تنظیمات متن :
      رنگ پشت متن
      سایز متن    21

احیای سند سجلی
احیای سند سجلی یا همان شناسنامه به این معنی است که کسی که به دلیلی شناسنامه اش باطل شده است بخواهد شناسنامه اش را برگرداند و از حالت باطلی در بیاورد مثلاٌ کسی را بقیه به اشتباه و به هردلیلی مثل اینکه مدت زیادی از اوخبری نبوده فکر کرده اند مرده و فوت شده و فوت را برای او فرض کردند و گواهی فوت برای شخص صادر کردند یا شخصی خود را به دلیل انجام خلافی یا فرار کردن از انجام یک عمل قانونی خود را به مردن زده باشد ولی بعد پیدایش شود و بخواهد که شناسنامه باطل شده خود را درست کند و برگرداند درهر دو صورت یعنی چه کسی که خود را به مردن زده و چه کسی که بقیه اشتباهاٌ او را مرده فرض کرده اند، شخص اول باید به اداره ثبت احوال برود و درخواست باطل کردن گواهی فوت و صدور شناسنامه جدید یا اصلاح و درست کردن شناسنامه باطل شده قبلی خود را بخواهد اگر اداره ثبت احوال موافقت کرد و درخواست شخص را انجام داد که مشکلی وجود ندارد و مراحل اداری این کار دراداره ثبت احوال انجام میشود و شخص بعد ازمدتی به خواسته خود میرسد.
اما اگر با رفتن به اداره ثبت احوال مشکل حل نشد و اداره ثبت احوال با صدور شناسنامه جدید یا اصلاح شناسنامه باطل شده و باطل کردن گواهی فوت مخالفت کرد باید در دادگاه حقوقی صالح علیه و به طرفیت ثبت احوال دادخواستی را مطرح کند و تقدیم دادگاه کند.
البته اداره ثبت احوال هم علاوه بر دفاع از خود دردادگاه میتواند علیه شخص شکایت کیفری دردادسرا هم مطرح کند به استناد بند الف ماده 49 قانون ثبت احوال که میگوید اشخاصی که دراعلام ولادت یا وفات یا هویت برخلاف واقعه اظهاری نمایند به حبس جنحه ای از شصت و یک روز تا شیش ماه محکوم خواهد شد و فردی که خود را به مردن میزند معمولاٌ خودش مستقیم نمیتواند اعلام فوتی کند مگر با تغییر چهره یا راه های دیگر در موارد اندک ولی بیشتر اوقات شخص دیگری به جای او اعلام فوتی میکند ولی چون فرد از این موضوع سود میبرد فردهم شامل این ماده میشود ضمن اینکه کسی که خود را به مردن میزند به احتمال زیاد از هویت جعلی برای لو نرفتن خود برای مدتی استفاده میکند که بازهم شامل همین ماده است.
البته اینکار باید عمدی و با سؤنیت باشد ولی اگر شخص عمدی درکار نداشته باشد شکایت کیفری ثبت احوال رد میشود.
ضمن اینکه این نکته را باید یاد آور شد که حتی درصورتی که شخصی عمداٌ خود را به مردن زده باشد و حال زنده بودنش اثبات شده باشد رسیدگی به جرم فرد در دادگاه کیفری جدا و الزام اداره ثبت احوال به صدور شناسنامه جدید یا اصلاح شناسنامه و رسیدگی به آن پرونده دردادگاه حقوقی هم جداست و درصورت عمدی خود را به مردن زدن شخصی بازهم اداره ثبت موظف است که نسبت به صدور شناسنامه جدید یا اصلاح آن وباطل کردن گواهی فوت اقدام کند ودادگاه ها حق را به شخص میدهند زیرا با اثبات زنده بودن شخص نمیتوان او را بی شناسنامه گذاشت.
و اداره ثبت احوال هم موظف است این کار ها را انجام دهد با توجه به ماده 995 قانون مدنی که میگوید تغییر مطالبی که درسجل احوال ثبت شده ممکن نیست مگر به حکم محکمه که دراینجا محکمه یا همان دادگاه حکم این امر را داده است همچنین ماده 8 قانون ثبت احوال که میگوید دفتر ثبت کل وقایع و وفات و شناسنامه و گواهی ولادت و اعلامیه ها و اطلاعیه ها و دفاتر ثبت کل وقایع و نام ونام خانوادگی از اسناد رسمی است و تا زمانی که به موجب تصمیم هیئت حل اختلاف یا رای دادگاه برحسب مورد تصحیح یا باطل نشده به قوت خود باقی میباشد که دراین مورد رای بیشتر دادگاه ها بر باطل شدن گواهی فوت واصلاح شناسنامه باطل شده یا صدور شناسنامه جدید از طرف اداره ثبت احوال و الزام و اجبار اداره ثبت احوال به انجام اینکار هاست.
یعنی درواقع اصل بر قابل تغییر نبودن سند های رسمی مخصوصا سند سجلی و اسنادی که در ثبت احوال به ثبت میرسند، می باشد اما اگر هیئت حل اختلاف یا دادگاه تصمیمی خلاف این بگیرند و معتقد به تغییر یعنی تصحیح یا باطل شدن سندی باشند اداره ثبت باید به آن عمل کند و درکل اگر اثبات شود شخص زنده است رای علیه اداره ثبت احوال و به نفع شخص صادر میشود البته رای دادگاه حقوقی درخصوص الزام اداره ثبت به باطل کردن گواهی فوت و صدور شناسنامه جدید یا اصلاح شناسنامه باطل شده.
منابع.
موسسه حقوقی آوای عدالت سروش
کمک از گروه مشاوران حقوقی
قانون ثبت احوال