![](images/Title.png)
کلانتریهای دولت دوازدهم! لطفا قانون مدیریت پسماند را دوباره مرور کنید
تاریخ : 9 مهر 1397
![](images/textEdit.png)
تنظیمات متن :
رنگ پشت متن
![](images/blackBg.jpg)
سایز متن
21
گروه اجتماعی خبرگزاری فارس، در پی انتشار گزارشی در خبرگزاری فارس تحت عنوان «آقای کلانتری! تابستان ما تمام شد؛ تابستان شما چطور؟» اداره کل محیط زیست استان تهران با ارسال جوابیهای به این گزارش واکنش نشان داد، در متن این جوابیه آمده است: الف - اینکه آن رسانه همواره در جهت اطلاع رسانی، تنویر افکار عمومی و اشاعه فرهنگ زیست محیطی نقش مهمی ایفاء و ارتباط تنگاتنگی نیز با مسؤولان و کارشناسان حفاظت محیط زیست دارد، جای امیدواری است. اما مطالبی در راستای تبیین بیشتر موضوع و یا شاید تکمیل گزارش به ذهن میرسد که انتشار آن خالی از لطف نخواهد بود.
به پیروی از اصل پنجاه قانون اساسی آحاد جامعه و تمامی دستگاههای اجرایی کشور در قبال محیط زیست، مسؤولیت قانونی و اجتماعی دارند، اگر چه این فرهنگ هنوز در جامعه عجین نشده و خلأهای زیادی وجود دارد، خوشبختانه روز به روز حساسیت مردم و همچنین مشارکت آنها برای حفظ محیط زیست دوچندان میشود.
مسؤولین و رسانهها وظیفه دارند برای جلب مشارکت بیشتر مردم در حفظ محیط زیست، اطلاع رسانی و آموزشهای محیط زیستی را گسترش دهند. در واقع اینگونه سؤالات و پاسخگوییها یک روش اطلاع رسانی و اشاعه فرهنگ زیست محیطی است.
ب- حفظ محیط زیست از حقوق شهروندی و مطالبات اولیه همه زیستمندان است، بنابراین شهروندان حق دارند که از آخرین وضعیت محیط زیست و حقوق شهروندی خود مطلع باشند. سازمان حفاظت محیط زیست نیز یک دستگاه نظارتی و حاکمیتی است. وظیفه سازمان علاوه بر مأموریتهای اجرایی، تدوین ضوابط، مقررات و استانداردهای محیط زیستی است و با استفاده از این ابزار، نظارت بر عملکرد دستگاهها و بخشهای مختلف را برعهده دارد.
ج- مشکلات محیط زیستی کشور یک شبه یا یکساله ایجاد نشده است. معضلاتی که امروزه محیط زیست با آن مواجه است مخلوق و معلول توسعه ناپایدار است که در طول چند دهه گذشته اتفاق افتاده است. به عنوان مثال بوی نامطبوع آزادراه تهران ـ قم حاصل چند دهه توسعه صنعتی، خدماتی و بارگذاریهای جمعیتی در منطقه مذکور میباشد که از سنوات قبل نیز این بوی مشمئز کننده در منطقه وجود داشته است، که با عدم رعایت ضوابط و استانداردهای زیست محیطی از جانب صاحبان برخی واحدهای تولیدی و همچنین از بی توجهی مسؤولان امر، متأسفانه تشدید و به صورت حاد در آمده است.
با توجه به سوابق امر، سازمان حفاظت محیط زیست نیز هیچ گاه مانند دو سال اخیر (96 و 97) به وضعیت این منطقه توجه نکرده است. در حقیقت اقدامات گسترده ای در این خصوص انجام گرفته است. ولی از نگاه رسانه ها دور مانده ا ست.
د- بوی نامطبوع در محور فرودگاه حضرت امام خمینی (ره) ناشی از یک سری کانونهای آلاینده آب، خاک و هوا در منطقه است که خود این کانونها، از بارگذاریهای بدون توجه به آمایش سرزمین ، ظرفیت قابل تحمل محیط و ضوابط استقرار صنایع و واحدهای خدماتی در دهه های گذشته شکل گرفته است.
وقتی که استان تهران، کمتر از یک درصد جغرافیای کشور است، ولی حدود 20 درصد جمعیت کشور بدون توجه به ظرفیت زیستی و منابع پایه و ضوابط آمایش سرزمین در آن مستقر میگردد، و نیز علیرغم ممنوعیت استقرار صنایع در شعاع 120 کیلومتری تهران، باز هم بخشهای مختلف توسعه ای به بارگذاریهای جدید دامن می زنند، و همچنین محل دپوی زباله کلانشهر بزرگ تهران و استخرهای شیرابه آن در مجاورت شهرری (آرادکوه) قرار میگیرد، و به علاوه فاضلاب خام چندین شهر اقماری جنوب تهران بدون تصفیه در این منطقه رهاسازی میشود، طبیعی است که تجمیع آلایندگی محیط زیست و انتشار بوهای نامطبوع در منطقه مضاعف و غیرقابل تحمل خواهد شد.
هـ - همانطوریکه در خبر به درستی اشاره شده است، در دولتهای گذشته رؤسای سازمان حفاظت محیط زیست به این موضوع ورود جدی پیدا نکردند.
و- در سال پایانی دولت یازدهم، موضوع رفع بوی نامطبوع منطقه جنوب تهران، در ابتدا در دستور کار وزارت کشور قرار گرفت که متأسفانه کاری از پیش نرفت.
ز- سپس در دوره دولت دوازدهم بود که بنا به دستور مؤکد رئیس محترم جمهور، سازمان حفاظت محیط زیست عزم جدی پیدا کرد برای شناسایی و رفع بوی نامطبوع در منطقه، تا حصول نتیجه پیگیری کند.
ح- در شهریور ماه 1396 سازمان حفاظت محیط زیست با محوریت استانداری تهران و پیگیریهای اداره کل حفاظت محیط زیست استان تهران بهطور جدی در ساماندهی و حذف بوی نامطبوع ورود پیدا کرد. ابتدا 28 کانون آلایندگی شناسایی شد و سپس به همه کانونهای آلاینده نسبت به انجام اقدامات زیست محیطی ابلاغ، و برای رفع آلایندگی برنامه زمانبندی ارائه شد.
ط- در جهت مدیریت این وضعیت، ابتدا فرمانداران و دستگاههای ذیربط موظف به تشکیل کارگروه جلوگیری از پسماندسوزی در منطقه غرب و جنوب تهران شدند، که اقدامات شایان ذکری در این خصوص صورت گرفته است.
ی- واحدهای صنعتی منطقه که دارای تصفیه خانه فاضلاب و پسماند بودهاند، ملزم به رعایت ضوابط و استانداردهای زیست محیطی شدند. واحدهای دامداری و گاوداریهای منطقه، پسماندها و پسابهای خود را به صورت جدی تحت مدیریت اصول زیست محیطی قرار دادهاند.
شرکت آب و فاضلاب، با پیگیرهای مستمر نیم مدول از تصفیه خانه اسلامشهر را افتتاح کرده و در حال حاضر مورد بهره برداری قرار گرفته است. سایت پسماندهای آرادکوه نیز با پیگیری های مکرر از پیشرفت مناسبی در جهت حذف بوی منطقه برخوردار است، اما کافی به مقصود نیست و کماکان تحت پایش و پیگیری است.
22 کارگاه ذغال گیری منطقه منهدم شده است، تعداد زیادی از کارگاه های آلاینده در مراجع قضایی طرح دعوی شده و کماکان پیگیریها و برخوردهای قانونی تداوم دارد.
ک - بخش عمدهای از بوی نامطبوع منطقه، با پیگیریهای مجدانه اداره کل حفاظت محیط زیست استان تهران و همکاری دستگاه های ذیمدخل و به ویژه دستگاه قضایی کاهش و حذف شده و بخشی از بوی منطقه که هم اکنون نیز وجود دارد ناشی از فاضلاب خام رها شده شهرهای اسلامشهر و بهارستان، و سایت پسماند آرادکوه است که تحت پایش و رصد سازمان حفاظت محیط زیست است و تا حصول نتیجه به طور مستمر پیگیری میشود.
ل - علیرغم پیگیریهای بهعمل آمده، تاکنون فقط حدود 40درصد از میزان اعتبار مصوب، برای کنترل بو اختصاص یافته است، و بر اساس تصمیمات شورای توسعه و برنامه ریزی استان تهران، بین دستگاههای ذیربط تقسیم شده، ولی تاکنون اجرایی نگردیده است.
م- همانطور که در متن خبر نیز قید شده است، باید از حساسیت و مسؤولیت پذیری دولت دوازدهم نسبت به محیط زیست قدردانی کرد که در چنین شرایط اقتصادی پروژههای محیط زیستی برای دولت از اهمیت و اولویت خاصی برخوردار است.
ن- سازمان حفاظت محیط زیست در هیچ دولتی به اندازه دولت محترم دوازدهم از راهبردهای مهم زیست محیطی برخوردار نبوده است. با اهمیتی که برای حفظ محیط زیست هموطنان عزیز قائل است، 4 راهبرد برای این سازمان تدوین کرده است: کاهش آلودگی هوای کلانشهرها، مهار گرد و غبار با منشاء داخلی، تأمین حق آبه تالابها و ساماندهی اصولی پسماندها در کلانشهرها و شهرهای شمالی کشور، که مهمترین اهداف محیط زیستی دولت دوازدهم در برنامه ششم توسعه است.
از سویی هم اکنون که سازمان حفاظت محیط زیست بر تحقق توسعه پایدار کشور تأکید دارد، استقرار صنایع باید به درستی انجام شود، و با سیاستهای توسعه پایدار همسو شود، تا از این رهگذر، محیط زیستی سالم برای نسل کنونی و تضمین کننده نسلهای آینده باشد.
در خاتمه به فرمایش مقام معظم رهبری اشاره میشود که «مسئله محیط زیست مسئله این دولت و آن دولت نیست» مسئله این جریان و آن جریان نیست، مسئله همه کشور است همه باید دست بدست هم بدهند و این مشکل حل شود.
مطمئناً این سازمان از انتقادهای سازنده و منصفانه در راستای منافع ملی و دراز مدت استقبال مینماید و به تخریب های جریانی اهمیت نداده، دلسرد نشده، دست از تلاش بر نخواهد داشت.
پاسخ فارس:
ظاهرا مدیران سازمان و نگارندگان جوابیه فرصت و حوصله خواندن گزارش منتشر شده در فارس را نداشتند چون در جوابیه مذکور به هیچ یک از نقدهای مطرح شده، پاسخی مستدل داده نشده است.
در بند الف و ب که به سیاق بیانیه نوشته شده در خصوص مبانی حفاظت محیط زیست صحبت شده و در آن سادهترین اصول ارسال جوابیه به رسانهها رعایت نشده است و بدیهیات و مسائل بیربط شرح داده شده است.
خبرگزاری فارس پاسخگویی در خصوص بخشی از بند ج :«با توجه به سوابق امر، سازمان حفاظت محیط زیست نیز هیچ گاه مانند دو سال اخیر (96 و 97) به وضعیت این منطقه توجه نکرده است. در حقیقت اقدامات گسترده ای در این خصوص انجام گرفته است. ولی از نگاه رسانه ها دور مانده است» را تکلیف مدیران و مسؤولان پیشین سازمان حفاظت محیط زیست میداند و البته مطالبه عمومی و رسانههای مسئولیتپذیر از جمله خبرگزاری فارس، پاسخگویی شفاف در مورد دلایل این بیتوجهی است.
همینطور بندهای «د، ه، و» نگارنده گویی مسئولیت را از سرخود باز کرده و توپ را به زمین رؤسای پیشین سازمان محیط زیست و وزارت کشور انداخته است.
در خصوص بند د لازم به یادآوری است که استقرار صنایع و واحدهای خدماتی با مجوز سازمان حفاظت محیط زیست امکان پذیر میشود و یکی از افتخارات سازمان حفاظت محیط زیست در دولت دوازدهم حذف موانع برای صنایع بوده که بارها مدیران ارشد این سازمان با صدای بلند آن را فریاد زده اند.
به طور نمونه انتقاد مسعود تجریشی از رویه سختگیرانه سازمان حفاظت محیط زیست در گذشته در جشن اتمام روند بررسی گزارش های ارزیابی زیست محیطی و تعیین تکلیف نهایی 175 پروژه معطل مانده از گذشته طی 6 ماه(!) در تاریخ 1396.12.8 «معاون سازمان حفاظت محیط زیست ضمن انتقاد از سخت گیریهای گذشته سازمان حفاظت محیط زیست و نبود تعامل مناسب با سایر بخشها و بدنه مردم، گفت: شرایط کنونی محیط زیست کشور نشان دهنده آن است که سختگیریها و اعمال محدودیتها در گذشته، منجر به موفقیت در حفظ محیط زیست نشده و حفاظت از محیط زیست کشور، نیازمند تغییر نگاه و بسط موضوع در جامعه به منظور جلب حمایت و مشارکت مردم در حفظ محیط زیست است».
و البته صبحت های عیسی کلانتری در مراسم روز جهانی حفاظت از لایه ازون در تاریخ 1396.6.26 هم قابل توجه است، وی با اشاره به اینکه سازمان حفاظت محیط زیست باید بتواند در برابر برخی درخواستها و پروژهها راهکار ارائه دهد، گفت: این سازمان نباید در مقابل طرحها و پروژههای مختلف «نه» بگوید چون در این صورت کسی حرف سازمان را گوش نمیدهد و بخشهای مختلف سازمان را دور میزنند.
«همچنین محل دپوی زباله کلانشهر بزرگ تهران و استخرهای شیرابه آن در مجاورت شهرری (آرادکوه) قرار میگیرد، و به علاوه فاضلاب خام چندین شهر اقماری جنوب تهران بدون تصفیه در این منطقه رهاسازی میشود، طبیعی است که تجمیع آلایندگی محیط زیست و انتشار بوهای نامطبوع در منطقه مضاعف و غیرقابل تحمل خواهد شد».
به مدیران این سازمان و نگارندگان این جوابیه توصیه می شود قانون مدیریت پسماندها مصوب 83.2.20 را مطالعه کنند (لینک این قانون جهت سهولت به عبارت پیوست شده است)
در ماده 9ـ عنوان شده است که وزارت کشور با هماهنگی سازمان موظف است برنامهریزی و تدابیر لازم برای جداسازی پسماندهای عادی را به عمل آورده و برنامه زمانبندی آن را تدوین کند.
ماده 11ـ سازمان موظف است با همکاری وزارتخانههای بهداشت، درمان و آموزش پزشکی (در مورد پسماندهای پزشکی)، صنایع و معادن، نیرو و نفت (در مورد پسماندهای صنعتی و معدنی)، جهاد کشاورزی (در مورد پسماندهای کشاورزی) ضوابط و روشهای مربوط به مدیریت اجرایی پسماندها را تدوین و در شورایعالی حفاظت محیطزیست به تصویب برساند.
و در ماده 12ـ محلهای دفن پسماندها براساس ضوابط زیستمحیطی توسط وزارت کشور با هماهنگی سازمان و وزارت جهاد کشاورزی تعیین خواهد شد.
ماده 18ـ در شرایطی که آلودگی، خطر فوری برای محیط و انسان دارد، با اخطار سازمان و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، متخلفین و عاملین آلودگی موظفند فوراً اقداماتی را که منجر به بروز آلودگی و تخریب محیطزیست میشود متوقف کرده و بلافاصله مبادرت به رفع آلودگی و پاکسازی محیط کنند. در صورت استنکاف، مرجع قضایی خارج از نوبت به موضوع رسیدگی و متخلفین و عاملین را علاوه بر پرداخت جریمه تعیین شده ملزم به رفع آلودگی و پاکسازی خواهد کرد.
در بند ن این جوابیه تأکید شده: «سازمان حفاظت محیط زیست در هیچ دولتی به اندازه دولت محترم دوازدهم از راهبردهای مهم زیست محیطی برخوردار نبوده است و سازمان حفاظت محیط زیست در هیچ دولتی به اندازه دولت محترم دوازدهم از راهبردهای مهم زیست محیطی برخوردار نبوده است و با اهمیتی که برای حفظ محیط زیست هموطنان عزیز قائل است، 4 راهبرد برای این سازمان تدوین کرده است: کاهش آلودگی هوای کلانشهرها، مهار گرد و غبار با منشاء داخلی، تأمین حق آبه تالابها و ساماندهی اصولی پسماندها در کلانشهرها و شهرهای شمالی کشور، که مهمترین اهداف محیط زیستی دولت دوازدهم در برنامه ششم توسعه است».
خوب است که در کنار ادعای مطرح شده، شرحی هر چند مختصر از اقدامات صورت گرفته در این راستا نیز آورده شود «با حلوا حلوا گفتن دهن شیرین نمیشود».
در خاتمه به فرمایش مقام معظم رهبری اشاره می شود که عنوان کردهاند «مسئله محیط زیست مسئله این دولت و آن دولت نیست» «مسئله این جریان و آن جریان نیست، مسئله همه کشور است همه باید دست بدست هم بدهند و این مشکل حل شود»
به نظر میرسد عدم پاسخگویی شفاف به مطالبات مطرح شده و فرافکنیها در جوابیه فوق از بیانات مقام معظم رهبری نوعی سوءبرداشت شده است؛ در حالیکه مقام معظم رهبری به طور مشخص مطالبات محیط زیستی را از جمله حقوق مردم دانستهاند، نداشتن عملکرد موفق و وعده محقق نشده را مسأله این دولت ندانستهاند.
همچنین عنوان شده است مطمئناً این سازمان از انتقادهای سازنده و منصفانه در راستای منافع ملی و دراز مدت استقبال مینماید و به تخریبهای جریانی اهمیت نداده، دلسرد نشده، دست از تلاش بر نخواهد داشت.
خبرگزاری فارس گزارش مذکور را فارغ از هر نگاهی در راستای مسؤولیت مطالبهگری از مسئولان و مدیران برای حفظ منافع ملی و مردم منتشر کرده و خود را تنها متعلق به مردم میداند اما اگر رئیس و مدیران یا نگارندگان این جوابیه در سازمان حفاظت محیط زیست خود را متعلق به جریانی خاص دانسته که این رسانه را از آن جدا میدانند، باید پاسخگوی آن باشند.
منبع : فارسنیوز
نظرات :