداكثر ظرف مدت دوماه . 

ب - تدوين و تصويب دستورالعمل‌هاي اجرايي اين آيين نامه حسب مورد. 

ج - تدوين و تصويب آيين نامه رسيدگي به شكايات و تخلفات تشكلهاي اسلامي و 

‌آيين نامه فوق در 5 ماده و 8 تبصره در جلسه 448 مورخ 1378.6.9 شوراي عالي انقلاب فرهنگي به تصويب رسيد و از تاريخ تصويب، آيين نامه‌هاي‌مغاير باآن ملغي مي‌شود. 

‌رييس جمهور و رييس شوراي عالي انقلاب فرهنگي - سيدمحمد خاتمي