به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری فارس، نمایندگان سنای آمریکا هفته گذشته با انتشار نامه‌ای سرگشاده خطاب به رهبران ایران و رییس جمهور آمریکا، مدعی شدند حتی اگر توافقی میان ایران و کشورهای 1+5 در موضوع هسته‌ای ایران حاصل شود، دولت بعدی آمریکا می‌تواند آن توافق را نقض کند.
این درحالیست که قوانین بین‌المللی، دولتهای بعدی یک کشور را ملزم به متعهد ماندن به معاهدات بین‌المللی دولتهای پیشین می‌داند. بنابراین قاعده، نامه 47 سناتور آمریکایی نشان از بی‌توجهی برخی نمایندگان سنای آمریکا به چنین اصلی و هم‌چنین نشان از رویکرد یک جانبه گرایانه آن‌ها در مذکرات هسته‌ای ایران است که نه فقط با حضور آمریکا بلکه با حضور 5 کشور عضو شورای امنیت (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه و چین) به اضافه آلمان برگزار می‌شود.
زمانی که مذاکرات هسته‌ای در حال برگزاری است، برای بررسی ابعاد حقوقی و بین‌المللی این اقدام نمایندگان سنای آمریکا و هم‌چنین دریافتن امکان یا عدم امکان چنین اقدامی، گفت‌وگویی داشتیم با کارشناس ارشد دیپلماسی عمومی دانشگاه کالیفرنیا و تحلیل‌گر مسایل بین‌الملل تا نظر وی را پیرامون این نامه بدانیم.
«خانم ثریا سپه‌پور اولریک» در پاسخ به سوالات ما تصریح کرد، آمریکا هرگز به معاهدات بین‌المللی متعهد نبوده و همواره آن را نقض کرده است و در آینده نیز این روند را ادامه خواهد داد.
خانم سپه‌پور اولریک با اشاره به این حرکت دور از اخلاق نمایندگان سنای آمریکا، تاکید داشت هیچ‌گاه صحبتی از اخلاقیات میان سیاسیون آمریکایی وجود نداشته است و انتشار این نامه تنها یک حرکت سیاسی برای وفاداری به اسراییل است.
وی در موضوع گفت‌وگوهای هسته‌ای میان مذاکراه کنندگان ایرانی و آمریکایی گفت ایران با تمایلی سیاسی برای حل این مساله و با حفظ حقوق مردم ایران وارد مذاکرات شده اما سیاسیون آمریکایی در راستای خدمت به خواسته مردم آمریکا و کسانی که به آن‌ها رای دادند، وارد مذاکرات نشده بلکه در راستای جاه‌طلبی و صیانت اسراییل اقدام می‌کنند چرا که انتخاب شدند تا به آن خدمت کنند.
فارس: اگر امکان نقض معاهده‌ای بین‌المللی از دولت پیشین توسط دولت آینده وجود داشته باشد، بر پایه چه اصل حقوقی یا بین‌المللی چنین اجازه‌ای به آن داده می‌شود؟
خانم سپه‌پور اولریک: متاسفانه آمریکا هرگز به قوانین بین‌الملل متعهد نبوده است. آمریکا در گذشته معاهدات بین‌المللی را نقض کرده و این روند همانطور که در حال مذاکره با ایران است، ادامه خواهد داشت. برای مثال می‌توان به معاهده ان‌پی‌تی (معاهده منع گسترش سلاح‌های اتمی) اشاره کرد.
آمریکا ناقض مفاد معاهده ان پی‌تی
آمریکا تا کنون به ماده 4 این معاهده – تاکید بر ارائه کمک‌های فنی به اعضا برای برنامه‌های هسته‌ای است، در واقع همه اعضاء این معاهده متعهد می گردند که تبادل هر چه وسیع تر تجهیزات، مواد دانش و اطلاعات فنی را جهت مصارف صلح جویانه انرژی هسته ای تسهیل نمایند – متعهد نبوده است. آمریکا به ماده 6 معاهده ان‌پی‌تی – تمام هم‌پیمانان متعهد می‌شوند، مذاکرات به منظور توقف مسابقه سلاح‌های هسته‌ای و خلع سلاح هسته‌ای و انعقاد پیمانی جهت خلع سلاح کامل و عام با مقررات دقیق و مؤثر را با حسن نیت و در اسرع وقت آغاز کنند – هم پایبند نبوده و به ماده 3 این معاهده نیز – دولتهای فاقد سلاح‌های هسته‌ای در این پیمان باید به منظور انجام تعهدات خود در قبال این ماده به طور انفرادی یا همراه با سایر دولت‌ها در چارچوب ضوابط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی موافقت‌نامه‌هایی منعقد کنند. مذاکره به منظور حصول چنین موافقت‌نامه‌هایی باید ظرف مدت 180 روز از وارد اجرایی شدن این پیمان، آغاز شود. در خصوص دولت‌هایی که اسناد پیوستن و یا تصویب الحاق خود به پیمان را بعد از دوره 180 روزه تسلیم کنند، مذاکره برای حصول چنین توافقی نمی‌تواند دیرتر از تاریخ تسلیم اسناد آغاز شود و اجرای مفاد این توافقات نمی‌تواند دیرتر از 18 ماه از تاریخ آغاز مذاکرات باشد – تعهدی نداشته است.
دولتهای آمریکا همواره ناقض عهدنامه‌های بین‌المللی بودند
اما از سوی دیگر به دلیل تردید آمریکا به این‌که ایران روزی تمایل به ساخت سلاح اتمی خواهد داشت، تحریم‌های غیر اخلاقی و غیر قانونی از سوی آمریکا علیه ایران اعمال شده است. به بیان دیگر، نه تنها آمریکا معاهده ان‌پی‌تی را که معاهده‌ای بین‌المللی است، نقض کرده بلکه خود را در مقام مفسر و حتی مجری قانونی می‌داند که اکنون به یغما رفته است.
نقض معاهدات بین‌المللی توسط دولتهای آمریکایی امری عادی است
خود اقدام نمایندگان سنا از آن‌جایی که ناقض قانون و معاهدات بین‌المللی است مسخره است. دولت اوباما هم مانند دولتهای پیشین آمریکا تعهدات آمریکا به عهدنامه مودت آمریکا و ایران (سال 1344) و عهدنامه الجزایر را نقض کرده است.
عهدنامه‌ای در سال 1955 میلادی، میان ایران و آمریکا منعقد شد که طی آن روابط اقتصادی آزاد میان دو کشور می‌توانست برقرار باشد و هیچ یک از طرفین نمی‌توانست این معاهده را نقض کند. معاهده مودت آمریکا و ایران به امضای دو سوم نمایندگان رسید و در سازمان ملل نیز ثبت شد. اما با وجود آن‌که تاکنون هیچ‌یک از طرفین خواستار برهم زدن این عهدنامه نشده است، به جای این‌که این معاهده اجرایی بشود تحریم‌هایی علیه ایران اعمال از سوی آمریکا اعمال شده که این اقدامات نقض آشکار قوانین داخلی و بین‌المللی است.
علاوه بر آن، آمریکا تظاهر می‌کند که با نیت خوب در حال مذاکره با ایران است اما پیش از این عهدنامه الجزایر را نیز نقض کرده و این روند را هم‌چنان در حالی که مذاکرات هسته‌ای در حال برگزاری است، ادامه خواهد داد. عهدنامه دیگری تحت عنوان عهدنامه الجزیره میان آمریکا و ایران در سال 1981 میلادی (1359) با حسن نیت به امضا رسید.
من جمله مفاد این عهدنامه این است که آمریکا در امور داخلی ایران (چه از لحاظ سیاسی و چه نظامی) مداخله ننماید. هم‌چنین در بند 6 عهدنامه الجزایر آمده است در صورتی که این تعهدات نقض شود، ایران حق دارد موضوع را به دادگاه لاهه ارجاع داده تا دادگاه عدل بین‌المللی درباره آن تصمیم‌گیری کند.
غیرقابل اعتمادبودن آمریکایی‌ها دلیل تاکید مقامات ایران برای برچیده شدن همه تحریم‌ها
دلایل بسیاری می‌توان آورد تا نشان داد اطمینان نداشتن به آمریکا یک واقعیت است؛ اوباما در مذاکرات هسته‌ای پیشین در سال 2010 – بر اساس یک طرح آمریکایی از سال‌های گذشته، طرح 2010 ترکیه و برزیل ارسال مقادیر زیادی اورانیوم کم غنی‌شده به ترکیه جهت تصفیه تا خلوص راکتور پزشکی، تولید ایزوتوپ‌های دارویی و نه گسترش سلاح هسته‌ای، را برای ایران میسر می‌کرد. این ایده در اصل فکر خوبی بود و وقتی با تلاش مشترک ترکیه و برزیل به میز مذاکره بازگردانده شد، مذاکره کنندگان گروه 1+5 خیلی راحت آن را کنار گذاشتند. یکی از دلایل مهمی که آمریکاییان برای رد این توافق ذکر کردند این بود که ارقام مقدار اورانیوم غنی‌شده برای انتقال به خارج که در سال 2009 مورد بحث قرار گرفت، در سال 2010 منسوخ شده، چرا که ایران در جریان مذاکرات به غنی‌سازی اورانیوم ادامه داده است – بنابراین خود اوباما هم قابل اطمینان نبوده و به معاهدات بین‌المللی پایبند نمی‌ماند.
به همین دلیل است که رییس جمهوری ایران آقای روحانی و آقای ظریف تاکید دارند باید حقوق ایران بر اساس معاهده ان‌پی‌تی مورد احترام بوده و همه تحریم‌ها برچیده شود.
فارس: طبق گفته شما، آمریکا به خودش اجازه می‌دهد با خیال این‌که ایران ممکن است روزی تمایل به ساخت سلاح هسته‌ای داشته باشد و در تضاد با قوانین بین‌المللی، تحریم‌هایی غیرقانونی علیه ایران اعمال کند و این درحالیست که آمریکا خودش دارای زرادخانه‌های هسته‌ای است اما هرگز هدف هیچ تحریمی نبوده و خودش سلاح هسته‌ای در اختیار دارد. تفسیر شما از این دوگانگی در مناسبات بین‌المللی چیست؟
خانم سپه‌پور اولریک: آمریکا بیش از هر کشور دیگری به دلیل نفاق آشکار و سیاست‌های توسعه طلبانه‌اش مرتکب جنایت می‌شود. مایه تاسف است که دیگر کشورها شامل چین و روسیه نیز در این جنایات شریک هستند.
از سوی دیگر، معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان‌پی‌تی) وقتی به وجود آمد که قدرت‌های جهان به سلاح هسته‌ای مجهز بودند. با این وجود نیز تحت ماده 6 معاهده ان‌پی‌تی آمریکا باید سلاح‌های هسته‌ای خود را از بین ببرد اما با نقض آشکار این اصل و در تضاد با تعهداتش آمریکا زرادخانه‌های هسته‌ای خود را نوسازی و مرمت می‌کند.
ان‌پی‌تی چوبی است در دست کشورهای قدرتمند برای حکومت بر ضعیف‌ترها
اما دیگر کشورهایی که سلاح هسته‌ای دارند به همان میزان در نقض ماده 6 معاهده ان‌پی‌تی مقصر هستند. مقالات علمی این نظر را دارند که هدف معاهده خلع سلاح‌های هسته‌ای، قصد داشت در واقع امتیازی انحصاری به همین کشورهایی بدهد که دارای سلاح هسته‌ای هستند. این واقعیت در مورد غالب قوانین بین‌الملل صدق می‌کند، اکثر قوانین بین‌الملل به دنبال محدود و محصور کردن کشورهای ضعیف‌تر و دادن ابزاری به دست کشورهای قدرتمند است تا با آن بر کشورهای ضعیف‌تر حکومت کنند.
فارس: علاوه بر آمریکا، 5 کشور دیگر در مذاکرات هسته‌ای ایران در گروه موسوم به 1+5 حضور دارند، نظر شما پیرامون اقدام یک جانبه آمریکا در انتشار این نامه و عملکرد دیگر کشورهای مذاکره کننده، هم‌چنین احتمال تاثیرگذاری این نامه بر روابط 6 کشور چیست؟
خانم سپه‌پور اولریک: اگر این به خاطر دیگر کشورها نبود (گرچه آلمان هیچ نقشی در شورای امنیت سازمان ملل ندارد) هیچ تحریمی علیه ایران وجود نداشته و در این مقطع هم هیچ نیازی به مذاکره نبود. در حالی‌که آمریکا این مسیر را پیش می‌برد، کشورهای دیگر هم دنباله‌رو بوده‌اند، بنابراین برای مقابله با سیاست‌های مخرب آمریکا تلاش‌های جدی نیاز است.
دیگر کشورهای مذاکره کننده ابزاری در دست آمریکا برای بازی‌هایش هستند
همان طور که قبلا گفته شد، آمریکا عادت دارد اقدامات غیرقانونی انجام داده و هم‌چنان به این رویه ادامه خواهد داد چراکه دیگر اعضای شورای امنیت سازمان ملل هرگز این اقدامات آمریکا را به چالش نکشانده‌اند. دیگر کشورهای مذاکره کننده باید بفهمند که مانند ابزاری در این بازی و بسیاری بازی‌های دیگر آمریکا وارد شدند و این 5 کشور باید اقدامات جدی برای خدمت به شهروندان خود و اجرای قانون بین‌الملل انجام دهند.
آمریکا بزرگترین تهدید علیه امنیت بین‌المللی است
آمریکا بخش اعظمی از احترام خود را در سراسر جهان از دست داده است. بر اساس آمار معلوم می‌شود آمریکا بزرگترین تهدید علیه امنیت بین‌المللی است. با وجود آن‌که آمریکا کنترل کاملی بر رسانه‌ها دارد، باز هم بیشتر جهان از آمریکا بیزار است. اگر آمریکا بخواهد به این روش مخرب ادامه دهد، دیگر کشورهای مذاکره کننده را نیز با خود پایین خواهد کشید. بعید به نظر می‌رشد دیگر کشورهای اروپایی بخواهند پا جای پای آمریکا بگذارند و و شک دارم روسیه و چین از آمریکا حمایت کنند.
فارس: آیا این اقدام یک‌جانبه از سوی نمایندگان سنای آمریکا، نشان از انحراف اخلاقی میان سیاسیون آمریکایی و عدم هماهنگی آن‌هاست؟
نامه نمایندگان سنا، وفاداری آمریکا به اسراییل است
خانم سپه‌پور اولریک: هیچ وقت صحبتی از اخلاقیات میان سیاسیون آمریکایی وجود نداشته است. این نامه مسخره تنها یک حرکت سیاسی به دست کسانی است که با بی‌شرمی و خامی وفاداری خود به اسراییل را نشان دادند؛ نمایندگان آمریکا با این نامه صیانت از کشور و مردمی را نشان دادند که انتخاب شدند تا برای آن خدمت کنند.
مقامات ایرانی درنقطه مقابل آمریکایی‌ها بوده و به دنبال حفظ حقوق ملت خود هستند
ولی در مقابل ایران یک تمایل سیاسی برای حل این مساله با حفظ حقوق مردم ایران داشته، اما سیاسیون آمریکایی برای حل موضوع، هیچ تمایلی در راستای خدمت به خواست مردم آمریکا ندارند.
گفت‌وگو: زهرا کریمی
انتهای پیام/
منبع : فارس‌نیوز